Cho đến nay, Thông tư32/2009/TT-BGDĐT (TT32) của Bộ Giáo dục và đào tạo đã đi vào triển khai được mộthọc kỳ đối với cấp học bậc Tiểu học. Với quan điểm giảm tải, giảm áp lực thi cử,lấy động viên, khuyến khích là chính đối với học sinh Tiểu học, Thông tư đãchiếm được nhiều sự đồng thuận của các nhà nghiên cứu giáo dục. Tuy nhiên, bêncạnh đó, vẫn có một số ý kiến trái chiều.
Tiểu học từ lâu đã được coi làcấp học nền tảng của giáo dục phổ thông. Giáo dục Tiểu học tạo cơ sở ban đầu chosự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất và thẩm mỹ chohọc sinh. Vì vậy, trong suốt những năm qua, đổi mới giáo dục Tiểu học sao chotiên tiến và nhân văn nhất luôn là mối quan tâm của ngành giáo dục. Từ năm 2005,Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã có Quyết định số 30/2005/QĐ-BGD&ĐT về việcđánh giá, xếp loại học sinh Tiểu học (QĐ30).
Ảnh minh họa
Thông tư 32/2009/TT-BGDĐT vừa qua không phải là một chủ trương mới mà là sự điều chỉnh một số điểmtrong QĐ30. Như vậy TT32 nằm trong lộ trình đổi mới giáo dục Tiểu học đãđược định ra từ trước. Về mặt học lực, các môn học được chia làm hai loại:môn học đánh giá bằng điểm kết hợp với nhận xét và các môn chỉ đánh giá bằngnhận xét trong quá trình học tập, không có bài kiểm tra định kỳ. Học sinhhoàn thành chương trình đồng thời thể hiện rõ năng lự học tập môn học có thểđược đánh giá ở mức hoàn thành tốt (A+).
Điểm nổi bật nhất của TT32 làđiểm trung bình môn cả năm của học sinh sẽ chỉ được tính bằng điểm kiểm trađịnh kỳ cuối năm duy nhất, chứ không tính điểm bình quân của cả hai học kỳ nhưtrước đây. Theo Bộ GD&ĐT, cách đánh giá mới này sẽ góp phần làm giảm áp lực chocả học sinh và giáo viên, vì những điểm kiểm tra thường xuyên hàng ngày hay kiểmtra giữa kỳ chỉ mang tính chất tham khảo, dùng để đánh giá, ghi nhận sự tiến bộcủa học sinh trong suốt quá trình học tập. Còn điểm kiểm tra cuối năm mới đánhgiá đúng lực học của học sinh trong một năm học.
Tuy nhiên, nhiều phụ huynh và họcsinh cho rằng, với cách chỉ lấy duy nhất điểm kiểm tra cuối năm làm điểm trungbình môn học cho cả năm cũng sẽ tạo áp lực và không ít rủi ro cho học sinh. Mặcdù trong quy định cũng cho phép học sinh được kiểm tra bổ sung nếu có điểm sốbất thường, nhưng cũng khó có thước đo đánh giá thế nào là bất thường...
Động viên, khuyến khích là chính
Trước khi ban hành TT32, Bộ GD&ĐT đã tổ chức 3 hội thảo ở cả 3 miền, đối tượng tham gia là cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên tiểu học để góp ý cho dự thảo TT32. Sau khi tiếp thu và chỉnh sửa, bản Dự thảo đã được công khai trên mạng 60 ngày để xin ý kiến của đông đảo các nhà giáo, phụ huynh học sinh và nhân dân, tiếp tục chỉnh sửa rồi mới chính thức ban hành. Như vậy TT32 được ban hành được chuẩn bị chu đáo và hoàn toàn đúng với quy trình ban hành một văn bản quy phạm pháp luật. Tôi muốn nhấn mạnh một trong những nguyên tắc đánh giá xếp loại đã được nêu trong TT32, đó là: Đảm bảo công khai, công bằng, khách quan, chính xác và toàn diện trong đánh giá. Việc đánh giá với học sinh tiểu học lấy động viên, khuyến khích sự tiến bộ của các em là chính, không gây áp lực cho cả giáo viên và học sinh, đảm bảo lợi ích chính đáng của học sinh.
Điểm mới của TT32 thể hiện rõ nhất ở việc coi trọng đánh giá ở cuối năm học, vì đặc điểm kiến thức và kỹ năng ở tiểu học cấu trúc theo đường thẳng nên bài kiểm tra cuối năm học là điều kiện cần và đủ để đánh giá khả năng nắm vững kiến thức và kỹ năng của học sinh ở mỗi lớp học. Trước đây theo QĐ30 điểm học lực môn để xét lên lớp là điểm trung bình cộng của điểm kiểm tra cuối kì I và điểm kiểm tra cuối kì II. Nay theo TT32 thì điểm kiểm tra định kỳ cuối năm sẽ là điểm học lực môn để xét lên lớp. Ví dụ cụ thể: Một học sinh có điểm kiểm tra cuối kỳ I là 1 và điểm kiểm ta cuối kỳ II là 7. Theo cách tính của QĐ30, điểm học lực môn cả năm là 4 thì học sinh đó không được lên lớp thẳng, phải kiểm tra lại. Nhưng nếu đánh giá theo TT32 thì học lực môn là 7, đủ điều kiện là học sinh tiên tiến. Chúng ta hoàn toàn yên tâm cho lên lớp một học sinh có bài kiểm tra cuối năm đạt điểm 7. Ngược lại, một học sinh có điểm kiểm tra cuối kỳ I là 8, điểm kiểm tra cuối kỳ II là 1. Theo cách tính của QĐ30, điểm học lực môn là 5 (trung bình cộng của 8 và 1 là 4,5 được làm tròn là 5) thì học sinh đó được lên lớp thẳng, nhưng theo cách đánh giá của TT32 thì em phải kiểm tra lại. Tất cả những giáo viên có trách nhiệm ở tiểu học đều không đồng tình khi một học sinh có bài kiểm tra định kỳ cuối năm có điểm 1 được lên lớp. Có người nói như vậy là thiệt cho học sinh, nhưng chúng ta coi đó là lợi, vì lợi ích chính đáng của học sinh là được kiến thức để lên lớp, nếu chưa đạt thì phải được giúp đỡ để kiểm tra lại, đạt yêu cầu mới được lên lớp; nếu chưa đạt điểm trung bình thì sẽ được giúp đỡ tiếp cho đến khi đạt (không quá 3 lần kiểm tra) mới được lên lớp.
Ông Lê Tiến Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD&ĐT
