Những phụ nữ dễ mắc ung thư thường thuộc 6 nhóm người này, hy vọng bạn không nằm trong số đóUng thư không trừ một ai, nhưng các nghiên cứu chỉ ra rằng một số nhóm phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn hẳn.
Bỏ qua những “tín hiệu” âm thầm của bệnh
Cách đây khoảng 4 năm, khi đó N.X.Tr. (sinh năm 1999, Quảng Ninh) là sinh viên Trường Đại học Khoa học – Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, đã xuất hiện những dấu hiệu ban đầu của ung thư đại trực tràng. Ngày nào cũng vậy, chỉ sau ăn 10 phút, Tr. vào nhà vệ sinh và 1 ngày em thường đi vệ sinh từ 3-4 lần.
Mãi cho đến tháng 8/2024, khi đã trở thành nhân một viên văn phòng, Tr. mới biết mình mắc bệnh. Sau một hôm thức khuya, đến nửa đêm, Tr. xuất hiện tình trạng đau bụng cấp, gia đình đã nhanh chóng đưa em đi cấp cứu ở bệnh viện tỉnh. Tại đây, sau quá trình nội soi, em biết mình đã mắc bệnh ung thư đại trực tràng. Ngay lập tức, Tr. được chuyển lên Bệnh viện K điều trị. Sau đó, em được phẫu thuật đại tràng sigma, cắt đi một đoạn ruột.
Dấu hiệu bệnh ung thư đại trực tràng xuất hiện cách đây 4 năm, nhưng mãi đến tháng 8/2024, Tr. mới biết mình có bệnh
Nhớ lại, Ths.BSCKII Hà Hải Nam, Phó Trưởng khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K cơ sở Tân Triều cho biết: “Tr. nhập viện trong tình trạng đau bụng kéo dài, đi ngoài phân nát nhiều lần trong ngày. Khi đến viện, bệnh nhân ở trong tình trạng gần như bán cấp cứu, đau bụng dữ dội”.
Từ ngày biết bản thân mang bệnh, Tr. khá sốc, trong đầu em xuất hiện những luồng suy nghĩ tiêu cực. “Thế nhưng lúc đó có bố mẹ và người thân ở bên động viên, em đã vực dậy, cố gắng phấn chấn, tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ”. Đồng thời em cũng nhận ra quãng thời gian trước đây khi còn là sinh viên, em đã quá buông lỏng bản thân, sinh hoạt không giờ giấc, ăn uống vô tội vạ, để giờ đây cơ thể phải trả giá đắt.
“Thời sinh viên, em thường xuyên ăn ngoài, uống quá nhiều đồ uống có ga, thức xuyên đêm đến 2-3h sáng mới đi ngủ. Giờ nghĩ lại, bệnh của em đã phát triển từ cách đây 4 năm rồi, nhưng em không hề hay biết, vẫn nghĩ đó là bình thường”, Tr. chia sẻ.
Dù hiện tại đã trải qua 12 đợt truyền hoá chất và cứ mỗi 2 tháng/lần, Tr. lại lên Bệnh viện K điều trị, nhưng trong ánh mắt của Tr. ánh lên niềm vui, vì mình còn được sống, còn được chữa trị là còn hy vọng. Và quan trọng hơn cả là sự đồng hành của gia đình và người bạn đời.
Nằm trên giường bệnh, Tr. không ngại ngần chia sẻ về người vợ hết mực yêu thương em. Đã có lúc Tr. thấy vợ khóc khi chăm sóc mình. “Vợ không nề hà khi thấy em trong bộ dạng xấu xí. Em thấy vợ khóc. Em có hỏi thì vợ bảo vì thương chồng nên khóc, chứ không phải vì vất vả”, Tr. chia sẻ.
Là người cha đồng hành cùng con trên hành trình chữa bệnh, ông N.X.T. cho biết: “Ban đầu biết con mắc bệnh, là cha mẹ làm sao không lo lắng cho được, nhưng rồi mình phải học cách chấp nhận, cùng đồng hành với con trong việc điều trị. Mỗi lần con đi viện, tôi đều đi cùng. Từ ngày con bị bệnh, cả gia đình cũng thay đổi nếp sống, nếp ăn uống, sinh hoạt để thích nghi. Từ việc ăn nhạt hơn, ngủ sớm hơn, đến việc từ chối mọi tiệc tùng bia rượu… cũng là để bảo vệ sức khoẻ của mình và mọi người”.
Từ câu chuyện của bản thân, Tr. khuyên các bạn trẻ phải biết giữ gìn sức khỏe, đừng để khi có bệnh mới biết nâng niu, bảo vệ.
Số ca ung thư đại trực tràng ở người trẻ tăng nhanh
Ths.BSCKII Hà Hải Nam, Phó Trưởng khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K cơ sở Tân Triều nhận định, ung thư đại trực tràng hiện vẫn là một trong những loại ung thư phổ biến trên toàn cầu cũng như tại Việt Nam.
Ở nước ta, căn bệnh này đứng thứ 4 về tỷ lệ mắc và thứ 5 về tỷ lệ tử vong, sau ung thư phổi, ung thư gan và ung thư vú. Điều này cho thấy gánh nặng ung thư đại trực tràng tại Việt Nam là rất lớn.
Theo bác sĩ Nam, khoảng 10 năm trước, số lượng bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở nhóm trẻ tuổi là vô cùng hiếm. Hiện tại, Khoa Ngoại Bụng 1, số bệnh nhân ung thư đại trực tràng dưới 40 tuổi chiếm khoảng 15-20%.
“Tôi công tác tại Bệnh viện K đã hơn 10 năm và nhớ rõ, thời điểm đó đa phần bệnh nhân ung thư nói chung cũng như ung thư đại trực tràng nói riêng chủ yếu ở độ tuổi trung niên, khoảng 60-70 tuổi, ngay cả nhóm 40–50 tuổi cũng ít gặp, còn bệnh nhân trẻ gần như không có. Tuy nhiên, từ khi Bệnh viện K cơ sở 3 đi vào hoạt động từ năm 2012 đến nay, số ca ung thư đại trực tràng ở người trẻ ngày càng tăng rõ rệt”, bác sĩ Nam cho biết.
Yếu tố làm gia tăng ung thư đại trực tràng ở người trẻ
Phó Trưởng khoa Ngoại Bụng 1 cho biết, với bệnh nhân trẻ tuổi mắc ung thư đại trực tràng sẽ tồn tại một số yếu tố nguy cơ nổi bật. Trước hết là yếu tố gen di truyền. Các bệnh lý như ung thư đại trực tràng di truyền không polyp hay hội chứng polyp tuyến có tính chất gia đình là hai hội chứng thường gặp nhất, có thể dẫn đến ung thư ở độ tuổi rất trẻ.
Yếu tố nguy cơ thứ hai là các bệnh lý nền liên quan đến tổn thương tiền ung thư, như viêm loét đại trực tràng hoặc các loại polyp có khả năng tiến triển thành ung thư.
Yếu tố nguy cơ thứ ba, cũng rất quan trọng, là lối sống. Cụ thể, lối sống tĩnh tại, ít vận động, đi lại rất ít khiến nhu động đường tiêu hoá bị chậm. Khi nhu động chậm thì các chất tiết, các chất độc nằm trong chất thải ở trong ruột có thêm thời gian tiếp xúc với niêm mạc ruột, từ đó dẫn đến các tổn thương của đường tiêu hoá niêm mạc của đại trực tràng hay gặp nhất.
Ngoài lối sống ít vận động, chế độ ăn cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng. Khi thực phẩm và chất thải lưu lại lâu trong ruột, niêm mạc đại trực tràng sẽ có nhiều thời gian tiếp xúc với các chất độc hại, dễ dẫn đến tổn thương. Đặc biệt, việc lạm dụng quá nhiều thịt đỏ như thịt lợn, thịt bò đã được chứng minh làm tăng nguy cơ ung thư, nhất là ung thư đường tiêu hóa và ung thư đại tràng.
Bên cạnh đó, các loại thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ nướng, thức ăn nhanh cũng gây hại. Ngược lại, chế độ ăn ít chất xơ khiến quá trình tiêu hóa chậm lại, làm độc tố tích tụ, tiếp xúc lâu với niêm mạc ruột, từ đó hình thành tổn thương tiền ung thư và tiến triển thành ung thư.
Ngoài các yếu tố đã nêu, tình trạng béo phì cũng là một nguy cơ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiêu hóa.
Theo bác sĩ Nam, ở người trẻ tuổi, ung thư đại trực tràng thường tiến triển nhanh, vì vậy khi phát hiện đã ở giai đoạn muộn.
“Tuy nhiên, so với nhiều loại ung thư khác của đường tiêu hóa, bệnh này lại có tiên lượng điều trị tốt hơn, bởi có thể can thiệp triệt để bằng phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị. Đặc biệt, mức độ đáp ứng điều trị của ung thư đại trực tràng thường cao hơn so với ung thư dạ dày hay thực quản ở cùng giai đoạn. Ngoài ra, ở người trẻ, tốc độ thay đổi và nhân lên của tế bào thường cao hơn, do đó tế bào ung thư cũng phát triển nhanh hơn”, bác sĩ Nam thông tin.
Do đó, chuyên gia khuyến cáo, việc tầm soát định kỳ đóng vai trò quyết định trong phòng ngừa. Nội soi đại tràng được coi là "tiêu chuẩn vàng" để phát hiện và cắt bỏ polyp tiền ung thư. Nếu được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể đạt tới 90%. Ngoài ra, xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân (FOBT) hoặc DNA phân cũng là phương án hỗ trợ tầm soát ban đầu.
Theo VOV
