Hôm qua, tại cuộc giao ban trực tuyến của Bộ Công Thương, bà Đàm Thị Huyền,Phó tổng giám đốc Tổng Cty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, do khôngcó hướng dẫn rõ ràng nên doanh nghiệp lúng túng và mất cơ hội giảm giá xăngdầu trong tháng 6/2011.

Chưa kịp giảm giá, lại kêu lỗ

Theo một lãnh đạo Petrolimex, trong tháng 6 các doanh nghiệp đầu mốihoàn toàn có khả năng giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nước từ 200 - 300đồng/lít. “Tuy nhiên, doanh nghiệp không thể giảm được do lúng túng,không biết xử lý thế nào về số lỗ khoảng 2.000 tỷ đồng vì phải giữ giábán trong quý I.

Dù Bộ Tài chính có văn bản đồng ý cho xử lý số lỗ này nhưng không hướngdẫn cụ thể doanh nghiệp xử lý theo cách nào. Nếu xử lý theo cách lấy lãicủa giai đoạn sau để bù cho giai đoạn trước thì doanh nghiệp sẽ khôngdám làm gì vì phải tích lũy để trả nợ.

Trong điều hành xăng dầu cần phải có thông điệp rất rõ nếu không doanhnghiệp sẽ rất lúng túng. Tính đến cuối tháng 7, Quỹ bình ổn giá xăng dầuđã có tích lũy ở mức 102 tỷ đồng”- bà Huyền nói.

Và khi không có sự rõ ràng, thì cách mà doanh nghiệp chiếm đến 60 thịphần xăng dầu này chọn là im lặng để kiếm lợi nhuận. Một thành viên Tổđiều hành giá xăng dầu cũng xác nhận cơ hội giảm giá bán trong tháng 6là có.

Tuy nhiên, ông từ chối bình luận sâu về vấn đề này. “Việc hướng dẫn cụthể cho doanh nghiệp xử lý số lỗ vì giữ giá bán trong nước sẽ phải tiếnhành đồng bộ ở tất cả các đầu mối chứ không phải cho riêng một doanhnghiệp nào”- ông nói.

Giá xăng dầu đã có thể giảm trong tháng 6?
Petrolimex "trách" Bộ Tài chính không rõ ràng, nên không thể giảm giá xăng dầu (Ảnh: vietstock.vn)

Về lỗi “hướng dẫn không rõ ràng” của Bộ Tài chính, dẫn tới mất cơ hộigiảm giá cho người tiêu dùng, ông Nguyễn Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quảnlý giá - Bộ Tài chính, nói: “Tôi không được nghe trực tiếp ý kiến bàHuyền, nên tôi không bình luận”.

Và nay, cơ hội giảm giá qua đi, thì tại cuộc họp, bà Huyền lại điệp khúckêu lỗ. “Do giá xăng dầu thành phẩm lên tới 129 USD/thùng, nên nhữngngày qua, với mỗi lít xăng bán ra, doanh nghiệp lỗ gần 600 đồng/lít,diezel lỗ gần 400 đồng/lít còn madút bị lỗ gần 500 đồng/lít”, bà Huyềncho biết.

Ông Thỏa cũng xác nhận doanh nghiệp đầu mối đang lỗ là có thật nếu tính theogiá bình quân 30 ngày qua. Dù giá dầu thô thế giới liên tục giảm nhưng giádầu thành phẩm vẫn ở mức trên 120 USD/thùng.  

Doanh nghiệp lỗ, đại lý vẫn lãi lớn

Theo các doanh nghiệp đầu mối, một vấn đề khác của kinh doanh xăng dầulà chi phí định mức mới trong kinh doanh xăng dầu đã được Bộ Tài chínhthẩm định từ năm 2010 nhưng đến nay vẫn không đưa ra được. Cùng với đó,có nghịch lý là doanh nghiệp xăng dầu đang bị lỗ nhưng vẫn phải trảchiết khấu ở mức rất cao cho các đại lý.

Ông Đặng Vinh Sang, Tổng Giám đốc Saigon Petro xác nhận thời gian quacác doanh nghiệp bị đại lý ép ngược, phải nâng chiết khấu cho đại lý lênmức rất cao. Có thời điểm có doanh nghiệp trong ngành phải chi hoa hồngcho đại lý ở mức tới 1.200 đồng/lít. Đến nay mức chiết khấu cho đại lý ởmức từ 700 - 800 đồng/lít. Có doanh nghiệp phải chi 
900 đồng.

Việc chiết khấu cao như vậy đồng nghĩa doanh nghiệp phải tính chi phívào giá xăng bán lẻ. Mức chiết khấu này là rất cao so với chi phí khoảng500 đồng/lít để duy trì một cây xăng có lãi và hoạt động được.

“Chúng tôi cũng muốn trích chiết khấu thấp nhưng doanh nghiệp khác đẩymức chiết khấu lên cao thì lại phải chạy đua. Chạy đua mãi thế thì chỉcùng nhau xuống lỗ, phải cùng nhau hạ chiết khấu xuống, nếu không khó cóthể chịu được. Doanh nghiệp lỗ trong khi đại lý lãi lớn nhờ chiết khấucao”- ông Sang nói.

Theo bà Huyền, do không có hệ thống đại lý nhiều nên các doanh nghiệpkhi muốn đẩy tồn kho ra chỉ còn cách tăng hoa hồng cho trung gian.Petrolimex có mạng lưới bán lẻ nhiều nên giữ được mức chiết khấu ở mứchợp lý so với các đơn vị khác. Đây là lỗ hổng rất lớn trong điều hành.

Bình luận về vấn đề lỗ lãi của Petrolimex, TSNguyễn Minh Phong - Viện Nghiên cứu Kinh tế-Xã hội Hà Nội cho biết: “Dochưa có cơ chế giám sát và chế tài, buộc doanh nghiệp hạ giá khi giá thếgiới giảm nhanh và sâu. Cùng với đó là việc chưa minh bạch và công khaihóa các chỉ số thành phần giá xăng dầu (hiện Petrolimex có đưa cách tínhgiá xăng dầu lên trang web nhưng đây là mức giá cơ sở được tính trên quyđịnh của Nghị định 84.

Các yếu tố đầu vào do các cơ quan Nhà nước ban hành chứ không phải giávốn của doanh nghiệp), nên việc doanh nghiệp nói lỗ hay lãi cũng khôngbiết đâu mà lần”.

Theo PhạmTuyên
Tiền Phong