Thông tin đề xuất điều chỉnh tăng lương tối thiểu trước lộ trình củaBộ Lao động - Thương binh và Xã hội khiến nhiều doanh nghiệp kêu khó, còn ngườilao động cũng cho rằng, họ lo nhiều hơn vui.
Trao đổi với chúng tôi, ông Đặng Như Lợi, Phó chủ nhiệm Ủy ban Về các vấnđề xã hội của Quốc hội - một chuyên gia về lao động, tiền lương- cho rằng, việcđiều chỉnh tiền lương, xét ở mặt tổng thể là cần thiết. Bởi, theo nguyên tắc làkhi mức trượt giá cao, lương không đảm bảo được cuộc sống thực tế thì phải điềuchỉnh sao cho phù hợp. Chủ trương điều chỉnh là đúng nhưng phải xem mặt trái củanó.
Vậy mặt trái ở đây là gìthưa ông?
Bản thân doanh nghiệp hiện nay, với giá nguyên liệu đầu vào tăng cao đã đội chiphí đầu vào lên rất nhiều. Với những doanh nghiệp mà giá sản phẩm bán ra cũngtăng giá theo tốc độ tăng chỉ số giá đầu vào thì không bị ảnh hưởng, nhưng nhữngdoanh nghiệp mà sản phẩm không tăng được giá, trong khi chi phí đầu vào tăng,nay cộng thêm tăng lương mấy chục phần trăm chắc chắn sẽ gặp khó khăn, phải thuhẹp sản xuất, cắt giảm lao động là điều khó tránh khỏi.
Theo số liệu báo cáo của các trung tâm giới thiệu việc làm, tính đến ngày20/5/2011, cả nước có 146.538 người đến đăng ký thất nghiệp, tăng 131,1% so vớicùng kỳ năm ngoái. Nếu điều chỉnh lương lên cao như đề xuất, doanh nghiệp khônglàm ăn được có thể sa thải lượng lớn lao động nữa và tỷ lệ thất nghiệp lại giatăng.
Đấy là chưa kể đến việc, trong trường hợp nếu Chính phủ không kiểm soát được mứctăng CPI, giá cả lại tăng cao, chẳng lẽ lại đề xuất tăng lương? Nếu thấy giátăng, lương lao động không đủ sống thì đề xuất tăng lương; lương tăng, giá lạităng, cuối cùng sẽ tạo thành một vòng luẩn quẩn không thoát ra được và cũngkhông có doanh nghiệp nào chịu nổi.
 |
| Ông Đặng Như Lợi (Ảnh: Hồng Khánh) |
Ý ông là tăng lương vào thờiđiểm này là quá sức chịu đựng của doanh nghiệp?
Đúng là ở vào thời điểm này hầu hết các doanh nghiệp đều gặp khó khăn và khảnăng doanh nghiệp cũng khác nhau. Với những daonh nghiệp sử dụng lao động chấtlượng cao thì chắc họ không quan tâm đến việc tăng lương tối thiểu. Còn cácdoanh nghiệp gia công, sử dụng nhiều lao động thì khả năng trả lương cao là khóvì đầu ra của họ không tăng.
Ngoài ra, việc lương tối thiểu vùng hiện nay mà đem áp dụng với doanh nghiệpcũng chưa thật sự hợp lý. Phân theo vùng nhưng lương lại không phân theo ngànhnghề. Trong khi một vùng có nhiều loại hình doanh nghiệp, với hao phí lao độngkhác nhau, hiệu quả lao động khác nhau, đầu ra hoàn toàn khác nhau, vậy làm saocó thể chỉ có một loại lương giống nhau. Đây cũng là vấn đề cần giải quyết.
Theo ông giải pháp là gì khikhông tăng lương thì không đảm bảo được mức sống tối thiểu của người lao động?
Vấn đề là ở chỗ đó. Vì suy nghĩ như thế nên mới tạo ra vòng luẩn quẩn.
Ở đây, các nhà làm chính sách cũng cần phải xem lại. Chính sách điều hành phảimang tính lâu dài, phải có sự chuẩn bị và có tính “phòng” chứ không phải để xảyra rồi mới “chống” như bây giờ.
Thực tế, điều hành của chúng ta hiện nay vẫn mang tính đối phó, toàn xử lý vấnđề kiểu chạy theo. Vấn đề cốt lõi ở đây là làm sao để tốc độ giá giảm xuống, chỉsố giá tiêu dùng (CPI) thấp thì đâu cần phải tăng lương.
Một thiếu sót căn bản phải kể đến nữa, đó là hiện hệ thống công đoàn của chúngta quá yếu, không đại diện được cho quyền lợi của người lao động, không có tiếngnói cũng không có khả năng đàm phán lương cho lao động.
Thực tế, nếu như công đoàn và giới chủ có mối quan hệ tốt, hai bên có thể bànbạc để quyết định tiền lương cụ thể, hợp lý trong từng thời điểm, phù hợp vớiđiều kiện của mỗi doanh nghiệp, đảm bảo quyền lợi của cả hai bên.
Trong thời buổi khó khăn, công đoàn có thể chấp nhận một mức lương thấp hơn đểcùng doanh nghiệp vượt qua, khi khó khăn đi qua, doanh nghiệp có thể tăng lươngtheo đúng công sức mà lao động bỏ ra và theo sự điều tiết của thị trường.
Theo Vũ Quỳnh
VnEconomy
