Mới đây Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tuyên bố sẽchấn chỉnh các hoạt động lách trần tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng thươngmại. Trong tuần này, NHNN sẽ ra quy định quản lý việc đầu tư tài chính của ngânhàng thương mại (NHTM).
Tại thời điểm 31/5/2011, tổng giá trị đầu tư tàichính của 19 ngân hàng cổ phần nhỏ và vừa mà NHNN đã làm việc là 88.635 tỉ đồng,bằng 15,2% so với tổng tài sản của cả 19 ngân hàng, tăng 2,1% tức gần 1.800 tỉđồng so với thời điểm cuối 2010, nhưng so với cùng kỳ năm trước tăng đến 93,9%.
Báo cáo của Thanh tra NHNN cho biết đầu tư vào chứngkhoán do tổ chức kinh tế phát hành của 19 ngân hàng này là gần 42.700 tỉ đồng,chiếm 48% tổng giá trị đầu tư tài chính và chiếm tỷ lệ 17,9% tổng dư nợ của 19ngân hàng. Một số ngân hàng đầu tư vào chứng khoán do tổ chức kinh tế phát hànhvới số dư và tỷ trọng lớn, có ngân hàng chiếm đến hơn 80% dư nợ cho vay.
Các ngân hàng cổ phần đã thực hiện đầu tư vào chứng khoán, đặc biệt là tráiphiếu doanh nghiệp với tỷ trọng lớn và tiềm ẩn nguy cơ rủi ro cao.
Chiêu lách bằng hoạt động ủy thác đầutư và dưới dạng các khoản phải thu
Theo phó tổng giám đốc một ngân hàng cổ phần, trongquy định yêu cầu tăng tín dụng của ngân hàng không vượt quá 20% trong năm nay,NHNN đã tính luôn phần trái phiếu doanh nghiệp vào tín dụng năm 2011, điều nàykhiến hoạt động ủy thác được các ngân hàng ưa chuộng.
 |
| (Ảnh minh họa: phapluatvn.vn) |
Hoạt động ủy thác đầu tư là việc ngân hàng nhận ủythác của một cá nhân hoặc tổ chức để đầu tư vào một dự án. Nhà đầu tư có vốn sẽủy thác cho ngân hàng đem cho vay với mức lãi suất mà nhà đầu tư ấn định, chẳnghạn 19%/năm, và ký với ngân hàng một hợp đồng ủy thác chứ không phải gửi tiềnvào ngân hàng để hưởng lãi suất 19%/năm. Như vậy các khoản ủy thác này vừa giúpngân hàng lách được quy định về trần lãi suất tiền gửi mà cũng lách được trầntăng trưởng tín dụng.
Trong 19 ngân hàng đã báo cáo với NHNN, có bảy ngânhàng có số dư ủy thác trên 500 tỉ đồng. Theo NHNN, tại thời điểm 31-5-2011 tổnggiá trị ủy thác đầu tư và cho vay của 19 ngân hàng trên là 19.740 tỉ đồng, chiếm8,26% tổng dư nợ, giảm 7,5% so với thời điểm cuối năm 2010, tuy nhiên so vớicùng kỳ năm trước con số này tăng đến gần 16.253 tỉ đồng, tức tăng 460%.
Tổng giám đốc một ngân hàng cho ví dụ ngân hàng ủythác cho một tổ chức có chức năng kinh doanh trái phiếu chính phủ để mua tráiphiếu chính phủ. Tuy nhiên, tổ chức này sẽ bỏ thầu để không thể nào trúng thầutrái phiếu đó, trong khi đó tiền đặt cọc để mua trái phiếu đã được ngân hàngchuyển cho tổ chức đó trong một khoảng thời gian ví dụ 1 tháng rồi lấy về. Khoảnnày không bị tính vào tín dụng của ngân hàng.
Tính đến 31/5/2011 tổng giá trị các khoản phải thucủa 19 ngân hàng trên là 34.623 tỉ đồng, so với thời điểm cuối 2010 tăng 57,5%,và tăng 50% so với cùng kỳ năm trước. Một số ngân hàng có số dư đặt cọc để muachứng khoán đến hơn 1.000 tỉ đồng.
Theo thông tin từ NHNN, trong tuần này NHNN sẽ đưara quy định quản lý việc đầu tư tài chính của các ngân hàng thương mại theohướng sẽ tính các khoản đầu tư trái phiếu doanh nghiệp vào tăng trưởng dư nợ củacác ngân hàng.
Sắp tới, NHNN cũng sẽ sửa đổi quy chế cho vay giữacác tổ chức tín dụng và nếu có thể trước mắt sẽ đưa ra quy định riêng về ủy tháccho vay và đầu tư. Cửa ủy thác và đầu tư trái phiếu đã đóng trong khi nhiều ngânhàng đã đụng trần cho vay, cho nên có khả năng lãi suất sẽ hạ nhiệt trong thờigian tới.
Theo VnMedia
