Cho rằng mức tăng giá gas đầu tháng này là hiện tượng bất thường,song ông Nguyễn Tiến Thỏa - Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) - lại chorằng mức tăng này phù hợp với biến động của giá thế giới.
Thưa ông, việc tăng giábán gas của các doanh nghiệp đầu mối vừa qua có quá cao so với xu hướng tăng giácủa thế giới?
Đó là hiện tượng tăng giá khá cao và có thể xem là hiện tượng bất thường. Tuynhiên, nhìn vào gốc của vấn đề có thể thấy 50% gas trong nước là do nhập khẩu,phụ thuộc vào thị trường thế giới. Gas lại là sản phẩm gốc dầu, giá dầu từ đầutháng 1 đến nay cũng liên tục tăng do đó giá gas cũng tăng và nhu cầu về gas chosưởi ấm trong mùa đông cũng tăng nên giá gas cũng tăng theo.
Do đó, năm nào vào mùa đông nào giá gas cũng tăng. Năm nay, chỉ có tháng 2 sovới tháng 1 đã tăng lên 145 USD. Với đăng ký giá của 7 doanh nghiệp đầu mối gửivề Bộ Tài chính mà chúng tôi đã kiểm soát, tính một cách đơn giản, mức tăng giá145 USD sau khi cộng thuế nhập khẩu, quy đổi theo tỷ giá là 21.000 VND/USD, mứctăng giá của thế giới đã tương đương trên 3.000 đồng/kg.
 |
| Cục trưởng Cục Quản lý giá Nguyễn Tiến Thỏa - Ảnh: Anh Quân. |
Đợt tăng giá này có bao gồm việc tăng trích hoa hồng đạilý hay không, thưa ông?
Rất chia sẻ với người tiêu dùng nên vừa qua chúng tôi đã kiểm tra rấtsát đăng ký của các doanh nghiệp để xem các doanh nghiệp này có lợi dụngxu thế tăng giá của thế giới để tăng giá bất hợp lý. Tuy nhiên, xem xétcơ cấu giá của các doanh nghiệp gửi về đăng ký cho thấy mức tăng giáthời gian vừa qua là phù hợp với biến động của giá thế giới.
Cũng theo kiểm tra của chúng tôi, trong đợt này, hoa hồng của các doanhnghiệp đầu mối chi trả cho các đại lý được giữ nguyên. Tuy nhiên, trongkinh doanh gas hiện nay có một số vấn đề rất phức tạp trên thị trường.Hầu hết các thương nhân đầu mối, các doanh nghiệp đầu mối đều tổ chứcđược mạng lưới phân phối của họ đến hệ thống bán lẻ.
Theo Nghị định 107 về kinh doanh gas, các cửa hàng bán lẻ phải chấp hànhmức giá do đầu mối quy định và không được bán giá nào khác. Trên thịtrường hiện nay xuất hiện rất nhiều loại hình kinh doanh gas bán đi bánlại mà không thuộc hệ thống đại lý của các doanh nghiệp đầu mối.
Cho nên đã có không ít trường hợp gas giả, gas mua trôi nổi đổ về vàsang chiết lại rồi kinh doanh. Giá bán của các cơ sở này thì hầu như cácdoanh nghiệp đầu mối không quản lý được bởi vì không phải là hệ thốngcủa họ.
Với những biếnđộng lớn này, cơ quan quản lý giá trung ương và địa phương có động tháigì để tăng cường kiểm soát thị trường thông qua công tác quản lý giágas?
Bộ Tài chính và các cơ quan tài chính địa phương vẫn tăng cường việckiểm tra niêm yết giá và bán hàng theo giá niêm yết của các đầu mối. Cứ2 ngày/lần, các tỉnh phải có báo cáo giá cả chung của tỉnh về cơ quanquản lý trung ương. Và chúng tôi thường phải đối chiếu mức giá gas nàyvới giá gas tại các đại lý của các doanh nghiệp đầu mối để xem mức chênhlệch có quá lớn không thì thấy rằng khi chúng ta đã có lực lượng kháhùng mạnh với 80% doanh nghiệp lớn kinh doanh gas, tổ chức được mạnglưới phân phối tốt thì giá gas của họ bao giờ cũng có thể điều khiểnđược giá gas trên thị trường.
Ông có tin rằng cơ quan chức năng hoàn toàn có thể kiểm soát được hệthống đại lý phân phối gas?
Chúng ta cũng hoàn toàn có thể kiểm soát được hệ thống đại lý phân phối.Các doanh nghiệp đều phải đăng ký giá bán cho hệ thống phân phối bán lẻcủa mình với cơ quan quản lý là Bộ Công Thương để kiểm soát hoạt độngkinh doanh trên thị trường. Trên cơ sở đó, cơ quan quản lý kiểm soát xemthị trường có những thành phần nào tham gia, đồng thời, kiểm soát cảchất lượng và việc chấp hành các quy định của nhà nước về kinh doanhgas.
Trách nhiệm quảnlý giá gas hiện nay thuộc cơ quan nào, thưa ông?
Về trách nhiệm quản lý giá gas, trách nhiệm chính là của Bộ Tài chính.Tuy nhiên, theo quy định tại nghị định 107 về kinh doanh gas, việc quảnlý giá gas cần sự phối hợp của các đơn vị có liên quan.
Điều 55 nghị định này quy định, Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với BộCông Thương để kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành pháp luật về giá gas.Khi doanh nghiệp điều chỉnh giá gas phải gửi văn bản về cơ quan quản lýđể đăng ký giá. Trong tình hình bất thường, Bộ Tài chính yêu cầu Sở tàichính địa phương kiểm tra tại địa bàn có bất thường.
Gas là mặt hàng thuộc diện bình ổn giá. Về bản chất, doanh nghiệp tựquyết định giá theo tín hiệu thị trường. Nghị định 107, Điều 55 quy địnháp dụng cơ chế giá thị trường có điều tiết của nhà nước do thương nhânđầu mối quyết định giá.
Trong các văn bản hướng dẫn có quy định trong điều kiện cần bình ổn giá,nhà nước áp dụng các biện pháp để không làm mất cân đối cung cầu về gashoặc có thể xử lý linh hoạt bằng biện pháp thuế như đã làm.
