6 câu nói kỳ diệu giúp bố mẹ chữa lành những tổn thương nội tâm của con cái

Trong khi đó, chúng ta đều biết rằng những tổn thương tâm lý thời thơ ấu sẽ đồng hành với cuộc đời của một người và sẽ có tác động đến tất cả các khía cạnh của cuộc sống sau này. Vậy làm thế nào để chữa lành những tổn thương nội tâm của trẻ?

Sáu câu nói dưới đây sẽ là những gợi ý rất hữu ích cho các bậc làm cha làm mẹ trong quá trình nuôi dạy và đồng hành cùng con cái. Đó là cách xoa dịu nội tâm và những cảm xúc tiêu cực của trẻ, dùng ngôn ngữ để “sửa chữa” những vết thương trong lòng trẻ.

1. Bố/mẹ xin lỗi

Mọi đứa trẻ đều không muốn bị đổ lỗi, nhất là khi cha mẹ hiểu sai về mình. Khi điều đó xảy ra, "Bố/mẹ xin lỗi" là câu nói mà bao nhiêu đứa trẻ mong đợi từ cha mẹ chúng, đồng nghĩa với việc trẻ mong nhận được sự hiểu biết của cha mẹ và chứng minh rằng chúng đáng được yêu thương.

Tuy nhiên, câu nói xin lỗi ấy thường được cha mẹ giấu nhẹm đi khiến nỗi đau nội tâm của trẻ tích tụ từng chút một cùng với những cảm xúc như tức giận, buồn bã, bất bình.

Lời khuyên cho các bậc cha mẹ là khi nhận thấy lời nói và hành động của mình sai hoặc hiểu lầm con cái thì nên sớm xin lỗi chúng. Lời xin lỗi kịp thời không chỉ xóa bỏ hiểu lầm mà còn thiết lập hình ảnh cha mẹ can đảm, làm gương, chắc chắn sẽ có tác động tích cực đối với trẻ.

Khi bị cha mẹ hiểu lầm, dù hiểu sai theo cách nào đi chăng nữa, điều mà mọi đứa trẻ mong mỏi không gì khác chính là một lời xin lỗi chân thành để lấp đầy khoảng trống sâu thẳm trong lòng chúng.

2. Đây không phải là lỗi của con

Có nhiều lý do dẫn đến tổn thương tâm hồn của trẻ, có thể xuất phát từ bên ngoài hoặc từ bên trong. Khi trẻ bị tổn thương thường kèm theo những cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, buồn bã, thậm chí tự trách bản thân mình. Trẻ có thể nghĩ rằng do mình xấu nên cha mẹ sẽ không thương mình, ghét bỏ và phủ nhận chính họ.

Tâm lý học tin rằng cách hiệu quả nhất để đối phó với chấn thương nội tâm là làm cho người bị thương cảm thấy an toàn, để họ thiết lập trải nghiệm tích cực, tạm thời tránh xa những trải nghiệm tiêu cực và để họ cảm thấy an toàn và được hỗ trợ. Vì vậy, khi trẻ bị thương mà tự trách mình, cha mẹ nên trực tiếp nói với trẻ rằng “Đó không phải là lỗi của con”. 

Có lẽ một số phụ huynh cho rằng thương tích của trẻ thực sự là do một số vấn đề của bản thân, lúc này việc nói với trẻ không phải lỗi của mình có thể sẽ khuyến khích trẻ trốn tránh trách nhiệm hay không? Do đó, họ thường sử dụng thời gian để dạy bảo, cố gắng giúp trẻ hiểu và rút ra kinh nghiệm.

Tuy nhiên, việc rao giảng đúng sai lúc này chẳng khác nào đổ thêm dầu vào lửa và khiến bệnh ngày càng trầm trọng hơn. Chỉ cần tưởng tượng, khi bạn đang trải qua những cảm xúc tiêu cực mạnh mẽ và ai đó vẫn đang buộc tội hoặc thuyết giảng bên tai bạn, bạn sẽ cảm thấy gì? Thay vào đó, phụ huynh nên nói một số lời động viên, khuyến khích với trẻ, hiệu quả sẽ tốt hơn.

Cụ thể, câu nói "Đây không phải là lỗi của con" sẽ truyền tải thông điệp: Bố mẹ không có ý buộc tội con, và bố mẹ không từ chối con vì vấn đề này, bố mẹ vẫn yêu con”.

Khi những lời trách móc của cha mẹ được chuyển hóa thành sự bao dung và thấu hiểu, những tổn thương của trẻ nhanh chóng được chữa lành. Tình cảm giữa cha mẹ và con cái, giữa con cái với những người khác sẽ trôi chảy một cách tự nhiên hơn.

3. Loại chuyện này sẽ không xảy ra nữa

Khi cha mẹ nhận thấy lời nói và việc làm của mình đã gây tổn hại lớn cho con cái, hãy chủ động nói với con cái một cách cứng rắn và kiên quyết rằng: “Chuyện như thế này sẽ không bao giờ xảy ra nữa”.
Thực tế là rất nhiều người khi gặp chuyên gia tâm lý, họ thường đề cập đến việc cha mẹ đã làm tổn thương tâm hồn họ hết lần này đến lần khác. Bản thân cha mẹ không bao giờ nhận ra điều đó, hoặc nhận ra điều đó mà không có bất kỳ phản ứng hay biểu hiện nào, thậm chí là phủ nhận hoặc ngụy biện.

Ví dụ, con của một khách hàng nói với chuyên gia tâm lý rằng mẹ cô bé đã mở lá thư của cô và xúc phạm cô vì điều đó. Nhưng người mẹ phủ nhận, nói rằng không có chuyện đó, mặt đứa trẻ lúc đó đỏ bừng, nước mắt rơi lã chã.

Đối với con cái, dù không cùng đẳng cấp với cha mẹ về mặt thế hệ, nhưng chúng thường có sự cân bằng trong tâm hồn, với bản thân mình ở đầu này và bố mẹ ở đầu kia.

Trẻ em mong muốn có thể giao tiếp với cha mẹ một cách bình đẳng và chân thành. Ngược lại, khi cán cân không cân đối suốt thời gian dài, cha mẹ tưởng như dành phần thắng nhưng lòng con cái từ lâu đã đóng chặt với cha mẹ.

Câu nói “Chuyện như thế này sẽ không bao giờ xảy ra nữa” rất quan trọng, nó mang 2 thông điệp, một là để sửa chữa những vết thương của thực tại, và hai là để cho trẻ em hy vọng.

Đây là một câu nói có vẻ đơn giản nhưng đòi hỏi sự suy ngẫm, trách nhiệm và lòng dũng cảm của chính các bậc cha mẹ. Tất nhiên đã nói thì cha mẹ phải giữ lời, nếu cha mẹ cứ nói những lời đảm bảo của mình nhưng vẫn để xảy ra tình huống tương tự, thì lòng tin của trẻ vào bố mẹ sẽ giảm sút.

4. Bố/mẹ yêu con

Đây là câu nói quen thuộc nhưng cũng là mơ ước của nhiều đứa trẻ bởi không ít bậc cha mẹ dù rất yêu con nhưng không biết bày tỏ, họ chôn chặt trong lòng mà không cất thành lời.

Khi một đứa trẻ bị tổn thương, nhất là khi đứa trẻ cảm thấy mình đã mắc lỗi, trở nên tồi tệ và không thể tha thứ, chúng thường chìm đắm trong lo lắng, sợ hãi rằng cha mẹ sẽ không còn yêu thương mình nữa.

Khi con bị thương, đó phải là lúc con yếu đuối nhất, cha mẹ hãy dùng tình yêu thương để điều trị tốt nhất cho con.

Nhà tâm lý học El Rogers cho biết: Tình yêu là sự thấu hiểu và chấp nhận sâu sắc. Thông điệp của ba từ đơn giản "I love you" là: Bố mẹ hiểu sự khó chịu và đau đớn của con lúc này, và bố mẹ sẵn sàng chấp nhận con như thế, dù con có làm gì và trở thành gì thì con vẫn mãi là người con thân yêu nhất của bố mẹ. Mọi đứa trẻ đều xứng đáng được yêu thương vô điều kiện dù chúng có làm gì đi chăng nữa...

5. Bố/mẹ tự hào về con

Trong phòng tư vấn tâm lý, rất nhiều khách hàng khi kể về trải nghiệm trưởng thành của bản thân, họ luôn rơi nước mắt vì những nỗ lực và thành tích của mình không nhận được sự khẳng định của phụ huynh. 

Thực tế, có rất nhiều người con đã vất vả cả đời nhưng chỉ nhận được sự phụ bạc của cha mẹ. Thay vì ghi nhận, động viên trẻ, hầu hết các bậc cha mẹ sẽ thể hiện sự cáo buộc, thiếu kiên nhẫn và thất vọng khi con cái không đạt được kỳ vọng của họ.

Những đứa trẻ với trái tim mong manh, một khi bị tổn thương rất cần sự khẳng định kịp thời của cha mẹ. Nếu chúng luôn không nhận được sự khẳng định và khích lệ của cha mẹ, ngoài việc quậy phá đến cùng để chứng tỏ bản thân, trẻ còn có thể đi đến cực đoan, bỏ cuộc hoặc làm điều dại dột.

Khi đó, cha mẹ hãy đến bên trẻ và nói "Bố mẹ tự hào về con" để truyền tải thông điệp: Bố mẹ thấy con đã chăm chỉ thế nào, những thành tựu và tiến bộ của con, bố mẹ cũng thấy, con thật tuyệt!

Việc “khẳng định” trên cơ sở “thấy được” là thái độ mà cha mẹ cần truyền cho con cái lúc này. Mặc dù ở một mức độ nào đó, thái độ này có thể khuyến khích một số trẻ trở nên tức giận, nhưng nó cũng thường truyền đi một tín hiệu rằng "con ngoan và mẹ yêu con" khiến trẻ yên lòng và tự tin hơn.

"Bố mẹ tự hào về con" còn là một kiểu khích lệ giá trị, khiến đứa trẻ cảm thấy rằng mình xuất sắc, được yêu thương và đáng được yêu thương. Trong tương lai, đứa trẻ ấy sẽ trở thành một người đầy tự tin và yêu đời.

6. Bố/mẹ sẽ không bao giờ rời bỏ con

Khi bị tổn thương trẻ thường có tâm lý sợ hãi và lo lắng rằng cha mẹ sẽ bỏ rơi mình, giống như một đứa trẻ sơ sinh luôn gắn bó mật thiết với mẹ hoặc người chăm sóc gần gũi nhất, và khi người đó biến mất khỏi tầm mắt, đứa trẻ sẽ khóc và cảm thấy bị bỏ rơi.

Nếu mối quan hệ gắn bó giữa bố mẹ và bé không được xử lý tốt trong giai đoạn đầu, nó sẽ để lại một tổn thương lớn trong lòng đứa trẻ.

Trong tương lai, khi một sự việc đau thương xảy ra lần nữa, đứa trẻ sẽ phải trải qua cảm giác đau thương khi bị mẹ bỏ rơi, và nó sẽ rất đau lòng mà thu mình lại.

Có thể nói, khi trái tim của trẻ bị tổn thương nhiều thì trạng thái tâm lý của trẻ cũng không khác gì trẻ thơ. Câu nói "Mẹ sẽ không bao giờ rời xa con" lúc này có thể đưa đứa trẻ đến khung cảnh ấm áp và thoải mái hòa nhập với mẹ, cho phép trẻ sửa chữa những tổn thương bắt nguồn từ thời thơ ấu bằng một trải nghiệm tích cực.

Nếu bạn là cha mẹ, bạn có thể nói với con cái nhiều hơn trong sáu câu trên để chữa lành vết thương lòng cho con bạn, đồng thời cải thiện mối quan hệ và tình yêu thương giữa cha mẹ và con cái. Hãy chăm sóc trẻ bằng bằng tình yêu và sự thấu hiểu, điều đó sẽ giúp trẻ chữa lành những vết thương và có một cuộc sống hạnh phúc hơn.

Làm mẹ

Mải dọn dẹp, bảo mẫu lơ là việc trông trẻ và cảnh tượng từ camera giám sát khiến người mẹ bật khóc

Theo V.K - Vietnamnet