Tỷ giá tăng, lãi suất tín dụng cao ngất ngưởng... và tới đây là giá điện, thanđồng loạt tăng, là những gánh nặng liên tục dồn lên vai doanh nghiệp. Người dânthì phòng thủ bằng cách trữ vàng trước thực tế giá cả liên tục tăng và chưa códấu hiệu dừng lại.
Theo tính toán của các doanh nghiệp, chi phí giá thành sản phẩm tới đây có thểtăng từ 10 – 20% do giá xăng, điện và than tăng nhưng giá bán hàng hoá không thểngay lập tức tăng tương ứng, nhất là trong bối cảnh sức mua sau tết Nguyên đánđang chậm lại. Do vậy, trong năm nay, giá cả có thể có thêm nhiều lần tăng nữa.
Đội chi phí hàng trăm tỉ đồng
Tỷ giá tăng thêm gần 10%, chi phí nhập khẩu mỗi tấn nguyên liệu sản xuất phânbón, chiếm 60% tổng chi phí của công ty phân bón Bình Điền, đã đắt thêm khoảng700.000 đồng.
Với công suất sản xuất khoảng 400.000 tấn/năm, giám đốc công typhân bón Bình Điền Lê Quốc Phong tính toán, khoản tiền doanh nghiệp này phải tốnthêm chỉ riêng do chênh lệch tỷ giá đã tới khoảng 280 tỉ đồng. Lãi suất ngânhàng cao cũng khiến cho chi phí lãi vay của công ty không ngừng tăng lên, từ mức90 tỉ đồng trong năm 2009 lên mức 140 tỉ đồng trong năm 2010 và dự kiến tới 170tỉ đồng trong năm 2011.
Trong khi lợi nhuận của doanh nghiệp mỗi năm đạt chưabằng một nửa lãi suất vay vốn (lần lượt là 55 tỉ, 65 tỉ và dự kiến 70 tỉ đồngtrong các năm 2009, 2010, 2011). Giám đốc Lê Quốc Phong cho biết: “Kế hoạch lợinhuận năm 2010 được đại hội cổ đông đặt ra từ tháng 12.2010, chưa lường nhữngkhó khăn do hàng loạt chi phí tăng thêm là tỷ giá, nhân công và tới đây là giáđiện, giá than…”
Câu chuyện của Bình Điền cũng là bài toán đau đầu của nhiều doanh nghiệp trongnước, nhất là những đơn vị phụ thuộc vào nguyên liệu nhập ngoại. Theo chủ tịchhiệp hội Thép Phạm Chí Cường, mặc dù lâu nay, các doanh nghiệp thép cũng khôngvay, mua USD theo giá niêm yết của các ngân hàng, song khi tỷ giá chính thứctăng thì giá trên thị trường tự do lại tiếp tục được đẩy lên cao. Tính trungbình, mỗi tấn phôi bị đội chi phí hơn 1.000 đồng theo tỷ giá mới.
![]() |
Khác với mọi năm, đã gần rằm, nhưng từ mớ rau, con cá... đều không giảm giá trở lại như trước tết (Ảnh: Lê Quang Nhật) |
Như vậy, mộtnhà máy sản xuất thép quy mô trung bình với sản lượng khoảng 200.000 tấn/năm,chỉ riêng chi phí tăng thêm do tỷ giá đã vào khoảng hơn 200 tỉ đồng/năm và lêntới hàng ngàn tỉ đồng với những nhà máy lớn, công suất cỡ khoảng 1 triệutấn/năm. Các doanh nghiệp ngành thép tính toán, chi phí giá thành sản xuất thépdự kiến tăng từ 500.000 đến 1 triệu đồng/tấn tuỳ loại và tùy doanh nghiệp, dohàng loạt chi phí tăng, trong đó “nặng” nhất là tỷ giá.
Tăng giá bán - lo mãi lực giảm
Một trong những biện pháp doanh nghiệp buộc phải chọn để tồn tại là tăng giá bánsản phẩm. Tuy nhiên, chủ tịch hiệp hội Thép Phạm Chí Cường e ngại, giá thép tạimột số nước Đông Nam Á hiện thấp hơn giá trong nước từ 500.000 đến 1 triệuđồng/tấn tuỳ loại (chưa thuế), nên nếu giá thép nội tăng cao, thép ngoại sẽ ồ ạtnhập vào và giành thị phần. Do vậy, các doanh nghiệp ngành thép đã rục rịch ápdụng mức giá mới, nhưng mức tăng thấp hơn nhiều so với mức tăng chi phí.
Tương tự, ông Bùi Thanh Mạnh, giám đốc công ty TNHH Thiên Lý- chuyên sản xuấtthức ăn chăn nuôi, cho biết, mức tăng chi phí đầu vào lĩnh vực sản xuất này daođộng từ 10 - 15%, nhưng doanh nghiệp chỉ có thể tăng 1- 2% giá sản phẩm bán ra.
Và để bù được chi phí giá thành, doanh nghiệp sẽ phải có từ năm đến bảy lần thayđổi giá bởi nếu tăng giá mạnh ngay một lúc, sức mua vốn đã chậm lại sẽ càng ìạch. “Chúng tôi may còn có chỗ để “giật gấu vá vai” là nhà máy sản xuất bột cávới công suất khoảng 50 tấn thành phẩm/ngày, cung cấp cho gần mười nhà máy thứcăn chăn nuôi khác. Nguyên liệu cá tươi được khai thác ngay trong nước nên cũngkhông đến nỗi quá khó khăn”, ông Mạnh chia sẻ.
Với thị trường xuất khẩu, giám đốc Lê Quốc Phong cho hay, mặc dù kim ngạch xuấtkhẩu của Bình Điền đạt khoảng 30 triệu USD/năm, song giá xuất khẩu doanh nghiệpkhông chủ động được do phải cạnh tranh với các nước khác- không chịu mức tănggiá đầu vào mạnh như Việt Nam. Công ty một mặt nỗ lực đàm phán với đối tác đểtăng giá, song nếu không đạt kết quả thì vẫn phải chấp thuận xuất khẩu, bởi nếukhông sẽ mất thị trường. Cùng với rà soát, tiết kiệm chi phí, doanh nghiệp nàycũng phải tính đến kế hoạch tăng giá phân bón với mức tăng dự kiến khoảng 3,5%.Do đang vào vụ sản xuất hè thu, nên công ty hy vọng, sức mua sẽ không suy giảm.
Chủ tịch HĐQT, tổng giám đốc công ty cổ phần may Hưng Yên Nguyễn Xuân Dương làmột trong số ít lãnh đạo doanh nghiệp tỏ ra lạc quan khi tỷ giá thay đổi. Theoông Dương, tổng cộng chi phí tăng thêm về điện, xăng dầu, vận tải, nhân côngtrong năm 2011 của công ty vào khoảng 10%. Việc tỷ giá tăng thêm gần 10%, cộngvới nỗ lực tăng năng suất sẽ giúp doanh nghiệp bù lại được chi phí tăng thêm đó.
Ông Dương cho rằng, tuy lợi nhuận năm nay có thể tương đương năm trước, nhưngnếu đạt mục tiêu tăng kim ngạch xuất khẩu 60 triệu USD, tăng 20% so với nămtrước, thì thu nhập bình quân mỗi tháng của hơn 2.000 cán bộ, công nhân sẽ tăngthêm khoảng 13% từ mức 4,6 triệu đồng của năm trước.
Theo Thảo Nguyên
SGTT