Nhiều chuyên gia,nhà nghiên cứu, nhà quản lý đã bày tỏ sự bức xúc về việc cho nhập rùa tai đỏ vàoViệt Nam, trong khi lãnh đạo đơn vị cho nhập lại cho rằng không cần đánh giánguy cơ của loài sinh vật này.

Loàixâm hại nguy hiểm

Hôm qua,lãnh đạo đơn vị cấp phép nhập khẩu rùa tai đỏ là Vụ Nuôi trồng thuỷ sản thuộcTổng cục Thuỷ sản (Bộ NN&PTNT) cho hay, rùa tai đỏ được nuôi phổ biến ở nhiềuvùng trên thế giới. Trứng rùa, thịt rùa là loại thực phẩm cao cấp rất giàu dinhdưỡng. Một số nước điển hình là Mỹ có nhiều trang trại lớn nuôi rùa tai đỏ đểxuất khẩu trứng và thịt sang châu Âu. Các nước quanh ta như Trung Quốc, TháiLan... cũng đã nuôi loài này.

Nhập rùa độc: Trách nhiệm thuộc đơn vị cho nhập
Đang có nhận thức khác nhau giữa các cơ quan quản lý về rùa tai đỏ.

Vì sao VụNuôi trồng thuỷ sản lại cấp phép cho Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản CầnThơ nhập loài rùa này? Trả lời PV, ông Dương Văn Thể - Vụ phó Vụ Nuôi trồng thuỷsản cho biết: “Xuất nhập khẩu thủy sản Cần Thơ nhập loài rùa này với mục đíchlàm thực phẩm. Công ty đã xin phép và được cho nhập với yêu cầu phải có quản lý.Các cơ quan thú y, quản lý thuỷ sản, cảnh sát môi trường đã quản lý và làm đúngthủ tục”.

Trong khiđó, đánh giá việc cho nhập một lượng lớn rùa tai đỏ, GS. Lê Huy Bá - Viện trưởngViện Khoa học Công nghệ và Quản lý môi trường (Trường Đại học Công nghiệpTP.HCM) cho rằng: “Đây là một hành động thể hiện sự vô trách nhiệm đối với môitrường sinh thái của đất nước. Khoa học thế giới đã xếp rùa tai đỏ là loại xâmhại nguy hiểm bậc nhất, vậy mà không hiểu lý do gì phía Bộ NN&PTNT lại cho nhậpmột lượng lớn rất dễ dàng”.

Một số nhànghiên cứu, nhà khoa học cũng bức xúc và cho rằng, trước khi cấp phép các cơquan chuyên môn phải nghiên cứu rõ đặc điểm của loài, lợi hại như thế nào, vàphải được sự đồng ý của Bộ Tài nguyên và Môi trường rồi mới được nhập để tránhnhững hậu quả như ốc bươu vàng, cá chép, cá trê phi... gây ra.

Tuy nhiênquan điểm của Vụ Nuôi trồng thuỷ sản - đơn vị cấp phép lại đi ngược lại. Theolãnh đạo đơn vị này, không cần thiết phải đưa ra những nghiên cứu tìm hiểu rõ vềnhững tác hại của loài sinh vật này vì ở Việt Nam, rùa tai đỏ đã có mặt khoảnggần 20 năm và cũng đã thoát ra môi trường sông hồ tự nhiên từ lâu nay nhưng chưathấy có phản ánh nào về sự ảnh hưởng xấu tới đa dạng sinh học, lan truyền dịchbệnh hay tác hại của nó. Do không thấy có sự bức thiết nên cũng không cần phảicó đề tài nghiên cứu đánh giá tác động của rùa tai đỏ (!).

Xemxét trách nhiệm đơn vị cho nhập

Nói về trách nhiệm nhập rùatai đỏ, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám khẳng định: “Đây là vấn đề quantrọng, Bộ đã giao cho Tổng cục Thuỷ sản đi kiểm tra xem xét để kịp thời đưara hình thức xử lý phù hợp”.

Theo khuyếncáo của các chuyên gia sinh học, rùa tai đỏ để lại tác hại nghiêm trọng đối vớimôi trường sinh thái. Trong "Đề án ngăn ngừa và kiểm soát các sinh vật ngoại laixâm lấn ở Việt Nam đến năm 2020" của Cục Bảo tồn Đa dạng Sinh học thuộc Tổng cụcMôi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã liệt kê đến "rùa tai đỏ" trongdanh sách "top" bắt buộc phải có sự kiểm soát.

TS. NguyễnĐình Hoè - Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam cho rằng: “Mặc dù đãđược cảnh báo, nhưng từ việc nhập ốc bươu vàng, bọ dừa (theo cây cau cảnh từThái Lan nhập về), chuột hải ly, cá trê phi, việc không có phản ứng gì trướcviệc nhập giống rong nho biển, một số giống cây trồng biến đổi gen, đến cấp phépcho việc nhập rùa tai đỏ… cho thấy một số đơn vị có trách nhiệm của Bộ NN&PTNTcần xem lại trách nhiệm của mình”.

Vừa qua đoànkiểm tra của Tổng cục Thuỷ sản đã vào Vĩnh Long thị sát nắm bắt tình hình. ÔngLê Thiết Bình - Trưởng phòng Bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản (Tổng cụcThuỷ sản), thành viên đoàn kiểm tra cho hay: “Quan điểm của chúng tôi là khôngcho phép nhập khẩu loài động vật xâm hại môi trường này vào Việt Nam. Tuy nhiênVụ Nuôi trồng thuỷ sản (trước là Cục Nuôi trồng thuỷ sản - Bộ NN&PTNT) đã cấpphép cho Công ty Xuất nhập khẩu thủy sản Cần Thơ nhập loài rùa này với mục đíchlàm thực phẩm. Trách nhiệm thuộc về đơn vị cho nhập.

Theo Đình Thắng
Nông thôn ngày nay