Giá điện sẽ tăng không quá cao?

Như tin đã đưa, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành: công thương,tài chính... sẽ phối hợp trình các phương án điều chỉnh giáđiện để Thủ tướng lựa chọnphương án hợp lý nhất, phê duyệt và áp dụng từ 1.3.2011.

Quyết định này không có gì đột ngột bởi nằm trong lộ trình tăng giáđiện cho phù hợp với thịtrường đã được Thủ tướng phê duyệt trước đây. Việc lựa chọn thời điểm điều chỉnh giáđiện từ 1.3 tới đã được cânnhắc, rút kinh nghiệm các lần tăng giá trước, do gần tết Nguyên đán, có nhữngảnh hưởng tiêu cực nhất định đến giá cả thị trường.

Trước đó, tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng đã có đề án tăng giáđiện. Những phương án do EVN đề nghị đều ở mức rất cao, có phương án tăngtới trên 40%, 30% so với giá hiện hành. Với những phương án này, rõ ràng EVNmuốn các nhà máy điện không tiếp tục bị thua lỗ (riêng EVN năm 2010 bị lỗ trên8.000 tỉ đồng) và để thu hút được vốn đầu tư phát triển các nguồn điện mới. Tuynhiên, các phương án của EVN không được bộ Công thương ủng hộ.

Những phương án tăng giá điện do EVN đề nghị đều ở mức rất cao, có phương án tăng tới trên 30 - 40% so với giá hiện hành (Ảnh minh họa: VnEconomy)

Một chuyên gia về điện lực của ngành công thương cho biết, mặc dù vẫn đang cócác cuộc họp cuối cùng để bàn bạc, lựa chọn phương án tăng giáđiệnnhưng có nhiều khả năng, Chính phủ sẽ phê duyệt một mức tăng giáđiện chỉ trong khoảng 15 –20%. Mức điều chỉnh giá như vậy tuy không đáp ứng được các đòi hỏi của cả EVN,tập đoàn Than – khoáng sản (cũng đề nghị tăng mạnh giá than cho điện), các nhàđầu tư... nhưng theo ông này, cũng khá cao và là mức cao hợp lý trong bối cảnhhiện nay.

Giá điện phảităng ở mức như vậy do các yếu tố: trượt giá, giáđiện nhập khẩu tăng, chi phíđầu tư, xây dựng các nhà máy điện tăng, giá bán khí cho sản xuất điện tăng, tỷgiá VND/USD liên tục điều chỉnh từ năm 2010 đến nay... Nếu tăng ở mức thấp hơnsẽ không thể giúp cho EVN và các nhà đầu tư nguồn điện khác tránh khỏi thua lỗdo các khoản chi phí tăng.

TIN LIÊN QUAN

Theo tính toán của một số chuyên gia tài chính và điện lực khác, mức tăng khoảng15 – 20% là hợp lý với điều kiện sản xuất điện phải tiết giảm các chi phí vàchấp nhận lợi nhuận thấp. Nếu phương án này được thực hiện, cần thiết phải ápdụng một số cơ chế như: giá than bán cho điện không tăng cho dù điều này làmchậm tiến trình thị trường hoá giá than (giá than bán cho điện hiện thấp hơn giáthành sản xuất than); chưa thu phí môi trường rừng với các nhà máy thuỷ điện,chấp thuận tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu thấp, thậm chí bằng 0...

Vớimức giáđiện tăng như vậy, EVN vẫn cóthể bị lỗ một khi phát sinh chi phí như thiếu điện, phải huy động thêm nguồnchạy dầu, giá dầu tăng...

Theo nguồn tin riêng của chúng tôi, cả bộ Công thương và bộ Tài chínhcũng đã có sự thẩm định và đề xuất những phương án điều chỉnh giáđiện riêng trình Chính phủ.Trong đó, có những phương án điều chỉnh giáđiện dù khá cao so với các lầnđiều chỉnh giáđiện trước đây, nhưng cũngthấp hơn nhiều so với các phương án mà EVN đề nghị. Bộ Công thương đã đưa ra baphương án tăng giáđiện, nhưng cuối cùng chỉ lựa chọn mức tăng vừa phải nhất trình Thủ tướngphê duyệt là khoảng 18%.

Bộ Tài chính đưa ra tới năm phương án điều chỉnh giá, theo đó các phương án tăngdưới 30% thì ngành điện vẫn lỗ. Nhiều khả năng phương án của bộ Công thương đượcduyệt vì trong bối cảnh giá cả nhiều mặt hàng khác nhất là xăng dầu còn phảiđiều chỉnh, lãi suất còn cao... một mức tăng giáđiện quá cao, 30% hay cao hơnnữa, sẽ là một cú sốc đối với nền kinh tế và gây khó khăn lớn cho đời sống ngườidân.

Theo Mạnh Quân
SGTT