Nếu tính đủ, giá xăng dầu sẽ tăng đến 6000 đồng/lít

- Với thông tin, mức đãđiều chỉnh vừa qua chỉ bằng 12,56% -40,95% mức đáng ra phải điều chỉnh, nhưvậy là doanh nghiệp vẫn lỗ và sẽ còn tăng giá nữa?

Ông Nguyễn Tiến Thỏa:Thực ra, mức còn thiếu ở đây chính là thuế mà đáng lẽ Nhà nước phải thu. Mứccòn thiếu, chưa tính đủ trong giá bán lẻ xăng không phải là khoảng "trống"còn lỗ của doanh nghiệp như nhiều người đang hiểu.

Hiện, trong giá cơ sở xăngdầu, chỉ có các yếu tố như giá nhập khẩu thế giới, tỷ giá, chi phí lưuthông, các mức thuế VAT, tiêu thụ đặc biệt ... nhưng riêng thuế nhập khẩu làkhông tính, thuế suất còn 0%. Nếu tính đủ cả mức thuế theo barem của Nhànước vào trong đợt điều chỉnh vừa qua thì giá bán lẻ xăng dầu sẽ phải tăngkhoảng 4.500 - 6.000 đồng/lít.  Theo quy định, thuế nhập khẩu xăng dầu kịchtrần là 35%, có loại dầu là 25%.

Ông Nguyễn Tiến Thỏa. (Ảnh: Phạm Huyền)

- Bộ Tài chính luônnói, mức đáng lẽ phải tăng là mức cao hơn giá điều chỉnh, hoặc mức đãđiều chỉnh chỉ bằng một tỷ lệ phần trăm nhất định mức phải tăng. Nhiều ýkiến của các chuyên gia kinh tế cho rằng, như vậy là Bộ Tài chính đangnói hộ doanh nghiệp mà không đứng về phía người dân. Ông có ý kiến gì vềđiều này?

Tôi khẳng định, Nhà nước đangđứng về toàn bộ nền kinh tế, trong đó, có mục tiêu kinh tế vĩ mô, có quyềnlợi của người tiêu dùng và có quyền lợi của doanh nghiệp. Nhà nước chấp nhậnlùi thuế về 0%, chứ có nghĩ tới quyền lợi của Nhà nước.

Làm vậy là để giá không tăngcao qua, kiềm chế lạm phát, giảm bớt được khó khăn cho đời sống người tiêudùng. Còn doanh nghiệp, chúng ta vẫn cần đảm bảo bù đắp chi phí, để có điềukiện mua bán, kinh doanh bình thường, thì họ mới đảm bảo cung cầu, an ninhnăng lượng.

- Ông có ý kiến gì khinhiều người dân cảm thấy sốc, choáng với mức tăng giá cao của đợt điều chỉnhnày?

Đã tăng giá xăng dầu thì việcnày phải tác động vào đời sống, sản xuất rồi. Với mức tăng của xăng khoảng10%, bình quân tổng tăng xăng dầu vào khoảng 7,3% thì sẽ tác động chỉ số giátiêu dùng là 0,85, cả vòng 1 và vòng 2. Ở đây, quan trọng nhất là tác độngvào sản xuất. Bộ Tài chính sẽ có giải pháp kiểm tra, kiểm soát để doanhnghiệp không lợi dụng giá xăng dầu để tăng mạnh giá sản phẩm hàng hóa.

Ví dụ, với doanh nghiệp vậntải ô tô, 40% giá cước của họ là xăng dầu. Nếu bình quân giá xăng dầu tăng7,3% thì họ chỉ được tăng 3% giá cước thôi. Nếu họ lại tăng 7% thì tức là họtăng sai. Bộ Tài chính sẽ kiểm soát việc đó.

- Tại sao trước đây, 21/2,Bộ Tài chính không lựa chọn việc tăng giá ở mức nhẹ, 500- 1000 đồng/líttrước mà lại giảm thuế trước? Điều này đã khiến cho sức ép điều chỉnh giádồn lên vào cùng thời điểm này, làm cho mức tăng giá là mức cao, khó chấpnhận.

Không phải chúng tôi khôngnghĩ tới giải pháp đó. Nếu chúng ta thực hiện đúng Nghị định 84 về cơ chếkinh doanh xăng dầu theo thị trường, biến động giá cơ sở dưới 7%, doanhnghiệp được điều chỉnh thì điều đó sẽ là bình thường.

Nhưng chúng ta nhớ rằng, khimới áp dụng Nghị định này, dư luận lại bảo chúng tôi tăng nhiều quá, tăngdồn dập, tác động tâm lý người tiêu dùng, tác động cả giới sản xuất kinhdoanh. Doanh nghiệp cũng có thể chưa quen ứng xử với việc giá xăng dầu cầnbám sát giá thị trường thế giới như vậy. Cho nên, chúng ta lại lùi thực hiệnNghị định 84.

Đáng nhẽ, chúng ta thực hiệntốt cơ chế này khi nó có hiệu lực từ đầu năm 2010, thì câu chuyện nín quálâu để rồi giá xăng dầu lại bùng lên sẽ không xảy ra.Vừa rồi, giảm thuế, sửdụng Quỹ là để kiềm chế tốc độ giá thế giới tác động vào giá trong nước.

Kinh tế thế giới 2012 từng códự báo cung cầu xăng dầu bình thường, như nhiều nhà dự báo nói giá dầu thôxoay quanh 105-112USD/thùng, không cao hơn giá năm ngoái là bao nhiêu. Thếnhưng đầu năm nay, mặt hàng này chịu ảnh hưởng lớn từ yếu tố chính trị khôngbình thường. Nước xuất khẩu dầu mỏ còn "dọa" có chiến tranh, giá dầu thô còntăng tới 200USD/thùng thì không biết đâu  mà lần.

Vừa qua là trong dịp Tết,giai đoạn giá thường tăng cao, sức ép tiền cung ra nhiều, sức mua tăng  nênchúng tôi phải bình ổn giá xăng dầu trước, bằng việc sử dụng thuế, Quỹ, bìnhổn giá, từ đó không gây ra tác động bất lợi tới lạm phát đầu năm.

- Có nhiều ý kiến chorằng, việc tính toán chu kỳ giá xăng dầu bình quân 30 ngày đang chưa rõ ràngvề thời điểm bắt đầu và thời điểm cuối. Chênh lệch giá cơ sở và giá bán lẻcó thể sẽ tăng hoặc giảm đi còn do việc chọn khoảng đầu- cuối của chu kỳnày, ảnh hưởng tới căn cứ điều chỉnh giá. Vậy, tiếp theo, căn cứ này sẽ đượctính như thế nào?

Giá bình quân 30 ngày làm cơsở tăng giá xăng dầu vừa qua là tính từ 5/2 đến 5/3. Có thể, 30 ngày tiếptheo sẽ được tính là so với điểm mốc ngày 5/3. Nhưng 10 ngày tới, thị trườngmà có biến động thì chúng tôi có thể tính từ ngày hiện tại trở về ngày 30trước.  Ví dụ, tính từ hôm nay (8/3), 10 ngày tới là ngày 18/3 có biến độngmạnh trên thị trường xăng dầu thế giới, chúng tôi có thể tính chu kỳ 30 ngàylà từ ngày 18/3 trở lại ngày thứ 30 trước đó.

- Nếu giá thế giới sắp tớibớt căng thẳng, Bộ Tài chính sẽ ưu tiên yếu tố nào cho doanh nghiệp xăngdầu, như quỹ, thuế, hay giá?

Khi có điều kiện thuận lợinhư vậy, giá thế giới giảm, chúng tôi sẽ ưu tiên số 1 là giảm mức sử dụngQuỹ bình ổn giá xăng dầu. Ngoài ra, việc điều hành giá sẽ kết hợp với haibiện pháp khác là thu thuế hợp lý, có điều kiện nữa là giảm giá bán lẻ.

- Quỹ bình ổn được đưa rasử dụng như một công cụ điều tiết của Nhà nước đối với giá bán lẻ xăng dầunhưng nhiều doanh nghiệp phản ứng cho rằng, sử dụng Quỹ như hiện nay là đangđẽo vào vốn của doanh nghiệp, không có tác dụng bù lỗ thực sự?

Quỹ bình ổn giá xăng dầu hiệnnay là không còn đồng nào. Hiện, chúng tôi cho các doanh nghiệp sử dụng Quỹvà vẫn tiếp tục trích Quỹ đề bù vào thời gian qua. Như Petrolimex báo cáo họâm 73 tỷ đồng.

Việc trích âm như vậy sẽ gâykhó khăn cho doanh nghiệp về vốn, nhưng họ yên tâm rằng, vẫn có một khoảncủa Nhà nước cho phép sử dụng, chính là Quỹ bình ổn. Về chính sách mà khôngcó công cụ này, bảo doanh nghiệp không được điều chỉnh giá thì doanh nghiệpsẽ rất khó khăn. Chúng ta cũng đã có giai đoạn Quỹ hết, nhưng vẫn cho sửdụng rồi trích bù vào Quỹ sau.

- Giá điện, than cũng sẽtăng, cùng với đà tăng của xăng dầu, gas hiện nay, ông có lo ngại thế nào vềmục tiêu kiềm chế lạm phát dưới 2 con số?

Đây là mục tiêu phải phấn đầuquyết liệt, nhưng có nhiều khó khăn. Việc này đòi hỏi các giải pháp đề ra ởNghị quyết 01, các giải pháp kiềm chế lạm phát từ tài khóa, tiền tệ, xuấtnhập khẩu, kiềm chế nhập siêu cũng phải đồng bộ.

Còn về việc thị trường hóa,lộ trình phải phù hợp theo các bước đi, phù hợp mục tiêu kiềm chế lạm phát.Nếu giờ, tính theo cách như giá điện tính đủ 23.000 tỷ treo từ năm trước vàothì giá điện sẽ tăng rất cao. Giá than  bán cho điện mà tính theo nguyên tắcbằng 90% giá xuất khẩu thì giá than sẽ phải tăng lên gấp 4 lần so với hiệnnay.

Cứ tính đủ theo quy định nhưthế thì giá sẽ tăng rất cao. Còn như mức giá hiện nay, chính là nhờ các yếutố giải pháp chính sách kiềm chế lạm phát.