Quản lý thị trường vàng nhưthế nào đang được tranh luận sôi nổi. Vấn đề đặt ra, nên sử dụng công cụ thuếhay dùng hộp đen “bí mật”?
Tăng thuế, DN khai thác lo…
Theo thông tư 184 do Bộ Tài chínhban hành, các loại vàng nguyên liệu thuộc nhóm 8718 sẽ áp dụng thuế suất 10%.Theo đó, các loại vàng trang sức khác có hàm lượng cao; vàng miếng, vàng thỏi,vàng bột có hàm lượng dưới 99,99% cũng chịu thuế suất 10% so với mức 0% hiệnhành. Nói chung, Thông tư 184 có tác dụng làm ổn định giá vàng trong nước, nhưngmặt khác cũng lại ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp khai thácvàng.
Ông James Hamilton, Phó chủ tịchphụ trách Quan hệ đối ngoại & đầu tư của công ty Olympus Pacific Minerals Inc (OPM),doanh nghiệp nước ngoài duy nhất tại Việt Nam được phép khai thác và xuất khẩuvàng tại Việt Nam cho biết: Theo giấy phép đầu tư của công ty, vàng nguyên liệuthô sau khi khai thác từ hai mỏ vàng Bồng Miêu và Phước Sơn sẽ xuất 100% ra nướcngoài dưới dạng thỏi chứ không được tham gia thị trường trong nước.
Hiện nay, công ty đã đầu tư 80triệu USD để phát triển hai mỏ vàng Bồng Miêu và Phước Sơn, thuế suất mới đượcáp dụng khiến doanh nghiệp phải chịu "đánh thuế hai lần", vì đã thực hiện đúngnhư cam kết đóng thuế tài nguyên và thuế thu nhập doanh nghiệp cho Nhà nước, ôngJames Hamilton nói.
… DN kinh doanh “bình chân nhưvại”
Trong khi nhà khai thác OPM nhưđang ngồi trên đống lửa với quyết định tăng thuế mới thì phần lớn doanh nghiệpkinh doanh vàng tại Việt Nam không mấy lo lắng. Công ty vàng bạc đá quý PhúNhuận, đơn vị xuất khẩu vàng nữ trang lớn nhất cả nước cho biết không bị ảnhhưởng bởi quyết định tăng thuế đối với mặt hàng nữ trang 99,99%. Nguyên nhân làPNJ chỉ xuất khẩu nữ trang vàng 18k, 14k, gần đây có cả 8k khi kim loại quý ngàycàng đắt đỏ.
 |
| Việc quản lý vàng bằng thuế chỉ có tác dụng đối với số ít các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực kim loại quí này (Ảnh: DĐDN) |
Từ đầu năm đến nay, công ty đãxuất khẩu được hơn 24 triệu USD với khoảng 10 triệu sản phẩm nữ trang, tăng 42%so với năm ngoái. Việc ban hành Thông tư 184 còn giúp ngăn chặn luôn một số hoạtđộng lách luật như xuất khẩu vàng miếng 99,99% dưới dạng vàng để tránh phải đóngthuế.
Như vậy, điểm qua hoạt động củacác DN trên thị trường vàng có thể thấy, Thông tư 184 tác động trực tiếp đến cácDN đang hoạt động trong lĩnh vực gia công, xuất khẩu vàng, còn các DN kinh doanhvẫn "bình chân như vại". Việc quản lý vàng bằng thuế chỉ có tác dụng đối với sốít các DN kinh doanh lĩnh vực kim loại quí này…
|
Số liệu mới công bố gần đây chothấy, trong 12 năm qua, lượng vàng nhập ròng lên đến gần 100 tấn. Khối lượngvàng khổng lồ này được dự đoán đang ở trong dân. "Khi các doanh nghiệp bị hạnchế xuất khẩu, họ sẽ giảm bớt nhu cầu thu mua vàng. Do đó, số lượng lớn vàng sẽtiếp tục nằm “im lìm" và không được đưa vào lưu thông, ông Vũ Minh Châu-TổngGiám đốc Cty VBĐQ Minh Châu quan ngại.
Quản lý “hộp đen”
Trước thực trạng trên, Chính phủyêu cầu NHNN trong quý II/2011 phải trình Nghị định về quản lý hoạt động kinhdoanh vàng theo hướng tập trung đầu mối nhập khẩu vàng, tiến tới xóa bỏ việckinh doanh vàng miếng trên thị trường tự do và ngăn chặn hiệu quả các hoạt độngbuôn lậu vàng qua biên giới.
Ông Lê Thẩm Dương, Trưởng khoaquản trị kinh doanh, Đại học Ngân hàng cho rằng, nên xem vàng như một loại hànghóa đặc biệt, người dân có thể mua bán thông qua ngân hàng, có thể mua vàng vậtchất, có thể mua chứng chỉ vàng. Từ việc quản lý này, NHNN có thể kiểm soát đượctổng cung, tổng cầu vàng trên thị trường, lượng vàng trong dân để cân đối cungcầu và dễ dàng phát hiện ra hiện tượng buôn lậu vàng để hưởng chênh lệch giữagiá vàng trong nước và nước ngoài.
Theo ông Nguyễn Văn Giàu-Thốngđốc NHNN, việc tập trung đầu mối nhập khẩu vàng sẽ được thực hiện theo haiphương án. Thứ nhất, NHNN giữ “hộp đen” đứng ra nhập luôn, sau đó cho các DNkinh doanh vàng trong nước đấu thầu mua lại. Tức là số lượng thực tế mà Nhà nướcnhập khẩu bao nhiêu, DN không biết vì NHNN giữ “hộp đen” bí mật.
Thứ hai, chọn lựa một vài doanhnghiệp chuyên nghiệp làm vệ tinh để nối liền chính sách của Chính phủ với thịtrường. NHNN sẽ chọn một số doanh nghiệp làm đầu mối nhập khẩu vàng... Hi vọngviệc thắt chặt quản lý bằng thuế và hộp đen sẽ làm dịu đi và ổn định thịtrường vàng trong nước...
Theo Phương Hà
Doanh nhân
