Con trai tuổi dậy thì bỗng ương bướng và gàn dở, cha mẹ cần nuôi dạy thế nào để hiệu quả?

Tương tự bé gái, các bé trai tuổi dậy thì cũng có rất nhiều những thay đổi về tâm sinh lý, từ đó ảnh hưởng trực tiếp tới thái độ, tính cách, hành vi… của các em. Không ít trẻ đang ngoan ngoãn bỗng trở nên ương bướng, gàn dở đến bất thường, hay ngại ngùng và ít chia sẻ… khiến các bậc phụ huynh vô cùng lo lắng.

Vì vậy, nuôi dạy con trai tuổi dậy thì luôn là một thử thách vô cùng khó khăn, đòi hỏi cha mẹ phải có sự thấu hiểu và tinh tế.  

Tâm sinh lý tuổi dậy thì ở con trai thay đổi thế nào?

Tuổi dậy thì của bé trai thường bắt đầu từ 10 đến 14 tuổi và kết thúc ở độ tuổi 16 đến 18 với những được điểm nổi bật như sau: 

# Sự thay đổi về thể chất:

- Tuổi dậy thì của bé trai thường xuất phát chậm hơn các bé gái nhưng tốc độ là rất nhanh với chiều cao có thể tăng từ 9-13cm mỗi năm và vượt qua chiều cao của các bé gái cùng tuổi.

- Ngực bắt đầu nở, vai rộng ra, khung xương phát triển nhanh và cơ thể vạm vỡ hơn, xuất hiện cơ bắp.

- Xuất hiện lông trên cơ thể, đặc biệt là lông mu và lông nách cũng bắt đầu mọc với màu sẫm và thô cứng. Ngoài ra, nhiều bé còn có râu mọc ở cằm, quanh miệng và hai bên quai hàm, chân tay, ngực rốn…

- Cơ thể tăng tiết chất nhờn và mụn trứng cá cũng bắt đầu xuất hiện trên mặt hoặc vùng lưng.

- Bộ phận sinh dục có thay đổi lớn: “Cậu nhỏ” có sự phát triển về chiều dài, rồi đến chiều ngang, kích thước tinh hoàn tăng lớn hơn. Bên cạnh đó, tuyến tiền liệt bắt đầu sản xuất tinh dịch chứa tinh trùng; ương vật cứng ngoài ý muốn và hiện tượng xuất tinh diễn ra, thường là vào ban đêm.

- Giọng nói thay đổi rõ rệt trở nên trầm hơn trước và người ta gọi đó là hiện tượng vỡ giọng tuổi dậy thì.

# Sự thay đổi về tâm lý:

Với những thay đổi về thể chất khá đột ngột như trên, các bé trai thường cảm thấy lúng túng, xấu hổ, thậm chí là hoang mang, lo lắng và sống khép kín hơn, ít chia sẻ hơn. Không ít trẻ trai còn trở nên ngang bướng và nổi loạn với những hành vi bất thường khiến bố mẹ đau đầu.

Hơn nữa theo tâm lý học, đến giai đoạn của tuổi dậy thì, các bạn nam bắt đầu muốn làm người lớn, thích tự do, tung bay trong khoảng trời rộng. Các em cũng chuyển sang sinh hoạt bạn bè nhiều hơn hồi nhỏ, bắt đầu muốn thoát khỏi sự bao bọc, kiểm soát của gia đình.

Đặc biệt, các bạn nam cũng thích thể hiện cái tôi của mình, muốn thể hiện sự nam tính mạnh mẽ của mình, muốn khẳng định bản thân trước mặt nhiều người. Cùng lúc này, tình cảm khác giới bắt đầu xuất hiện, muốn được khám phá, tìm hiểu về bạn khác giới nhiều hơn. Đây cũng là tuổi phát triển nhanh về cả trí tuệ lẫn đạo đức của trẻ.

Cách nuôi dạy con trai tuổi dậy thì

Rõ ràng tâm sinh lý tuổi dậy thì của bé trai rất phức tạp, nếu không có sự đồng hành và can thiệp kịp thời từ cha mẹ, rất có thể các cậu bé sẽ phát triển lệch lạc theo chiều hướng tiêu cực cả về hành vi, tính cách, thái độ…. Do vậy, cha mẹ cần giao tiếp với con thường xuyên, cởi mở và chân thành để con cảm thấy luôn có thể trò chuyện về bất cứ vấn đề gì, giúp con cởi mở chia sẻ những bỡ ngỡ, lo lắng trong giai đoạn đầy mới mẻ này.

Phuynh nên trang bị thông tin về các rối loạn tâm sinh lý tuổi dậy thì, khéo léo chú ý đến hành vi của con vì tuổi dậy thì là khoảng thời gian chuyển biến và thay đổi lớn ở trẻ. Nếu những thay đổi của trẻ có chiều hướng nghiêm trọng, mạnh mẽ và đột ngột thì đó có thể là dấu hiệu báo động về sức khỏe tinh thần.

Cha mẹ cũng có thể chia sẻ cho con những kinh nghiệm của bản thân và những lo lắng mà bố mẹ đã từng trải qua ở tuổi dậy thì, tạo cho con cảm giác không đơn độc và không có gì phải lo lắng.

Ở tuổi dậy thì, con trai sẽ phát triển thể chất rất rõ rệt. Đây cũng là lúc quan trọng để bạn dạy cho con về việc chăm sóc và rèn luyện thể chất. Mẹ hãy khuyến khích con luyện tập các môn thể thao đồng đội để đốt cháy năng lượng, ngăn ngừa tình trạng béo phì, ví dụ như chơi bóng rổ, bóng đá, bơi lội cùng bố hoặc bạn bè. Tất cả đều giúp con tăng cường thể lực và khả năng tương tác của mình.

Bên cạnh đó, bố mẹ hãy khuyến khích con tham gia những hoạt động tập thể, hoạt động xã hội để con năng động, cởi mở hơn với mọi người xung quanh. Tránh cho trẻ tiếp xúc với các loại phim ảnh, trò chơi bạo lực hoặc các văn hóa phẩm đồi trụy... vì trẻ vốn tò mò, dễ bắt trước nên rất nguy hiểm.

Tuổi dậy thì, con sẽ có nhiều mong muốn và sở thích mới lạ hơn, có thể bạn sẽ không thích những điều này, nhưng thay vì ra sức ra quát mắng hoặc cố gắng khuyên bảo con thì hãy học cách nói ít đi và lắng nghe con nhiều hơn. Bằng cách này thì bạn cho con thấy được bạn cũng cùng con trưởng thành, bạn luôn là người bạn đầy tâm lý có thể lắng nghe mọi tâm tư, nguyện vọng của con chứ không phải “bố mẹ không hiểu gì” hay “bố mẹ luôn áp đặt” như những gì các bé tuổi dậy thì hay nghĩ. 

Cách bạn lắng nghe con cũng là làm gương để con học cách lắng nghe người khác. Ngay cả người lớn đôi khi cũng không thể làm được điều này, đặc biệt là trong một xã hội mà ai cũng muốn khẳng định ý kiến của riêng mình. Có thể mất cả đời để học cách lắng nghe nhưng bạn có thể dạy cho con từ nhỏ, rèn luyện cho con là rèn luyện cho chính bản thân mình.

Làm mẹ

Con gái tuổi dậy thì cực kỳ nhạy cảm, ba mẹ cần cư xử và bảo ban thế nào để công chúa nhà mình luôn vui khỏe, tự tin?

Theo V.K - Vietnamnet