Làm gì khi trẻ sợ vào lớp một?

Rất nhiều trẻ sau nhữngngày đầu vào lớp một có những biểu hiện bất thường về tâm sinh lý nhưhay khóc nhè, nôn ọe, đau bụng, ngủ không ngon và không sâu, kém ngoan,bất hợp tác và không muốn đến lớp… Theo thạc sĩ tâm lý Nguyền Thị AnhThư,  ĐH Khoa học xã hội và nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội, đó là chứng ámsợ học đường ở trẻ từ nầm non vào lớp một. Hội chứng này bắt nguồn từ sựthay đổi đột ngột môi trường học tập và vui chơi, cách thức học tập,giao tiếp… Nói cách khác, trẻ chưa được chuẩn bị tâm thế (sẵn sàng vềtâm lý) trước khi bước vào lớp một.

Dưới đây là một số giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp một trongnăm học tới.

Bảo đảm cho con sức khỏe tốt nhất

Một cơ thể khỏe mạnh là tiền đề quan trọng cho việc tiếp thu kiến thứcvà hoạt động vui chơi của trẻ. Chuẩn bị về sức khỏe cho con không đơnthuần là phát triển chiều cao, trọng lượng cơ thể mà còn tạo cho con sựbền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp,có độ khéo léo của bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan…

Để trẻ có được các phẩm chất đó, cha mẹ và các giáo viên mầm non cần tạochế độ sinh hoạt, ăn uống, học tập, nghỉ ngơi, luyện tập… hợp lý về thờigian cũng như phù hợp với đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ.

Chuẩn bị nền tảng trí tuệ

Nền tảng trí tuệ của trẻ ở bậc học mầm non chính là những hiểu biết banđầu về bản thân, về thế giới các loài cây và con vật, các hiện tượngthời tiết xung quanh, mối quan hệ của trẻ với bạn và người khác...và đặc biệt là mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng với nhau.  Điềuđó giúp trẻ chủ động trong các hoạt động học tập và vui chơi. 

Trẻ cần được dạy và được rèn luyện về các thao tác trí tuệ. Trẻ cần hiểubiết vể bản thân, gia đình, môi trường xung quanh, các biểu tượng vềthời gian, không gian, đồng thời có kỹ năng so sánh, phân tích, tổnghợp…. Nâng hiểu biết nhất định của trẻ về các sự vật, hiện tượng xungquanh như nắng, mưa, nóng, lạnh, thứ bậc trong gia đình…. 

Chuẩn bị về ngôn ngữ 

Khi trẻ vào lớp một, tất cả nội dung, kiến thức đều phải truyền đạtthông qua tiếng mẹ đẻ. Vì vậy việc chuẩn bị cho trẻ sử dụng thành thạotiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hằng ngày là việc quan trọng nhất. Mặt khác,trẻ có ngôn ngữ mạch lạc phát triển tốt thì các quá trình tâm lý như tưduy, tưởng tượng, trí nhớ, tri giác…. cũng theo đó mà phát triển.

Cần quan tâm sát sao đến sự phát triển ngôn ngữ, khả năng sử dụng ngônngữ của trẻ trong cuộc sống hằng ngày. Hãy thông qua giao tiếp với trẻ, lắng nghe trẻ nói, đọc truyện cho trẻ nghe để uốn nắn trẻ không nóingọng, nói lắp, nói lí nhí.  Hình thành ở trẻ một số kỹ năng chuẩn bịcho việc đọc, viết, thông qua các hoạt động sinh hoạt, học tập, laođộng, các buổi tham quan, dạo chơi

Khuyến khích trẻ sử dụng tiếng mẹ đẻ, mở rộng vốn từ về thế giới xungquanh, tập cho trẻ biết diễn đạt một cách rõ ràng, mạch lạc. Khuyếnkhích trẻ đặt câu hỏi và tập cho trẻ cách đặt câu hỏi về điều mà trẻquan tâm.

Truyền cho trẻ sự tự tin

Theo các nhà khoa học, yếu tố tự tin trong các hoạt động phùhợp với lứa tuổi sẽ tạo đà cho trẻ phát triển về tư duy và năng lực saunày. Việc trẻ tự tin thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập, có khả năngtập trung, chấp hành những qui định và sự chỉ dẫn của người lớn là vôcùng thiết yếu giúp trẻ học tập tốt ở lớp một.

Khi tự tin, trẻ sẽ học được cách chủ động, độc lập trong việc thực hiệnnhiệm vụ đến cùng. Vì vậy, hãy  để trẻ được tự làm những việc từ đơngiản nhất đến khó dần, như tự đánh răng, tự rửa mặt, tự lựa chọn các đồchơi, tự ăn uống… và lựa chọn quần áo dưới sự quan sát của người lớn.Khi trẻ làm, việc người lớn cần hướng dẫn, quan sát và  khích lệ, giúpđỡ khi trẻ thật sự cần.

Cho trẻ tham gia khóa học chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp một

Hiện có nhiều lớp chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp một. Đây là một lựachọn ưu việt cho các bậc cha mẹ quan tâm đến con nhưng chưa có nhiềuthời gian dành cho con, chưa biết cách chuẩn bị tâm thế cho con. Ở cáclớp này, trẻ được tham gia các hoạt động và trò chơi khám phá môi trườngmới, được rèn luyện một số kỹ năng cơ bản của hoạt động học tập như việcsắp xếp bàn ghế, cách cầm bút, cầm sách, mở sách, tư thế ngồi đúng… 

Bên cạnh đó, trẻ được trang bị những kỹ năng khác như giới thiệu về bảnthân và nghe bạn giới thiệu về mình, tham gia các trò chơi tập thể, cáctrò chơi theo nhóm. Trẻ còn được tham gia khám phá môi trường mới, thếgiới cỏ cây và muôn loài,  được trang bị cách điều khiển bàn tay nhỏ bécủa mình, điều khiển cơ thể để thực hiện một cách gọn gàng, dẻo dai cácthao tác vận động trong học tập thông qua các trò chơi.