Mặt bằng lãi suất (LS) huy động đã hạ nhiệt sau khi Ngân hàng (NH) Nhà nước canthiệp thị trường nhưng LS cho vay vẫn ở mức cao khiến kế hoạch kinh doanh củanhiều doanh nghiệp bị xáo trộn.

LS cao nhưng các NH không mặn mà cho vay.

Lợi nhuận không kham nổi LS

Cần 10 tỉ đồng để nhập hạt nhựa sản xuất hàng xuất khẩu, ông H.A., giám đốc Côngty TNHH nhựa ĐT (Q.8, TP.HCM), tìm đến NH thì được nơi này thông báo LS 19,5%/nămnhưng NH chưa hứa chắc chắn sẽ cho vay.

"Dù tôi đã đưa ra hợp đồng xuất khẩuhàng nhựa gia dụng sang Malaysia vào tháng 12-2010 nhưng NH chỉ hứa sẽ xem xétvà thông báo sau” - ông A. nói. Theo ông A., nếu không được giải ngân, nguy cơcông ty ông sẽ bị phạt rất cao vì lô hàng giao tháng 12 này là lô cuối cùngtrong hợp đồng đã ký từ tháng 7-2010.

Tương tự, ông T., giám đốc một công ty viễn thông tại Q.2, cũng lo khoản vay 1tỉ đồng sắp đến hạn sẽ bị NH điều chỉnh LS. Hiện LS đang ở 16,5%/năm nhưng NHcho biết sẽ điều chỉnh lên 18-19%/năm. “Lợi nhuận doanh nghiệp tối đa 25% trongkhi trả lãi hết 18-19%/năm làm sao doanh nghiệp dám làm ăn” - ông nói.

Theo ông Lương Trọng Tuấn - giám đốc điều hành Công ty cổ phần sản xuất thươngmại dịch vụ Phú Phong, việc các doanh nghiệp phải “thu vén” chi phí sản xuất saocho hợp lý nhất trong bối cảnh chi phí sản xuất tăng cao, lãi vay NH đang trởthành gánh nặng với doanh nghiệp là điều không hề đơn giản. “Chúng tôi buộc phảithay đổi chính sách thanh toán công nợ với khách hàng, thay vì 15 ngày mới thanhtoán, bây giờ rút xuống còn 10 hoặc 12 ngày để xoay vòng vốn nhanh hơn”.

Làm ăn mùa cuối năm: Đau đầu với lãi suất
Nhu cầu vay vốn từ các doanh nghiệp hiện vẫn rất lớn, đặc biệt vào giai đoạn cuối năm. Trong ảnh: sản xuất hàng may mặc tại Công ty Garmex Sài Gòn (Ảnh: T.V.N.)

Ông Lê Quang Hùng, chủ tịch HĐQT Công ty Garmex Sài Gòn, cho biết khoản vay VNDđược giải ngân đầu tháng LS ở 12,75%/năm, nhưng chiều 16-11 kế toán công tythông báo sắp tới LS sẽ có điều chỉnh. NH chưa thông báo cụ thể mức tăng vì còntùy thuộc vào thời điểm giải ngân.

Theo ông Hùng, hiện doanh nghiệp đang so đogiữa LS và tỉ giá để tính toán nên vay VND hay USD. LS vay USD chỉ 5,5%/nămnhưng bù lại doanh nghiệp phải bán USD thu được từ xuất khẩu. “Nếu LS VND tăngquá cao, doanh nghiệp sẽ tính toán vay USD” - ông Hùng cho hay.

Ông Đỗ Duy Thái, chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Thép Việt, cho hay việc tiếp cậnvốn vay của công ty ông không đến nỗi “khó thở” nhưng các NH đều thông báo tăngLS. Các NH lớn tăng từ 12%/năm lên 12,6-13%/năm, các NH khác từ 14%/năm lên 15%/năm.Tuy mức tăng không nhiều nhưng khoản vay lớn, do vậy số tiền phải trả thêm cũngrất lớn.

Chưa đẩy mạnh cho vay

Ngày 16-11 LS liên NH đã hạ nhiệt, kỳ hạn tuần chỉ còn 13-13,5%/năm, kỳ hạn 1tháng LS khoảng 15%/năm. So với tuần trước đã giảm khoảng 10%/năm và ngang vớimức LS huy động tại thị trường dân cư. Tuy nhiên một số NH vẫn hạn chế cho vayvới khách hàng mới do vốn huy động tăng thấp, người dân cũng chỉ gửi các kỳ hạnngắn, dưới một tháng.

Vẫn đẩy mạnh huy động vốn

NH vẫn đẩy mạnh huy động vốn nhưng tập trung cho vay trên thị trường liên NH. Theo các NH, thay vì vay các kỳ hạn ngắn, ngày 16-11 một số NH chỉ còn vay kỳ hạn một tuần, do dự báo thời gian tới LS liên NH có thể giảm thêm.

Tổng giám đốc một NH cổ phần tại Q.1 (TP.HCM) cho biết vớinhững doanh nghiệp đã được NH cam kết hạn mức cho vay từ đầu năm thì NH vẫn phảithực hiện giải ngân theo đúng tiến độ. Trường hợp bí quá NH mới dời lại vài ngày.Nhưng với các khoản vay mới NH tạm thời chưa xem xét.

LS cho vay thấp nhất vào mức 17,5%/năm, cao nhất lên đến 19-20%/năm do LS huyđộng tăng. Theo vị tổng giám đốc này, mức LS cao cũng là cách để NH hạn chếngười vay vì từ nay đến cuối năm mục tiêu cao nhất của NH là ổn định thanh khoản.

Tổng giám đốc một NH khác thì cho biết với những khoản vay được giải ngân trongtháng 9 và tháng 10, doanh nghiệp chỉ phải chịu LS xoay quanh 14%/năm nhưng đếnhạn điều chỉnh LS theo cam kết (ba tháng một lần) sẽ là thử thách với doanhnghiệp bởi rất có thể LS sẽ còn tăng 3-4%/năm. Ông này cho biết đang chỉ đạo cácchi nhánh tính lại LS cho doanh nghiệp nhưng yêu cầu đầu tiên là NH phải có lãi.

Theo tổng giám đốc này, tín dụng trong thời gian còn lại của năm 2010 còn tùythuộc tình hình huy động vốn. Gần đây LS tăng nhưng huy động vốn khó khăn, dovậy NH không thể mạnh tay cho vay vì còn phải bảo đảm các chỉ tiêu của NH Nhànước. Đây cũng là chỉ đạo của NH Nhà nước trong cuộc họp tuần qua với các NH.

Phó tổng giám đốc một NH cổ phần lớn cho biết chỉ ưu tiên vốn đối với doanhnghiệp sản xuất, xuất khẩu, hạn chế cho vay với đầu tư dự án, trung tâm thươngmại. Mục tiêu trong giai đoạn này của NH là giữ khách hàng kinh doanh có hiệuquả, có mối quan hệ lâu năm chứ không đẩy mạnh tín dụng.

NH cũng giám sát chặtcác khoản vay, doanh nghiệp phải chứng minh sử dụng vốn đúng mục đích do LS chovay với một số doanh nghiệp lớn được ưu đãi LS ở mức khá thấp, vì vậy doanhnghiệp có thể đem vốn gửi ở nơi khác với LS cao hơn.

Theo Ánh Hồng - Trần Vũ Nghi
Tuổi trẻ