Năm2010, nhập siêu cả nước giảm hơn 5% và bằng 17,3% kim ngạch xuất khẩu, nhưngnhập siêu từ Trung Quốc vẫn chiếm tới 90%.

Theo Tiến sĩNguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) -Đại học Quốc gia: Thập kỷ qua, xuất khẩu của Việt Nam sang TQ vẫn tăng, nhưngnhập khẩu lại tăng nhanh hơn, gấp 10 lần năm 2000.

Tình trạngnày do nhu cầu xuất khẩu đến nhanh, buộc Việt Nam phải nâng cao năng lực sảnxuất, nhập máy móc, thiết bị, nguyên liệu từ Trung Quốc.

Động tháinày của Việt Nam giống như Trung Quốc, khi cần hàng hóa tiêu dùng, máy móc vănphòng, nước này không hướng tới các nước phát triển như Mỹ, Nhật... mà nhập khẩutừ Malaysia, Thái Lan.

Tuy nhiên,chuỗi giá trị trong phân công lao động của Việt Nam thấp hơn Trung Quốc, trongkhi Thái Lan, Malaysia cao hơn Trung Quốc một bậc. Đây là quá trình động, nếuchúng ta vượt qua được Trung Quốc sẽ giải quyết được vấn đề nhập siêu từ nướcnày. Và ngược lại, Việt Nam sẽ lệ thuộc vào Trung Quốc như một thị trường đầuvào.

Giải

Đánh giá vềchính sách tăng xuất khẩu để giảm nhập siêu của Việt Nam hiện nay, Tiến sĩ Thànhcho biết đây là chính sách tổng thể, song có những điểm cần lưu ý.

Thứ nhất,tăng xuất khẩu, ta phải được lợi về giá trị gia tăng mới có nhiều ý nghĩa. Nhưngthực tế, giá trị gia tăng hàng xuất khẩu của Việt Nam giảm nhanh trong 10 nămtrở lại đây. Điều này do hạn chế về năng lực sản xuất, trình độ công nghệ, ràocản thương mại...

Thứ hai, cầnlưu ý nhập khẩu chỉ là công cụ để có được những hàng hóa tốt nhất mà trong nướcchưa hoặc không có khả năng sản xuất. Dựa vào năng lực sản xuất thực sự, biếnthành  những sản phẩm nhập khẩu về thành sản phẩm của mình rồi tái xuất, manglại giá trị gia tăng cao.

Nhìn tổngthể, Việt Nam cũng theo xu hướng đó nhưng về thực chất, chưa thành công, đặcbiệt là việc chuyển hóa năng lực công nghệ vào sản xuất kinh doanh.

Theo Tiến sĩ,để giảm nhập siêu, trong chiến lược tổng thể, Việt Nam phải đẩy hàng hóa trượtlên chuỗi giá trị cao hơn Trung Quốc. Điều này rất khó, khi hàng hóa Việt Namđang ở bậc thấp của chuỗi giá trị.

"Với tốc độhiện nay, tôi cho rằng, việc đẩy được hàng hóa Việt Nam lên giá trị cao hơn chưathể diễn ra trong 5 năm, thậm chí là 10 năm tới, đó là quãng thời gian quá dàivà rất bất lợi cho nền kinh tế Việt Nam.", ông Thành cho biết.

Theo Doanh nhân Sài Gòn