Bác sĩ tiêu hóa Cai Yingjie (Trung Quốc) cho biết, khi nhắc đến vi sinh vật hay vi khuẩn thì nhiều người thường hay nghĩ ngay đến tác động xấu của chúng. Tuy nhiên, hệ tiêu hóa của con người, bao gồm cả dạ dày chứa một hệ vi sinh phức tạp. Trong đó bao gồm cả những vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại. Chúng có ý nghĩa vô cùng quan trọng với hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch và nhiều vai trò khác với sức khỏe con người.
Trong dạ dày có cả vi khuẩn tốt và vi khuẩn gây hại (Ảnh minh họa)
Các loại vi khuẩn có lợi cho dạ dày nói riêng và hệ tiêu hóa nói chung chiếm tới khoảng 85% tổng lượng vi khuẩn trong đường tiêu hóa. Nổi bật nhất là: Lactobacillus, Bacillus clausii, Bifidobacteria... Chúng không chỉ giúp bạn tiêu hóa tốt, bảo vệ và giúp dạ dày “trẻ mãi không già” mà còn tăng cường miễn dịch cho cơ thể, phòng chống nhiều bệnh tật khác. Trong đó có cả những bệnh liên quan đến dị ứng, tim mạch, rối loạn chuyển hóa và cả bệnh về thần kinh.
Vì vậy, việc nuôi dưỡng lợi khuẩn là vô cùng quan trọng. Hãy thường xuyên làm 5 việc sau đây để nuôi dưỡng những loại vi khuẩn này nhé:
1. Ăn các thực phẩm lên men
Bác sĩ Cai giải thích, lý do các loại thực phẩm lên men tốt cho dạ dày và đường tiêu hóa là vì chúng có sự biến đổi bởi vi sinh vật. Quá trình lên men thường liên quan đến vi khuẩn hoặc các loại nấm men chuyển đổi đường trong thực phẩm thành rượu hoặc axit hữu cơ.
Thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe bao gồm: miso, kim chi, bắp cải muối chua, phô mai, sữa lên men, sữa chua, nước mắm, nước tương, đậu hũ lên men, đậu phụ, giấm, gạo lên men, Natto…
Hầu hết các loại thực phẩm lên men này đều rất giàu lactobacilli - một loại vi khuẩn có lợi cho sức khỏe. Chúng còn giúp làm giảm các loại vi khuẩn đường ruột có hại, đặc biệt là Enterobacteriaceae (một loại vi khuẩn có thể gây viêm và một số bệnh mãn tính).
2. Tiêu thụ thực phẩm giàu Prebiotic
Prebiotics là những thực phẩm có khả năng thúc đẩy sự phát triển của các vi khuẩn đường ruột có lợi. Theo giải thích của bác sĩ Cai, chúng chủ yếu bao gồm các carbs phức tạp hoặc chất xơ mà tế bào của con người không thể tiêu hoá được. Thay vào đó, các loài vi sinh vật trong đường ruột sẽ phân huỷ chúng và sử dụng làm nhiên liệu.
Có rất nhiều loại trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt có chứa nhiều prebiotic. Tinh bột kháng cũng là một prebiotic khác, chúng không được hấp thụ ở ruột non mà sẽ đi đến ruột già và được phân huỷ bởi hệ vi sinh vật đường ruột.
Các nghiên cứu chỉ ra prebiotics góp phần làm tăng đáng kể số lượng vi khuẩn đường ruột lành mạnh, đặc biệt là lợi khuẩn Bifidobacteria. Ngoài ra, nó cũng đem lại nhiều lợi ích sức khỏe cho những người mắc các bệnh như béo phì, tiểu đường và bệnh tim.
3. Bổ sung ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu Polyphenol
Lý do là vì ngũ cốc nguyên hạt có chứa nhiều chất xơ và các loại carbs như beta - glucan không tiêu hoá được. Những loại carbs này thường không được hấp thụ ở ruột non, thay và đó chúng sẽ đi đến ruột già và được phân huỷ nhờ vào các vi khuẩn đường ruột, từ đó thúc đẩy sự phát triển của một số lợi khuẩn trong hệ thống tiêu hoá.
Hơn nữa, ngũ cốc nguyên hạt có thể làm gia tăng số lượng các loại lợi khuẩn tốt như Bifidobacteria, Bacteroidetes và Lactobacilli. Nó cũng giúp tăng cảm giác no, giảm gánh nặng cho dạ dày và giảm viêm nhiễm đường tiêu hóa.
Còn Polyphenol là những hợp chất thực vật tốt cho cơ thể, bao gồm làm giảm viêm nhiễm, huyết áp, stress oxy hóa và cholesterol. Nhưng không phải lúc nào các tế bào của con người cũng có thể tiêu hoá được polyphenol. Do không được hấp thụ hiệu quả cho nên hầu hết chúng đều tìm đường đến ruột kết để có thể được tiêu hoá bởi vi khuẩn đường ruột.
Với dạ dày, Polyphenol giúp làm tăng lợi khuẩn Bifidobacteria và đồng thời làm giảm số lượng vi khuẩn có hại Clostridia. Ngoài ra, nó còn có thể làm giảm các dấu hiệu gây viêm trong cơ thể.
Bạn có thể bổ sung Polyphenol để nuôi dưỡng dạ dày thông qua các thực phẩm như: rượu vang đỏ, ca cao, hành, việt quất, trà xanh, bông cải xanh, chocolate đen, vỏ quả nho…
4. Tập thể dục đúng cách
Theo bác sĩ Cai, sự đa dạng của hệ thực vật đường ruột và sự phong phú của vi khuẩn tốt cũng liên quan đến việc tập thể dục. Khi bạn bước ra khỏi nhà và chạy bộ trong công viên, hệ vi sinh vật đường ruột của bạn có thể đã bắt đầu thay đổi theo chiều hướng tốt hơn, ngay cả khi không dùng thêm men vi sinh.
Tuy nhiên, không phải bài tập nào cũng mang lại những thay đổi tốt cho hệ vi khuẩn đường ruột. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bài tập aerobic có tác dụng cải thiện hệ vi khuẩn đường ruột rõ ràng hơn và tốt hơn cho sức khỏe dạ dày.
Tập thể dục nhẹ nhàng nhưng đều đặn cũng là cách hiệu quả để bảo vệ dạ dày (Ảnh minh họa)
Bác sĩ Cai cũng nhắc nhở, thể dục tốt cho đường ruột và dạ dày thì phải chú trọng tới yếu tố đều đặn, lâu dài và vừa sức. Tập thể dục cường độ cao trong thời gian dài sẽ làm giảm lưu lượng máu đến dạ dày, co bóp dạ dày quá mức và dễ dẫn đến tổn thương, bệnh tật. Cũng không nên tập thể dục trong tâm trạng căng thẳng, tức giận hay quá lo lắng vì sẽ không tốt cho dạ dày.
5. Thay đổi thói quen sinh hoạt
Ngoài chế độ ăn uống và tập luyện thể dục thì muốn dạ dày “trẻ mãi không già” còn phải phụ thuộc vào lối sống. Bạn có thể giúp cân bằng hệ tiêu hóa, bảo vệ và nuôi dưỡng lợi khuẩn bằng cách thay đổi các thói quen sinh hoạt sao cho tích cực hơn.
Bắt đầu từ việc ăn chậm và nhai kỹ hơn, ăn đủ 3 bữa và đúng giờ, cũng không ăn quá no trong mỗi bữa. Tiếp theo là uống đủ nước, cụ thể là uống ít nhất 1,5 lít nước mỗi ngày, khi uống cần chậm rãi với từng ngụm nhỏ và ưu tiên nước ấm nhẹ.
Một lưu ý khi chăm sóc sức khỏe dạ dày nữa là đừng nên thức khuya và cần ngủ đủ giấc. Thời điểm đi ngủ tốt nhất để vi khuẩn có lợi cho dạ dày phát triển là trước 23 giờ. Ngủ đủ giấc cũng không có nghĩa là bạn chỉ cần ngủ đủ 7 - 8 tiếng mỗi ngày. Điều quan trọng là cần phải ngủ ít nhất 5 - 6 giờ liên tục, không gián đoạn vào ban đêm.
Ngoài ra, bác sĩ Cai cũng đặc biệt nhấn mạnh sức ảnh hưởng của trạng thái tinh thần tới sự phát triển của lợi khuẩn và sức khỏe dạ dày. Hãy nuôi dưỡng những cảm xúc tích cực, cười nhiều hơn và giữ tâm trạng ổn định, tránh tức giận để dạ dày trẻ lâu hơn nhé!
Theo Phụ Nữ Việt Nam
