
Trong những năm gần đây, số lượng bệnh nhân ung thư dạ dày ngày càng tăng, xu hướng này khiến nhiều bác sĩ không khỏi trăn trở. Nhiều người rõ ràng điều kiện sống tốt hơn, ăn uống tinh tế hơn trước, nhưng các vấn đề về dạ dày lại càng trầm trọng.
Lý do đằng sau thực ra không phức tạp, một số thói quen tưởng chừng như nhỏ nhặt trong chế độ ăn uống hàng ngày đang từ từ làm tổn thương dạ dày, trong đó cách thức bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh là một điểm mấu chốt. Nhiều gia đình có thói quen cất thức ăn thừa vào tủ lạnh, nghĩ rằng như vậy sẽ tránh lãng phí, nhưng không biết rằng thực phẩm bảo quản không đúng cách hoặc để quá lâu thậm chí có thể trở thành mối nguy hại quan trọng kích hoạt ung thư dạ dày.
Trước hết phải nói đến vấn đề nitrit. Thực phẩm để trong tủ lạnh càng lâu, đặc biệt là rau xanh và một số thực phẩm muối chua, hàm lượng nitrit sẽ tăng lên rõ rệt. Nitrit khi vào dạ dày sẽ kết hợp với chất amin sinh ra từ quá trình phân giải protein, hình thành nitrosamine, mà nitrosamine là một chất gây ung thư mạnh được quốc tế công nhận.
Số liệu nghiên cứu cho thấy, nhóm người tiếp xúc lâu dài với nitrosamine ở mức cao có nguy cơ ung thư dạ dày tăng lên gấp nhiều lần. Gần đây, một cuộc khảo sát dịch tễ học trong nước phát hiện, những người thường xuyên ăn đồ thừa để qua đêm hoặc thức ăn để trong tủ lạnh hai ba ngày rồi mới đem hâm nóng, tỷ lệ mắc ung thư dạ dày cao hơn khoảng 20% so với những người ít ăn hoặc không ăn.
Thứ hai, bản thân môi trường tủ lạnh không phải là nơi tuyệt đối sạch sẽ. Cửa tủ lạnh đóng mở thường xuyên, nhiệt độ bên trong dao động, cộng với việc cùng lúc bảo quản thịt, cá, rau, trái cây, rất dễ xảy ra ô nhiễm chéo.
Một số vi khuẩn vẫn có thể sống sót trong nhiệt độ thấp, chẳng hạn như vi khuẩn Listeria, nó vẫn có thể sinh sôi trong môi trường 4 độ C. Một khi loại vi khuẩn này ô nhiễm vào thực phẩm, người có sức đề kháng kém ăn vào có thể xuất hiện khó chịu đường tiêu hóa, nặng hơn thậm chí gây nhiễm trùng toàn thân. Người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai đều là nhóm đối tượng nguy cơ cao.

Hơn nữa, tủ lạnh của nhiều người quanh năm chất đầy các loại thực phẩm muối chua và thực phẩm đông lạnh. Đồ muối chua có hàm lượng muối quá cao, bản thân dễ làm tổn thương niêm mạc dạ dày. Chế độ ăn nhiều muối trong thời gian dài sẽ khiến hàng rào niêm mạc dạ dày trở nên mong manh, dễ bị vi khuẩn gây bệnh như vi khuẩn HP tấn công. Nhiễm vi khuẩn HP vốn là một trong những yếu tố nguy cơ cao của ung thư dạ dày, kết hợp với chế độ ăn nhiều muối, nguy cơ sẽ tăng lên gấp bội.
Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới chỉ ra, tỷ lệ mắc ung thư dạ dày cao ở khu vực Đông Á có liên quan trực tiếp đến việc hấp thụ quá nhiều thực phẩm muối chua. Còn thực phẩm đông lạnh tuy trông có vẻ tiện lợi, nhưng nếu thời gian bảo quản quá dài, chất béo sẽ bị oxy hóa, sinh ra peroxide, cũng sẽ gây kích thích mãn tính lên dạ dày. Đặc biệt là một số sản phẩm thịt đông lạnh giá rẻ, để trên nửa năm khẩu vị đã giảm sút, chất béo oxy hóa nghiêm trọng, ăn vào cơ thể tuyệt đối không phải là điều tốt.
Đồng thời, thói quen sử dụng tủ lạnh cũng quyết định mức độ rủi ro. Nhiều người không thường xuyên dọn dẹp tủ lạnh, trong ngăn mát có thể có các loại gia vị từ một năm trước, sâu trong ngăn đá vẫn còn những miếng thịt cá không biết đã để bao lâu.
Khảo sát cho thấy, hơn 60% gia đình có tần suất dọn dẹp tủ lạnh không đủ một lần mỗi tháng, thậm chí có ba phần mười gia đình hơn ba tháng không dọn. Nấm mốc, vi khuẩn tích tụ trong thời gian dài tồn tại lẫn lộn, thực phẩm lấy ra hâm nóng lại, bề mặt trông có vẻ bình thường nhưng bên trong đã biến đổi. Không ngờ rằng, thói quen ăn uống như vậy còn nguy hiểm hơn nhiều so với vẻ bề ngoài.
Tất nhiên, bản thân tủ lạnh không phải là vấn đề, vấn đề nằm ở cách chúng ta sử dụng. Cách làm khoa học là thức ăn thừa cố gắng không để qua đêm, dù có để trong tủ lạnh, cũng phải đảm bảo ăn hết trong vòng 24 giờ. Rau tốt nhất nên mua tới đâu ăn tới đó, đừng tham tiện một lần mua rất nhiều chất đầy tủ lạnh.
Thịt nếu thực sự phải bảo quản, cũng cần chú ý chia nhỏ và đóng gói kín, thời gian đông lạnh tốt nhất không nên vượt quá ba tháng. Còn một điểm rất quan trọng, cách hâm nóng phải triệt để, tốt nhất đảm bảo nhiệt độ trung tâm đạt trên 70 độ, mới có thể tiêu diệt phần lớn vi khuẩn.
Về góc độ y học, sự phát sinh ung thư dạ dày liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm di truyền, vi khuẩn HP, cấu trúc chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt... Nhưng trong cuộc sống hàng ngày, chế độ ăn uống là phần chúng ta có thể chủ động thay đổi nhất. Ăn lâu dài thực phẩm để lâu trong tủ lạnh, chính là đang rải mìn cho ung thư dạ dày.
Theo các bác sĩ, ung thư dạ dày không phải đột nhiên xuất hiện, nó thường có một quá trình rất dài, từ viêm dạ dày mãn tính, viêm teo dạ dày đến các tổn thương tiền ung thư, có thể cần mười năm hoặc thậm chí lâu hơn. Và trên con đường này, thói quen ăn uống là động lực quan trọng nhất. Nếu có thể bắt đầu từ bây giờ, cố gắng tránh ăn những thứ để lâu trong tủ lạnh, kiên trì chế độ ăn uống thanh đạm, điều độ, tươi mới, nhiều người hoàn toàn có thể tránh xa mối đe dọa của ung thư dạ dày.
* Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo, không thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu có triệu chứng bất thường, vui lòng thăm khám bác sĩ chuyên khoa!

Theo Thương trường