Một loạt chính sách thắt chặt thêm thị trường ngoại hối và tín dụng ngoạitệ, song hành với việc mở rộng các kênh bơm vốn VND đang tạo cơ hội cho hệthống ngân hàng cải thiện thanh khoản tiền đồng và là điều kiện thuận lợinhằm tăng cường tín dụng tiền đồng trong 7 tháng cuối năm. Một chỉ dấu quantrọng báo hiệu những bước hạ nhiệt đầu tiên của lãi vay tiền đồng.
Hỗ trợ tiền đồng
Sự dịch chuyển dòng vốn giữa VND và ngoại tệ vào ngân hàng có sự thay đổinhanh chóng chỉ trong vòng một tháng, cho thấy những biện pháp điều chỉnhđối với thị trường ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang mang lạinhững dấu hiệu tích cực.
Thay vì giảm tới 1,84% trong tháng 4 (so với thángtrước đó) trong lúc tiền gửi bằng ngoại tệ tăng 1,46%, số dư tiền gửi VNDcủa khách hàng vào hệ thống ngân hàng trong tháng 5 vừa qua tìm lại mức tăng1,32% và cũng trong thời gian này, tiền gửi ngoại tệ vào ngân hàng lại giảm1,96%.
Qua đó đưa tổng số dư tiền gửi của khách hàng tại tổ chức tín dụng đạt mứctăng 1,4% so với cuối năm 2010. Sự thay đổi ngoạn mục dòng vốn vào ngân hàngtrên đây xuất hiện một thời gian sau khi NHNN tiến hành áp trần lãi suất USDđối với tiền gửi dân cư (3%/năm), tiếp sau động thái áp trần lãi suất đốivới tiền gửi tổ chức (1%/năm).
Cơ chế này tác động trực tiếp đến lựa chọn trong kênh đầu tư của khách hàngvà được cho là đã tạo nên sự dịch chuyển từ gửi USD bị khống chế lãi suấtthấp sang gửi VND có lãi suất cao hơn. Chính vì vậy, các quyết định mới đâycủa NHNN về việc tiếp tục hạ trần tối đa lãi suất tiền gửi USD xuống còn lầnlượt 2,0% và 0,5%, đồng thời tăng dự trự bắt buộc đối với tiền gửi ngoại tệthêm 1% chắc chắn sẽ thúc đẩy mạnh hơn sự dịch chuyển dòng vốn vào ngân hàngtrên đây.
 |
| (Ảnh minh họa: vietstock.vn) |
Trái ngược với những khó khăn của kênh huy động và cho vay bằng VND, trong 5tháng đầu năm 2011, thanh khoản bằng ngoại tệ của các tổ chức tín dụng theonhư NHNN là được đảm bảo, nhưng tín dụng bằng ngoại tệ lại tăng ở mức khácao. Quy luật thông thường, quyết định tiếp tục giảm trần lãi suất huy độngUSD, làm giảm sức hấp dẫn của đồng tiền này so với tiền gửi VND trong khiphải tăng dự trữ bắt buộc tiền gửi ngoại tệ, các ngân hàng nhiều khả năng sẽtiến hành điều chỉnh tăng dần lãi suất cho vay.
Hoạt động cho vay bằng ngoạitệ theo đó sẽ được các ngân hàng tiến hành thận trọng, chặt chẽ hơn và dư nợcho vay bằng ngoại tệ theo đó sẽ khó có cơ hội tăng mạnh như các tháng đầunăm nay. Trong bối cảnh tín dụng 5 tháng đầu năm tăng 6,92% (so với con sốtăng trưởng mục tiêu dưới 20%), 7 tháng cuối năm sẽ là thời gian cho tíndụng tiền đồng được đẩy mạnh, bù lấp sự thu hẹp của tín dụng ngoại tệ.
Mong vào lãi suất
Thực tế với định hướng giảm tình trạng đôla hóa trên thị trường và chuyểndần quan hệ huy động - cho vay bằng USD ở trong nước của tổ chức tín dụngsang quan hệ mua - bán ngoại tệ mà NHNN đưa ra từ đầu năm, về lâu dài hoạthuy động - cho vay bằng ngoại tệ sẽ giảm dần và tín dụng ngoại tệ chắc chắnsẽ giảm mạnh hơn. Song trong bối cảnh lãi suất cho vay VND và USD vẫn chênhlệch khá lớn (phổ biến 18-22%/năm so với mức
6-7%/năm), thách thức đối với tín dụng tiền đồng vẫn là rất lớn và vay vốnngoại tệ sẽ còn là lựa chọn của một số đông khách hàng. Các điều chỉnh vềtrần lãi suất và tăng tỉ lệ dự trữ trên đây của NHNN sẽ phần nào thu hẹp bớtkhoảng cách giữa lãi vay VND và ngoại tệ; nhưng là không đủ nếu lãi vay tiềnđồng chưa có được những dấu hiệu hạ nhiệt rõ rệt.
Đã có một vài tín hiệu tích cực xuất hiện từ nguồn cung tiền đồng ra thịtrường từ đáo hạn trái phiếu chính phủ, giảm mạnh dư nợ cho vay phi sản xuấtcũng như tình trạng thanh khoản tiền đồng được cải thiện rõ rệt. Một số cácbiện pháp của NHNN thời gian gần đây nhằm đảm bảo thanh khoản của ngân hàngđược cho có tác động tích cực đến việc giảm mặt bằng lãi suất.
Trong đó có thông tin việc NHNN tái cấp vốn hơn 70.000 tỉ đồng cho một sốngân hàng, bơm gần 21.000 tỉ đồng thông qua việc mua vào 1 tỉ USD hay quyếtđịnh tăng lãi suất thị trường mở (OMO) lên 15%, nhằm tránh hiện tượng đầu cơkiếm lời của các ngân hàng lớn đối với ngân hàng nhỏ.
Dù là chưa nhiều song trong ít ngày gần đây, một vài NH quốc doanh, NHTM cổphần quy mô lớn và một số Cty tài chính đã có biểu hiện giảm nhẹ lãi vaykhoảng 0,3-0,5%/năm. Tín hiệu dù nhỏ song tích cực báo hiệu một điểm rơi lãisuất tiền đồng, theo đánh giá của nhiều tổ chức tài chính, có thể xuất hiệncuối quý III đầu quý IV tới.
Theo Văn Nguyễn
Lao động
