Tổng cục Thống kê vừa chínhthức công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3/2011 tăng 2,17% so với tháng 2,mức cao nhất trong vòng 34 tháng qua. Trước đó, mức cao hơn thuộc về tháng5/2008, tăng 3,91% so với tháng liền trước.
Thay đổi này cũng được phản ánh vào các mức so sánh còn lại. Đối chiếu với mốctháng 12/2010, CPI tháng này đã đôn lên 6,12%, chỉ để lại một khoảng hẹp cho 3quý tới phấn đấu “nén” CPI cả năm ở mức 7% chỉ tiêu; so với cùng kỳ, CPI tháng 3đã tăng 13,89%; CPI bình quân quý 1/2011 so với quý 1/2010 đã tăng 12,79%, đềutăng cao hơn so với cách đây một tháng.
Với kết quả này, chỉ số giá tiêu dùng trong quý 1/2011 đang hình thành xu hướngtăng dần qua các tháng, từ mức 1,74% tại tháng 1/2011, kéo tiếp đến 2,09% củatháng 2 và chốt ở con số cao hơn nữa tại tháng này.
Nhưng đáng lưu ý hơn, CPI tháng 3/2011 xuất hiện sự bất thường so với nhiều nămtrước đây. Tính từ năm 1995 đến nay, chưa có năm nào chỉ số giá tiêu dùng tháng3 tăng cao hơn tháng 2, xét trong mức so sánh với tháng trước đó. Nếu tính trongtương quan giữa tháng 3 các năm từ 1995 trở lại đây, mức tăng của tháng 3/2011chỉ còn thấp hơn tháng 3/2008 (tăng 2,99%).
Nhìn vào các biến động lớn về giá trong tháng này, mặc dù việc điều chỉnh tỷ giá,tăng giá xăng dầu sau Tết Nguyên đán, hay áp mức giá mới với điện, than cũng đãcó tại cùng thời điểm của mấy năm gần đây. Tuy nhiên, mức tăng chỉ số giá tháng3 hai năm trước vẫn thấp hơn tháng 2 năm đó. Trong khi, năm 2011 “ăn đứt” ởquyết tâm kiềm chế lạm phát, thể hiện tại Nghị quyết 11 của Chính phủ vừa đượcban hành hôm 24/2.
Vấn đề khác biệt nằm ở chỗ, trong khi các giải pháp mạnh tay đưa ra tại Nghịquyết vừa nêu chưa thực sự tạo ảnh hưởng, những điều chỉnh biên độ rộng chi phíđầu vào sản xuất như xăng dầu, điện, than, và tỷ giá… của năm nay lớn hơn nhiềuso với năm trước. Và điều này đã dẫn đến chênh lệch tiền hàng, là điều kiện cơbản để giá cả thay đổi chóng mặt sau Tết Nguyên đán.
 |
| Chỉ số giá tiêu dùng tháng 3/2011 cho thấy giá cả tăng cả ở 11 nhóm hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu (Ảnh: VnEconomy) |
Xét về tổng cầu, cung tiền và tín dụng tăng trở lại kể từ cuối năm 2010 dẫn đếnmột số nhận định, “điểm rơi” chính sách tiền tệ có thể là nguyên nhân gây tănggiá đột biến trong tháng 3 này. Trong khi đó, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tínhđến 10/3/2011, tăng trưởng tín dụng vẫn ở mức 3,68% so với 31/12/2010, cao hơnso với mức tương ứng tại cùng kỳ năm trước; tổng phương tiện thanh toán cũng đạtmức tăng 1,7%.
Cùng giai đoạn tổng cầu chưa thắt chặt, cung “gặp khó” với chi phí đầu vào tăngcao, theo sau việc điều chỉnh tỷ giá, lãi suất, tăng giá xăng dầu, điện… Con sốđáng lưu ý nằm ở dự báo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra mới đây, tốc độ tăngtrưởng GDP quý 1/2011 chỉ đạt khoảng 5,5%, thấp hơn mức 5,83% của cùng kỳ nămngoái.
Tiền nhiều hơn hàng dẫn tới giá cả tăng lên. Chỉ số giá tiêu dùng tháng 3/2011cho thấy lạm phát thể hiện cả ở 11 nhóm hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu.Có lẽ, ở đây có một phần do tăng giá tâm lý.
Thể hiện trên các con số cụ thể, chỉ số giá tiêu dùng tháng 3 ghi nhận “điểm rơi”tăng giá mạnh ở những nhóm hàng có chênh lệch cung cầu và mặt hàng do nhà nướcquản lý giá có sự điều chỉnh giá lớn.
CPI nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 1,98% trong tháng này, trong đó CPIlương thực điều chỉnh lên 2,18% do chủ trương tăng thu mua gạo tạm trữ tại miềnNam và giáp hạt khiến giảm nguồn cung tại phía Bắc; thực phẩm ấn định mức caomới 1,57% so với tháng trước, chủ yếu do tăng giá thịt lợn sau giai đoạn dịchbệnh ở gia súc và thời tiết khắc nghiệt ảnh hưởng nguồn cung rau xanh ở phía Bắc;ăn uống ngoài gia đình cũng được chốt ở 3,06% tại chỉ số giá tháng này.
Tuy nhiên, mức tăng cao nhất thuộc về nhóm giao thông. Chịu tác động mạnh củađợt điều chỉnh giá xăng dầu, cước phí vận chuyển và giá vé nhiều loại hình vậntải tăng lên rất nhanh, dẫn tới chỉ số giá nhóm này vọt lên 6,69% trong tháng 3.
Tiếp ngay sau mức tăng “khủng” kể trên, CPI nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng cũngkích thêm tới 3,67% do chịu ảnh hưởng của tăng giá chất đốt (gas, dầu hỏa), thépxây dựng, xi măng và nhiều loại vật liệu xây dựng khác.
Ở nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ khác, ảnh hưởng của chi phí vận chuyển và điềuchỉnh tỷ giá thể hiện độ phủ sóng trên diện rộng. CPI nhóm thiết bị và đồ dụnggia đình tăng 1,22%; nhóm may mặc, mũ nón, giày dép thêm 1%; nhóm đồ uống thuốclá 0,88%, thuốc và dịch vụ y tế 0,71%...
Ngoài ra, chỉ số giá nhóm giáo dục còn tiếp tục nới rộng trong tháng này với mứcđiều chỉnh lên 0,9%; nhóm văn hóa, giải trí và du lịch cũng kênh thêm 0,98% tạithời điểm lễ hội tập trung nhiều nhất trong năm.
Chỉ số giá vàng tháng 3 tăng 5% so với tháng trước; chỉ số giá USD tăng tươngứng 3,06%.
Theo Anh Quân
VnEconomy
