Khi mà làn sóng đô thị hóa vớinhững tòa nhà cao tầng liên tiếp được mọc lên tại các thành phố lớn thì nhữngcon số thống kê mới nhất về nhà ở của Bộ Xây dựng đã khiến không ít người “nửatin, nửa ngờ”.
Bên cạnh đó, những con số, những thống kê có thể không nằm trong báo cáo của BộXây dựng nhưng đã phần nào nói lên được những bất cập, những nghịch lý thịtrường bất động sản - một thị trường vốn có hẳn cả ban chỉ đạo cấp Trung ương.
Nhà nông thôn “xịn” hơn thànhthị
Trong báo cáo gửi Thủ tướng để phục vụ việc hoạch định chính sách phát triểnlĩnh vực nhà ở và một số lĩnh vực khác do Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam ký vàotrung tuần tháng 12 vừa qua, Bộ Xây dựng cho biết đến nay tổng số hộ có nhà ởtrên cả nước là 22.186.275 hộ, tỷ lệ số hộ không có nhà ở khoảng 0,52‰ (khoảng11.458 hộ), trong đó số hộ có nhà ở tại khu vực đô thị là 6.756.726 hộ, số hộkhông có nhà ở khoảng 0,67‰ (khoảng 4.502 hộ).
Còn số hộ có nhà ở tại khu vực nông thôn là 15.429.549 hộ, hộ không có nhà ởkhoảng 0,45‰ (khoảng 6.956 hộ).Tổng diện tích sàn nhà ở là 1.415.261.687m², trong đó khu vực đô thị là 476.309.938 m² và khu vực nông thôn: 938.951.749m².
![]() |
Số hộ có nhà ở tại khu vực đô thị là 6.756.726 hộ |
Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, loại hình nhà ở chung cư trong một vài năm gầnđây có phát triển nhưng vẫn chiếm tỷ trọng rất thấp, chỉ khoảng 1,23% trong tổngsố lượng ngôi nhà/căn hộ. Tỷ trọng số lượng căn hộ chung cư tại khu vực đô thịcao hơn nhiều lần so với khu vực nông thôn (3,72% so với 0,20%).
Khi mà hàng trăm nghìn người dân tại các đô thị lớn như Hà Nội, Tp.HCM... đangchật vật tìm kiếm một chỗ ở cho dù chỉ là đi thuê, ở nhờ thì con số thống kê lạimột lần nữa khiến nhiều người phải giật mình: diện tích sàn nhà ở bình quân trênđầu người của cả nước đạt16,7 m² sàn/người. Nhưng tại khu vực đô thị thì con sốnày đã tăng lên 19,2 m² sàn/người, trong khi tại khu vực nông thôn đã giảmxuống chỉ còn 15,7 m² sàn/người. Điều này liệu có làm "lung lay" quan niệm “vềquê ở cho rộng rãi và thoáng mát?”.
Rồi, ngay cả sự chênh lệch giữa các vùng với nhau về diện tích nhà ở cũng khiếnkhông ít người phải ngạc nhiên, khi tại Tây Nguyên bao la bát ngát diện tích nhàở chỉ đạt 14,8m²/người, trong khi các khu vực khác như Đông Nam Bộ cũng đạt tới17,4 m² sàn/người hay khu vực Đồng bằng Sông Hồng đạt16,5 m² sàn/người...
Nhưng có lẽ "khó tin" nhất là con số về chất lượng nhà ở. Kết quả điều tra chothấy, tỷ lệ nhà kiên cố ở nông thôn cao vượt xa ở thành thị (49,33% so với40,9%), trong khi tỷ lệ nhà bán kiên cố ở thành thị chiếm cao hơn ở nông thôn rõrệt.
Kết quả điều tra cũng cho thấy, sau 10 năm (1999 -2009), số hộ có diện tích sửdụng lớn (từ 60m² trở lên) của toàn quốc đã tăng hơn gấp đôi, từ 24,2% lên52,83%. Tuy nhiên, số hộ có nhà ở với diện tích sử dụng dưới15 m² sau 10 nămkhông giảm, thậm chí còn tăng lên (1999 là 2,2% và 2009 là 2,38%).
Kẻ ở không hết....
Kể từ khi thị trường bất động sản manh nha hình thành đến nay, những khái niệmđại loại như đầu tư, đầu cơ... vẫn thường được nhắc tới. Và cũng từ đây đã nảysinh vố số những nghịch lý khác mà đến nay cả cơ quan quản lý lẫn người dân đềuthừa nhận với nghĩa như là khuyết tật của thị trường bất động sản. Nào là lướtsóng, bán chênh, giá gốc, suất ngoại giao, quan hệ.... để rồi từ đó khiến chodiện tích nhà ở cứ phát triển theo kiểu “nhà giàu trồng lau ra lúa”.
Bất cập trên càng được khẳng định khi mà kết quả tổng hợp của Bộ Xây dựng chỉ rarằng, trong khi số hộ có nhà ở với diện tích dưới25m² chiếm tỷ lệ còn nhiều (khoảng8%), thì số hộ có nhà ở với diện tích sử dụng trên100m² chiếm tỷ lệ gần như caonhất, đạt trên 19% (đặc biệt là tại khu vực đô thị gần 30%).
Bộ này cho rằng, nghịch lý trên chứng tỏ khoảng cách giàu nghèo ngày càng giatăng, nhưng với nhiều người, con số đó còn phản ánh tính thiếu minh bạch, thiếuthông tin cũng như kém chuyên nghiệp của thị trường bất động sản.
Như vậy, có thể dễ nhận thấy khi mà số căn hộ có diện tích dưới 25m² (diện tíchkhông đảm bảo đủ công năng sinh hoạt bình thường cho con người) vẫn còn chiếm tỷlệ khá lớn sẽ là một thách thức không hề nhỏ cho mục tiêu tăng diện tích ở bìnhquân nhưng vẫn đảm bảo được diện tích sống tối thiểu phù hợp cho mọi đối tượngcủa xã hội.
Cũng không thể không nhận thấy sự trớ trêu, khi mà người dân đô thị đang phảisống trong nhà thiếu kiên cố nhiều hơn khu vực nông thôn thì thống kê lại chỉ rarằng, số lượng nhà tạo mới và đưa vào sử dụng trong 10 năm gần đây tương đươngvới toàn bộ lượng nhà được đưa vào sử dụng từ năm 2000 trở về trước. Điều này cókhiến người ta liên tưởng đến chất lượng của các công trình xây dựng hiện nay?
Theo Bảo Anh
VnEconomy