Hội đồng duyệtphim Quốc gia yêu cầu đơn vị sản xuất phải lược bớt những bối cảnh đậm chấtTrung Hoa trong phim Lý Công Uẩn - Đường tới thành Thăng Long.

Dự kiến lên sóng trong tháng 9- 2010 nhưng đếnthời điểm này, bộ phim Lý Công Uẩn- Đường tới thành Thăng Long (19 tập, Côngty Cổ phần Truyền thông Trường Thành sản xuất) chưa được cấp phép trìnhchiếu, đang phải đối diện với công việc sửa chữa mà theo những người “biếtviệc” thì công việc này không thể hoàn thành trong một sớm, một chiều.          

 
Yếu tố Trung Hoa quá rõ
 
Gần 2 tháng trước, đơn vị sản xuất đã tungđoạn phim giới thiệu lên sóng với mục đích quảng cáo cho dự án, thu hútsự quan tâm của người xem. Lập tức, có nhiều ý kiến cho rằng những hìnhảnh trong phim quá giống phim dã sử của Trung Quốc.
 
Phim Việt sao lai Trung Hoa?
Với bối cảnh kiến trúc của Trung Hoa thì không thể nào biến thành phim Việt.
Trong ảnh là một cảnh trong phim Lý Công Uẩn - Đường tới thành Thăng Long. Ảnh: C.T.V
 
Phản hồi ý kiến này, ông Trịnh Văn Sơn, Giámđốc Công ty Cổ phần Truyền thông Trường Thành,  chorằng VN chưa có truyền thống làm phim lịch sử, chưa có những phim lịchsử được dư luận ghi nhận... nên cũng chưa có gì để làm đối sánh là phimlịch sử VN phải thế này, thế kia.
 
Còn tiến sĩ Nguyễn Thị Tình- họa sĩ thiết kếtrang phục của phim - là người có hàng chục năm nghiên cứu về trang phụcVN, cũng từng có thời gian nghiên cứu trang phục cho dự án phim truyệnnhựa Thái tổ Lý Công Uẩn (dự án phim Nhà nước đặt hàng cho Hãng phimTruyện VN sản xuất đang tạm dừng- PV) thì quả quyết: “Dựa trên các tiêuchí như khoa học, dân tộc và đại chúng, tôi đã cố gắng hết sức để trangphục của phim  thực sự là VN”.
 
Tuy nhiên, những lo lắng của dư luận đãthành hiện thực. Một đạo diễn truyền hình có trách nhiệm xem phim chobiết: “Do bận đi công tác, tôi mới xem 2 tập nên không dám bàn về nộidung.
 
Còn cảm nhận cá nhân thì phim tràn ngậpkhông khí Trung Hoa”. Cũng theo đạo diễn này, chính vì bộ phim thiếuchất Việt nên đã phải chuyển cho Hội đồng Duyệt phim Quốc gia thẩm định.Được biết, sau khi xem toàn bộ 19 tập phim, cảm nhận chung của phần lớncác thành viên trong hội đồng cũng là “yếu tố Trung Hoa rõ quá”. Cũng cóý kiến cho rằng bộ phim đã không đề cập và  khắc họarõ nét những chiến công oanh liệt của Lê Hoàn trong giai đoạn lịch sử màbộ phim đề cập.
 
Kết cục, thay cho việc lên sóng trong tháng9 như kế hoạch, bộ phim sẽ phải sửa chữa theo yêu cầu của Hội đồng Duyệtphim. Theo tìm hiểu của chúng tôi, hội đồng yêu cầu đơn vị sản xuất phảilược bớt những bối cảnh đậm chất Trung Hoa, những bối cảnh có đông quầnchúng là người Trung Hoa diễn xuất, những lời thoại không phù hợp...Nghe có vẻ đơn giản nhưng có làm phim mới biết việc sửa chữa một tácphẩm khi đã hoàn thiện không đơn giản chỉ là việc cắt cúp.
 
Cái giá phải trả
 
Kịch bản được viết bởi một “tay ngang”- ôngTrịnh Văn Sơn - sau đó được nhà biên kịch Trung Quốc Kha Chung Hòa - tácgiả kịch bản của những bộ phim nổi tiếng: Võ Tắc Thiên, Vương triều UngChính - “chuốt lại”. Bộ phim được thực hiện với kinh phí khoảng trên 100tỉ đồng; ê kíp làm phim (phía nước ngoài) là những gương mặt dày dạnkinh nghiệm phim trường ở Trung Quốc: Đạo diễn Cận Đức Mậu- đạo diễnphim Tuổi trẻ Bao Thanh Thiên, Đại Tống khai quốc và đạo diễn Triệu Lôi;các chuyên gia hóa trang Trung Quốc; thuê trường quay Hoành Điếm TrungQuốc;  thuê Trung Quốc may gần 700 bộ trang phục cổ ;thuê diễn viên đóng thế của Trung Quốc và hàng trăm diễn viên quần chúngngười Trung Quốc...
 
Cuộc “chơi sang” của đơn vị sản xuất cũngkhiến đơn vị này phải đối diện với không ít thách thức là làm sao để bộphim làm về lịch sử VN giữ được bản sắc Việt và không khí thuần Việt.Đây cũng chính là điều mà những ai quan tâm đến các dự án phim lịch sửhướng tới đại lễ 1.000 năm Thăng Long- Hà Nội đều lo lắng.
 
Với tư cách là chuyên gia cố vấn về bối cảnhđạo cụ và văn hóa của phim, họa sĩ Phan Cẩm Thượng  trong bài trả lời phỏng vấn đăng trên Tạp chí Hồn Việt chia sẻ: “Phim dohãng tư nhân đầu tư nên trang phục nào cần thì may, còn không thì thuêvì nếu tất cả trang phục đều phải may thì kinh phí rất lớn.
 
Một bộ áo giáp giá 5.000 tệ (khoảng 15 triệuđồng) mà mỗi tướng lĩnh ra trận cần từ 3 đến 4 bộ giáp nên tiền đầu tưsẽ lớn. Phương án chính là thuê trang phục và khi thuê thì y phục giốngTrung Quốc là chuyện đương nhiên. Họa sĩ thiết kế của ta dùng rất nhiềutài liệu từ sách Trung Quốc nhưng trong các sách đó, người Trung Quốckhông bao giờ vẽ rõ cấu trúc từng lớp và mặt nghiêng, mặt sau y phục nêncác bản thiết kế Việt cũng chung chung như vậy.
 
Hoa văn và trang sức là một vấn đề lớn, nếuta sáng tác theo ý ta thì phải chi nhiều tiền, họ sẽ làm được hết, chỗnào không làm được, họ cứ đưa hoa văn Trung Quốc vào. Riêng thiết kếtrang sức và tóc đều có một họa sĩ riêng, anh ta hỏi tôi đủ thứ và mỗithứ đều khó khăn.
 
Sau đó, anh ta lại gửi bản vẽ về Bắc Kinh đểchế tạo với giá rất đắt, ví dụ hơn 1.000 tệ một cái vòng bạc, trong khigiá ở Hàng Bạc (Hà Nội) có lẽ chỉ chừng vài trăm ngàn đồng. Các phimlịch sử của ta bày biện một cách tùy tiện về phục trang, hàng trăm bộkhác nhau, đương nhiên là thời gian cho phục trang và tiền may mặc khôngnhỏ mà lại rất dễ bị “Trung Hoa hóa”...”.
 

Ai giám sát?

Làm phim lịch sử là một thách thức ngay cả đối với các hãng phim lớn trong nước và các nhà làm phim chuyên nghiệp VN nên có thể phần nào thông cảm với đơn vị sản xuất phim tư nhân trong việc mời  ê kíp ngoại để làm phim như một giải pháp an toàn cho vấn đề thương mại (được biết ngoài phát sóng tại VN, bộ phim này cũng đang được chào để phát hành tại các nước ASEAN và một số nước châu Âu).

 
Tuy nhiên, dù thế nào thì đây cũng là phim lịch sử được làm chào mừng đại lễ 1.000 năm Thăng Long- Hà Nội. Cho dù làm bằng tiền của Nhà nước hay tư nhân, bộ phim vẫn phải là một nén hương thơm.
 
Như vậy, lẽ ra với các dự án phim lịch sử dù là tư nhân làm vẫn phải cần có sự giám sát chặt chẽ và có những định hướng kịp thời ngay từ khi dự án bắt đầu ở khâu kịch bản.

Theo Hải Phương
Người lao động