Hạn định đã đến gần, vẫn còn 20ngân hàng có tỷ trọng dư nợ phi sản xuất trên 22%. Liệu có hiện tượng “phóngnhanh, vượt ẩu” để đến nơi an toàn?

Ngày 1/3/2011, Thống đốc Ngânhàng Nhà nước ban hành Chỉ thị số 01/CT-NHNN về việc thực hiện giải pháp tiền tệvà hoạt động ngân hàng nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảman sinh xã hội.

Một nội dung chính của Chỉ thị là các tổ chức tín dụng phải cơ cấu lại tín dụng,đến 30/6/2011 tỷ trọng dư nợ cho vay lĩnh vực phi sản xuất so với tổng dư nợ tốiđa phải là 22% và đến 31/12/2011 tối đa là 16%.

Trả lời phỏng vấn VTV1 trong bản tin tối 7/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nướcNguyễn Văn Giàu đưa ra những con số đáng chú ý: đến thời điểm này vẫn còn 20ngân hàng thương mại cổ phần trong nước có tỷ trọng dư nợ phi sản xuất (tín dụngbất động sản, chứng khoán, tiêu dùng) trên 22%; cá biệt có 2 trường hợp lên tới50% và 52%.

Mối quan tâm lúc này là 20 trường hợp đó liệu có kịp rút dư nợ phi sản xuất vềđúng mức và đúng hạn?

Thống đốc Nguyễn Văn Giàu nói rằng, yêu cầu giảm tỷ trọng tín dụng phi sản xuấtđược đưa ra đầu tháng 3/2011, tức các ngân hàng có thời gian để điều chỉnh theohạn đến 30/6.

Lộ trình đó hẳn Ngân hàng Nhà nước đã tính toán để có sự hợp lý, trên cơ sở tổnghợp và phân tích tình hình dư nợ của hệ thống. Nhưng, với mỗi thành viên chưahẳn đã phù hợp.

Những chiếc taxi đang chạy khách ở Hà Đông, Hưng Yên, Vĩnh Phúc bất ngờ nhận yêucầu của tổng đài phải tập kết ở Hoàn Kiếm (Hà Nội) trong vòng 30 phút. Tổng đàiđã trù tính thời gian, nhưng 30 phút là áp lực lớn với đường xá của Hà Nội hiệnnay.

Giảm tín dụng phi sản xuất: Có “phóng nhanh, vượt ẩu”?
Tín dụng bất động sản chiếm một phần đáng kể trong tín dụng phi sản xuất (Ảnh: VnEconomy)

Ba tháng làmột áp lực lớn đối với yêu cầu giảmnhanh tỷ trọng tín dụng phi sản xuất, màtrong đó phần lớn là tín dụng bất độngsản, tín dụng tiêu dùng với đặc thùnhiều khoản vay trung và dài hạn. Vớinhững trường hợp có tỷ trọng cao, ngừngcho vay mới đã đành, việc hồi vốn càngkhó khăn trong bối cảnh chính sách tiềntệ thắt chặt.

Vậy nên khó loại trừ có chiếc taxi nàođó buộc phải “phóng nhanh, vượt ẩu” đểtập kết đúng giờ; và nếu có, lại khôngloại trừ có sự mạo hiểm với khả năng “vaquệt” trong sổ sách, giấy tờ hay vớichính khách hàng của mình? Có thể sau30/6, Ngân hàng Nhà nước sẽ có thông tintổng kết tình hình, hoặc mỗi thành viêntự biết.

Còn lúc này, mối quan tâm chung vẫn làkhả năng tất cả cùng tập kết đúng hẹnhay không.

Một tuần trước đây, trong cuộctrao đổi với đại diện ngân hàng có tỷ trọng dư nợ phi sản xuất cao, câu trả lờingắn gọn là: “Rất khó để giảm được nhanh như vậy. Nhưng phải bằng mọi cách đểđảm bảo đúng lộ trình”.

“Phải bằng mọi cách”, bởi hình thức xử phạt nếu không đảm bảo đúng quy định đãđược Ngân hàng Nhà nước đưa ra rõ ràng: trường hợp tổ chức tín dụng chưa thựchiện được tỷ trọng trên theo lộ trình, Ngân hàng Nhà nước sẽ áp dụng tỷ lệ dựtrữ bắt buộc gấp hai (2) lần so với tỷ lệ dự trữ bắt buộc chung đối với tổ chứctín dụng và biện pháp hạn chế phạm vi hoạt động kinh doanh trong 6 tháng cuốinăm 2011 và năm 2012.

Một lãnh đạo ngân hàng nói rằng việc bị phạt tăng gấp đôi tỷ lệ dự trữ bắt buộc(từ 3% lên 6%) thì chi phí liên quan không quá ngại, và có thể sớm tìm cách khắcphục. Nhưng hạn chế phạm vi hoạt động kinh doanh trong 6 tháng cuối năm 2011 vàcả năm 2012 là biện pháp mạnh. Lý do, lúc này các ngân hàng đang căng thẳng cạnhtranh mở rộng mạng lưới và hoạt động, trong khi việc xét duyệt mở chi nhánh mớiđã bị hạn chế từ tháng 3/2011. Nếu cửa này bị bịt, bước thụt lùi so với cácthành viên khác là khó khăn lâu dài.

Với người trong cuộc, dĩ nhiên là có những biện pháp cơ bản và kỹ thuật khácnhau để giảm tỷ trọng theo yêu cầu. Một hướng có thể tính đến là “ép chín” tốcđộ tăng trưởng tín dụng cả năm; đẩy mạnh tín dụng sản xuất để mở rộng tổng dưnợ, qua đó góp phần co tỷ trọng tín dụng phi sản xuất. Nhưng cách này cũng cógiới hạn ở tốc độ tăng trưởng phải dưới 20% theo chỉ tiêu đặt ra.

Và dù thế nào thì hoạt động kinh doanh năm nay sẽ bị ảnh hưởng bởi kế hoạch nướcrút này…

* Tính đến cuối tháng 2/2011, tổng dư nợ của lĩnh vực phi sản xuất của hệ thốnglà 431.000 tỷ đồng, chiếm 18,7% tổng dư nợ tín dụng; trong 42 tổ chức tín dụng,có 18 tổ chức tín dụng có tỷ trọng dư nợ phi sản xuất từ 25% trở xuống; 24 tổchức tín dụng còn lại có tỷ trọng cao hơn - theo thông tin Ngân hàng Nhà nướcđưa ra tại buổi họp báo ngày 1/3/2011.

Theo Minh Đức
VnEconomy