Tổng hợp tại 4 thành phố, cótới 26% số hộ nấu ăn 3 lần/ngày; 68-74% số hộ nấu ăn 2 lần ngày; chỉ có 8% số hộnấu ăn một lần trong ngày. Các doanh nhân thường chỉ tự nấu ăn 2-4 lần/tuần, consố này chiếm tỷ lệ 2% số hộ gia đình.
Ngày 25/8, Viện Chính sách chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Ipsard)tổ chức hội thảo “Công bố kết quả nghiên cứu điều tra nhu cầu sử dụng lươngthực, thực phẩm ở một số thành phố lớn”.
Ông Dương Ngọc Thí, Phó giám đốc Ipsard nhận định, sự phát triển của nền kinh tếđi cùng với quá trình đô thị hóa nhanh, thu nhập đầu người ngày càng cao, xuhướng lối sống hiện đại đã tác động làm thay đổi hành vi tiêu dùng của người dânđô thị Việt Nam.
Với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển quốc tế Tây Ban Nha (ACCID), các cán bộnghiên cứu của Ipsard đã khảo sát giới tiêu dùng tại 4 thành phố lớn là Hà Nội,Tp.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng về nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng điển hình có mặttrong bữa ăn hàng ngày của các gia đình, gồm: gạo, thịt tươi sống, thực phẩm chếbiến, dầu ăn.
Khảo sát chọn ngẫu nhiên trên cơ sở các mức thu nhập khác nhau, tập trung chủyếu vào các đối tượng hộ gia đình là cán bộ, công nhân, nhân viên đại diện chođa số tầng lớp nhân dân, với mức thu nhập bình quân 3-4,5 triệu đồng/tháng.
Kết quả khảo sát ở Tp.HCM và Hà Nội, bình quân chi tiêu cho lương thực, thựcphẩm khoảng 960 nghìn đồng/người/tháng; ở Đà Nẵng và Hải Phòng thấp hơn, mức chibình quân 802 nghìn đồng/người/tháng. Khoảng 70% hộ gia đình đô thị vẫn giữ đượctập quán nấu ăn 2 bữa mỗi ngày tại gia đình, mặc dù rất nhiều người đi làm khôngthể về nhà ăn cơm vào buổi trưa, nhưng ở nhà họ vẫn có người (thường là ngườigiúp việc hoặc người già) nấu ăn bữa trưa cho các cháu nhỏ.
 |
| Thực phẩm chế biến sẵn đang được tiêu thụ mạnh hơn (Ảnh minh họa) |
Về thói quen, với mặt hàng thịt và thủy sản, đa số người tiêu dùng vẫn còn thóiquen tiêu dùng thực phẩm tươi sống, chủ yếu hai loại thịt lợn, cá. Người dân ởmiền Bắc ăn thịt lợn nhiều hơn so với người dân miền Nam. người tiêu dùng ở HảiPhòng, Đà Nẵng mua thủy sản nhiều hơn so với Hà Nội, Tp.HCM.
Có tới 59% số hộ gia đình ở Đà Nẵng sử dụng thủy sản trong bữa cơm hàng ngày.Bình quân mỗi tháng, người tiêu dùng Hà Nội mua 2,2 kg thịt lợn và 1,7 kg thủysản; người Hải Phòng mua 2,37 kg thịt lợn và 2,52 kg thủy sản/người; Tp.HCM tiêudùng 1,52 kg thịt lợn và 1,74 kg thủy sản/người; Đà Nẵng tiêu dùng 1,55 kg thịtlợn và 2,54 kg thủy sản.
Ngày nay, người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến vấn đề vệ sinh an toàn thựcphẩm, đặc biệt là khi mua thực phẩm tươi sống. Tuy nhiên nhu cầu về các loạithực phẩm đông lạnh, thực phẩm chế biến sẵn vẫn còn hạn chế. Vẫn còn tới 36% sốở Hà Nội và 42% ở Hải Phòng mua thực phẩm không đóng gói và thịt không có dấukiểm dịch.
Các mặt hàng thực phẩm chế biến được tiêu dùng ngày càng đa dạng, ngoài chả,giò, nem là những sản phẩm truyền thống thì xúc xích, thịt hộp, thịt hun khói,dăm bông đang ngày càng được tiêu dùng nhiều. Đã có tới 50% người tiêu dùng sửdụng thực phẩm chế biến ở mức độ thường xuyên.
Đại diện của hệ thống siêu thị BigC cho biết, các mặt hàng thực phẩm cả tươisống và chế biến đều được tiêu thụ rất tốt ở BigC, từ thịt lợn, thịt gà, giòchả, thủy hải sản đông lạnh. Tuy nhiên mặt hàng gạo thì tiêu thụ ở siêu thị cònchậm.
Kết quả khảo sát của Ipsard nêu lên rằng có tới 90% người tiêu dùng mua gạokhông đóng gói ở các chợ dân sinh, ở các khu dân cư cho thấy mặt hàng gạo cònrất nhiều tiềm năng cho các siêu thị. Các siêu thị cần phải đẩy mạnh hơn nữachiến dịch marketing đối với mặt hàng gạo, thay đổi khối lượng đóng gói và chọnlựa những loại gạo phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Một vị lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) nhận định, nghiên cứucủa Ipsard rất kỳ công và công phu, tuy nhiên nhiều con số kết quả đưa ra mớichỉ là tương đối.
Hiện tại hệ thống phân phối lương thực, thực phẩm vẫn cònnhiều lỗ hổng và nút thắt, nên vẫn còn xảy ra tình trạng nơi cung thừa so vớicầu, trong khi nhiều nơi khác lại thiếu. Nhiều loại nông sản do thời gian thuhoạch ngắn, khả năng bảo quản chưa được dài ngày, nên phân phối lưu thông vẫncòn mang tính địa phương, chưa đưa đi lưu thông được rộng khắp thị trường cảnước.
Các nhà nghiên cứu ngành hàng nông sản nói chung, thực phẩm nói riêng cần chỉ rađược những yếu tố chi phối hành vi của người tiêu dùng, những nút thắt và kẽhổng trong hệ thống phân phối để giúp các cơ quan điều hành, những nhà làm chínhsách có giải pháp điều hành thị trường tốt hơn.
Theo Chu Khooi
VnEconomy
