Dự thảo Luật Phòng chống rửatiền cần quy định rõ tính chất, mức độ của những dấu hiệu giao dịch rửa tiềnđáng ngờ.

Tại TPHCM ngày 8-2, Đoàn Đạibiểu Quốc hội TPHCM  đã tổ chức họp lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo LuậtPhòng chống rửa tiền. Hai nội dung được các đại biểu tập trung bàn thảo làquy định về những giao dịch đáng ngờ và trì hoãn giao dịch đối với các giaodịch có dấu hiệu rửa tiền.

Cần quy định cụ thể

Theo nội dung của dự luật, córất nhiều dấu hiệu giao dịch rửa tiền đáng ngờ, nhưng các giao dịch đáng ngờnhất thường tập trung vào lĩnh vực tài chính và bất động sản.

Trong lĩnh vực ngân hàng,giao dịch đáng ngờ nhất thường thể hiện doanh số trên tài khoản thay đổiđột biến, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chuyển tiền ra nướcngoài sau khi nhận tiền  từ nước ngoài chuyển vào Việt Nam. Đối với lĩnhvực bảo hiểm, khách hàng yêu cầu mua bảo hiểm giá trị lớn, các công tybảo hiểm thường xuyên chi trả số tiền lớn cho một khách hàng. Trong giaodịch chứng khoán, cá nhân hay tổ chức thực hiện mua  bán cổ phiếu bấtthường trong nhiều ngày. Đối với bất động sản, khách hàng không quan tâmđến giá cả nhà đất, không cung cấp thông tin liên quan đến bất động sảnhay nhân thân…

Khó trì hoãn giao dịch “đen”
Còn nhiều bất cập trong các biện pháp ngăn chặn rửa tiền (ảnh chỉ có tính chất minh họa). Ảnh: HỒNG THÚY

Nhiều đại biểu dự họp chorằng các hành vi rửa tiền thường biểu hiện khi giá trị hàng hóa giao dịchquá chênh lệch so với giá trị thực tế; chủng loại hàng hóa không phù hợp vớingành nghề kinh doanh của doanh nghiệp; hàng hóa trao tay qua nhiều tổ chứcmà không có lý do rõ ràng. Dòng tiền thâm nhập các quốc gia đang phát triểncó nguồn gốc từ khách du lịch, đầu tư vào bất động sản, chứng khoán... cóthể là một loại hình rửa tiền tinh vi. Do vậy, theo ông Võ Văn Thuần, Phóchánh Thanh tra Ngân hàng (NH) Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh TPHCM,  dự luậtcần phải làm rõ các hành vi rửa tiền, quy định cụ thể, chi tiết về tínhchất, mức độ của những dấu hiệu giao dịch rửa tiền đáng ngờ  nhằm tránhnhững rắc rối có thể  phát sinh.

Vướng ở giao dịch “đen”

Một nội dung đáng chú ý kháccủa dự luật là cho phép NH trì hoãn giao dịch không quá 5 ngày làm việc khikhách hàng nằm trong “danh sách đen” (đối tượng nghi ngờ rửa tiền) hoặc cólý do hợp lý để nghi ngờ khoản tiền giao dịch liên quan đến rửa tiền. Đạidiện NH Xuất Nhập khẩu Việt Nam lập luận: Cơ sở nào để NH không thực hiệngiao dịch? Sau 5 ngày đó,  nếu NH tiếp tục trì hoãn giao dịch thì giải quyếtra sao?...

Đại diện NH Sài Gòn ThươngTín cũng băn khoăn về  quy định trì hoãn giao dịch. Nếu NH đưa ra  lý dokhách hàng có tên trong “danh sách đen” thì đối tượng rửa tiền sẽ nhận biết.Mặt khác, “danh sách đen” do cơ quan công an cung cấp cách đây 5 năm  nhưngđến nay vẫn chưa cập nhật thông tin mới. Vì thế, dự luật nên quy định các cơquan chức năng phải cập nhật thông tin đối tượng nghi ngờ rửa tiền. NH cóquyền trì hoãn hoặc không thực hiện giao dịch khi khách hàng đó có tên trong“danh sách đen”.

Còn đại diện Công ty Bảo hiểmPrudential Việt Nam cho biết quy định này có thể gây khó khăn cho các tổchức tín dụng, NH bởi trên thực tế không được cơ quan công an cung cấp “danhsách đen”. Đại diện một số NH khác đồng tình cho rằng mọi thông tin về giaodịch đáng ngờ đều được NH báo cáo về cơ quan phòng chống rửa tiền của NH Nhànước nhưng gần như không có phản hồi.

Theo TS Trần Du Lịch, Phó trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội TPHCM, mọi ý kiến sẽ được tiếp thu để các đại biểu Quốc hội chuẩn bị ý kiến đóng góp cho Luật Phòng chống rửa tiền tại kỳ họp Quốc hội sắp tới. Về cơ quan phòng chống rửa tiền trực thuộc NH Nhà nước Việt Nam hay giao về Bộ Công an, tới đây, Quốc hội cũng sẽ phân cấp rõ.

Theo NLĐ