Một số trường hợp,người đàn ông có thể nghĩ đến khả năng mình bị hiếm muộn là khi “cậu nhỏ” bịtrục trặc, tinh hoàn quá bé hay không hề có.
Còn đại đa số các trường hợp phải đi xét nghiệmtinh trùng mới biết được.
Trước tiên cần nhấn mạnh rằng, không sinh con đẻcái được có thể xảy ra với bất kỳ ai. Nam giới cũng như phụ nữ chứ khôngphải “do số” (?!)
Trong y học, các bác sĩ thích sử dụng từ “hiếm muộn” hơn “vô sinh” vì nó đemlại cho người bệnh niềm hy vọng còn cứu chữa được. Có những người chưa baogiờ có con thì y học gọi là “hiếm muộn nguyên phát”. Nhưng cũng có nhữngngười đã từng có con rồi, sau này muốn có con nữa lại không được thì y họcgọi là “hiếm muộn thứ phát”.
Làm sao biết “chắc” hay “lép”?
Có một số trường hợp người đàn ông có thể nghĩ đến khả năng mình bị hiếmmuộn là khi “cậu nhỏ” bị trục trặc, thường cong lại nên khó khăn trong việcgần gũi, hoặc khi quan hệ mà không xuất binh. Có trường hợp hai tinh hoànquá bé, thậm chí không có hai tinh hoàn. Còn trong đại đa số các trường hợpkhác chỉ khi đi xét nghiệm tinh trùng mới biết được.
| |
| Ảnh minh họa |
Xét nghiệm tinh trùng được y học gọi là tinh dịch đồ hay tinh trùng đồ. Saukhi xét nghiệm, bác sĩ sẽ cho biết người chồng có bị tinh trùng yếu không,tức là tinh trùng có số lượng ít quá, có hình dạng bất thường nhiều và bơikém. Y học không dùng từ tinh trùng yếu mà gọi là “thiểu nhược tinh”. Một sốngười lại không có con tinh trùng nào trong tinh dịch cả, có thể do tinhhoàn không sản xuất ra tinh trùng hoặc tinh hoàn vẫn sản xuất ra tinh trùngnhưng đoạn đường tinh trùng đi qua bị tắc, thì y học gọi là bị “vô tinh”.
Khi khám, việc đầu tiên bác sĩ sẽ hỏi người bệnh những chuyện có thể có liênquan đến hiếm muộn như đã từng có thai với ai chưa? Có từng bị quai bị lúctrẻ không? Đã từng quan hệ tình dục không an toàn chưa? Bệnh nhân có dùnghoặc tiếp xúc với một số loại thuốc có tác động làm giảm sinh tinh như thuốckháng ung thư?...
Kế tiếp bác sĩ sẽ khám toàn thân và đặc biệt là khu vực “cậu nhỏ” đang lưutrú xem có gì bất thường không, hai tinh hoàn lớn hay nhỏ, tĩnh mạch tinh cóbị dãn không, bệnh nhân có ống dẫn tinh không...
Kết thúc buổi khám, bệnh nhân sẽ được yêu cầu làm một số xét nghiệm mà quantrọng nhất là tinh dịch đồ. Nếu tinh dịch đồ bình thường thì bệnh nhân khôngphải khám và điều trị thêm gì nữa. Nếu tinh dịch đồ có bất thường, bệnh nhânsẽ được yêu cầu làm thêm các xét nghiệm cao hơn. Đó là định lượng các nộitiết tố sinh dục và các xét nghiệm như siêu âm tổng quát, siêu âm Doppler bộsinh dục, siêu âm qua trực tràng, xét nghiệm di truyền nhiễm sắc thể, sinhthiết tinh hoàn... Qua phần thăm khám và xét nghiệm, bác sĩ có thể biết đượcvì sao bệnh nhân bị hiếm muộn và có phương hướng chữa trị.
Chữa “đạn lép” - không khó!
Chữa hết bệnh để tinh trùng hồi phục lại, người bệnh có con tự nhiên vẫn làưu tiên hàng đầu. Với sự phát triển của nam khoa hiện nay, khả năng canthiệp của y học để giúp cải thiện chất lượng tinh trùng là không quá khó.Vấn đề là người bệnh phải kiên trì và có niềm tin.
Với những trường hợp bị thiểu nhược tinh, có thể điều trị bằng thuốc tây hayđông y. Tuy nhiên, cho tới nay vẫn chưa có bằng chứng khoa học chắc chắn làmột trong các thứ thuốc trên hay một loại thuốc nào khác có hiệu quả thậtsự. Do vậy, hiệu quả và ít tốn kém nhất là nên loại bỏ những ảnh hưởng củachất gây hại cho tinh trùng ngay từ đầu như rượu, thuốc lá, thuốc kíchthích, ma tuý, thuốc diệt côn trùng, chất glycol ether dùng trong sơn, mựcin và keo dán; tránh mặc quần lót chật; tránh quan hệ tình dục không antoàn...
Ngoài thuốc, những người có tinh trùng yếu mà bị chứng dãn tĩnh mạch tinh,thì phẫu thuật cột những tĩnh mạch dãn này có thể giúp tinh trùng khoẻ lại.Nếu các biện pháp này vẫn không hiệu quả, bệnh nhân có thể có con bằng cáckỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Thủ thuật đơn giản đầu tiên là lọc rửa tinh dịch,chọn những tinh trùng khoẻ mạnh, đem bơm vào buồng tử cung người vợ ngàytrứng rụng. Nếu tinh trùng quá yếu hay bơm tinh trùng vẫn thất bại, bệnhnhân sẽ được chuyển sang làm thụ tinh trong ống nghiệm.
Với bệnh nhân vô tinh, nếu tinh hoàn vẫn sản xuất tinh trùng thì bệnh nhânvẫn có nhiều khả năng có con được bằng phẫu thuật nối thông lại đường dẫntinh. Những người đã triệt sản rồi, sau này lại muốn có con thì phẫu thuậtnối lại hai đầu ống dẫn tinh, có thể thành công tới trên 90% trường hợp. Tuynhiên cần lưu ý thời gian cột ống dẫn tinh càng lâu, khả năng nối thành côngcàng kém. Nếu phẫu thuật nối thất bại, hay nếu ống dẫn tinh tắc nhiều chỗ,không thể nối được thì vẫn có thể có con nhờ thụ tinh trong ống nghiệm. Ngaycả trường hợp “cùng cực” nhất, tinh hoàn không tạo ra tinh trùng nữa thì yhọc vẫn có khả năng chữa, trừ khi mô tinh hoàn chỉ toàn là các tế bào xơ teothì khi đó y học mới... bó tay.
Người ngại khám, kẻ thích “chữa”
Để chữa bệnh nội tiết hay tình dục, các bệnh nhân đến nam khoa thường đi mộtmình, thì thầm với bác sĩ như kể chuyện bí mật. Đến khi được đáp ứng cácđiều thầm kín thì mặt mày các ông dãn ra, vui vẻ trở về.
Có quí ông vừa vào phòng bác sĩ đã la lên: “Tôi to con, khoẻ mạnh, làm saobệnh được, bà này nhiều chuyện cứ bắt tôi đến đây, kỳ cục!”, anh chàng vừanói vừa hầm hầm nhìn vợ rồi nhìn bác sĩ. Sau khi chữa bệnh, có con xong thìanh chàng dữ dằn ấy trở nên hiền lành hẳn.
Một số ông khác thì có quan niệm lệch lạc hạnh phúc chỉ là vấn đề tình dục: “Cậu nhỏ” phải “hoành tráng” thì mới hạnh phúc. Vì vậy mặc dù “cậu nhỏ” làmviệc tốt, đã “đạt chuẩn quốc gia” rồi nhưng lại vẫn cứ thích đòi phải “đạtchuẩn quốc tế” mới vừa lòng.
Có anh nọ, tướng tá nhìn rất vạm vỡ, “cậu nhỏ” cũng thuộc hàng có “số má”trong kích thước trung bình của người Việt Nam nhưng cũng cứ nằng nặc đòibác sĩ phải giúp cho nó hùng dũng hơn!!! Gặng hỏi một hồi mới rõ lý do vìanh này sắp xuất cảnh qua Mỹ nên muốn “nâng cấp” cậu nhỏ lên theo tiêu chuẩnMỹ để qua đó có gì không sợ quê độ với phụ nữ bên đó.
Trên nguyên tắc, bác sĩ có thể kéo dài “cậu nhỏ” ra thêm 2-3cm bằng một sốphẫu thuật y khoa, tuy nhiên những biện pháp này chỉ sử dụng cho nhữngtrường hợp bị ung thư phải cắt bỏ một đoạn, hoặc những người thật sự có “cậunhỏ” bất thường. Còn với người bình thường, các bác sĩ sẽ cương quyết từchối vì không thuộc phạm vi Nam khoa.
Theo TS. Thành Như
GĐXH
