Các chuyên gia nhận định, trong khiNHNN khống chế tăng trưởng tín dụng, trongđó có tín dụng ngoại tệ, ở mức dưới 20%trong năm 2011, việc tăng dự trữ bắt buộcngoại tệ là phù hợp.

NHNN vừa cùng một lúc có quyết định điềuchỉnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc bằng ngoạitệ đối với các tổ chức tín dụng tăng lên2% và không chế trần lãi suất tiền gửiUSD ở mức 3%. Sự điều chỉnh này của NHNNđã nhận được sự đồng thuận của cácchuyên gia và các ngân hàng thương mại.

Sẽ giảm tình trạng găm giữ USD

Trong thời gian vừa qua, lãi suất tiềnđồng luôn ở mức cao lên đến trên 20% một nămkhiến nhiều doanh nghiệp đã quay sang vayUSD. Chính điều này góp phần đẩy tăng trưởngtín dụng bằng ngoại tệ quý I tăng cao tới12,06%, trong khi tín dụng tiền đồng chỉtăng 1,43%.

Các chuyên gia nhận định, trong khi NHNNkhống chế tăng trưởng tín dụng, trong đó cótín dụng ngoại tệ, ở mức dưới 20% trong năm2011, việc tăng dự trữ bắt buộc ngoại tệ làphù hợp. Đồng thời, tăng dự trữ bắt buộccũng sẽ làm giảm áp lực tỷ giá, lạm phát.

TS. Lê Xuân Nghĩa, Phó Chủ tịch Uỷ banGiám sát tài chính quốc gia cho rằng, tăngtỷ lệ dự trữ bắt buộc và giảm lãi suất huyđộng tiền USD sẽ khiến các ngân hàng phảitính toán, cân nhắc việc giảm lãi suất huyđộng, đồng thời tăng lãi suất cho vay ngoạitệ để bù cho phần vốn huy động phải dự trữbắt buộc.

Khi lãi suất huy động ngoại tệ giảmxuống, người dân sẽ chuyển sang gửi VND vàcác doanh nghiệp cũng giảm vay ngoại tệ dolãi vay tăng lên, từ đó giảm tình trạng gămgiữ USD, tăng cung ngoại tệ cho thị trường.

Đặc biệt, nó có thể giúp tình trạng đôlahóa trong nền kinh tế giảm thiểu, bởi ngườidân không còn cảm thấy quá hấp dẫn khi giữngoại tệ.

Tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc ngoại tệ là đúng hướng
Việc tăng dự trữ bắt buộc ngoại tệ là phù hợp

Ông Lê Đức Thọ, Phó Tổng giám đốcVietinBank nhận định, việc NHNN cùng lúcđiều chỉnh cả hai vấn đề liên quan đến USDlà mong muốn thị trường ngoại hối dần dần ổnđịnh theo khuôn khổ phù hợp.

Trong đó có sự quản lý nhà nước bằng cáchkhuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập siêu đểcải thiện cán cân thương mại, cán cân thanhtoán, tăng dự trữ ngoại hối nhà nước. Qua đóđể làm giảm tỷ lệ đôla hóa trong nền kinh tếđồng thời thu hút nguồn ngoại tệ nước ngoài,nguồn kiều hối của kiều bào. Mục tiêu nàynằm trong lộ trình và có những tính hợp lý.

Ông Thọ cũng cho biết thêm, hiện nay,tình trạng đô la hóa cao, chênh lệch lãisuất tiền đồng và ngoại tệ cao khiến doanhnghiệp đổ xô vay tiền ngoại tệ lớn đã làmmất cân đối cung cầu trong mua bán ngoại tệ.Tăng dự trữ sẽ giúp tăng chi phí đầu vào,tăng giá cho vay và làm giảm nhu cầu vay củadoanh nghiệp.

“Đến đầu tháng 5, Thông tư 07 có hiệu lựcsẽ hạn chế việc cho vay ngoại tệ của các tổchức tín dụng với doanh nghiệp. Tất cả điềuđó sẽ giúp lộ trình mục tiêu đạt được tốthơn, đây cũng chính là biện pháp để tạo sựđồng bộ,” ông Thọ nhấn mạnh.

Tuy nhiên, một lãnh đạo ngân hàng thươngmại cổ phần khác lại chia sẻ, việc tăng tỷlệ dự trữ bắt buộc ngoại tệ và khống chế lãisuất tiền gửi USD sẽ khiến ngân hàng ôngphải tính toán, cân nhắc lại bài toàn huyđộng và cho vay ngoại tệ trong thời giantới. Bởi tăng dự trữ bắt buộc sẽ làm tăngchi phí vốn.

Thu hút nguồn tiền nhàn rỗi

Trong mấy ngày qua, NHNN luôn có sự linhhoạt trong điều chỉnh tỷ giá liên ngân hàng.Chính vì vậy giá USD niêm yết và tại thịtrường tự do không còn chênh lớn, chỉ từkhoảng 100-110 đồng/USD.

Chính vì vậy, trên thực tế không chỉdoanh nghiệp mà chính ngân hàng cũng mạnhdạn bán USD. Chủ tịch Hội đồng quản trị mộtngân hàng cho biết, thông qua những độngthái của NHNN, các ngân hàng thấy trước đượchướng đi của tỷ giá nên đẩy mạnh bán USD lấyVND để kinh doanh, vì lãi suất VND tại thịtrường liên ngân hàng có ngày lên đến21-23%/năm.

Cũng theo các ngân hàng, những ngày gầnđây doanh nghiệp xuất khẩu không còn chầnchừ mà đã đẩy mạnh bán USD cho ngân hàng.

Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu cũng chobiết, qua báo cáo từ 78 tổ chức, tập đoàn,tổng công ty thì tổng số dư tiền gửi ngoạitệ của các tổ chức này tính đến cuối tháng3/2011 là 1,61 tỷ USD, trong đó, lượng tiềngửi có kỳ hạn là 376 triệu USD.

Còn tại cuộc họp báo của Tập đoàn Dầu khíViệt Nam (PVN) ngày 6/4, ông Đinh La Thăng,Chủ tịch Tập đoàn cũng cho biết, PVN đã bán2,7 tỷ USD cho ngân hàng theo đúng chỉ đạocủa Chính phủ. "PVN là một tập đoàn kinh tếnhà nước có thu và chi ngoại tệ. Chúng tôicó bao nhiêu, bán bấy nhiêu và không giữ lạingoại tệ cho mình," ông Thăng cho hay.

Với việc khống chế trần lãi suất huy độngUSD ở mức 3%/năm, tới đây các ngân hàngthương mại sẽ phải hạ lãi suất huy động USD,để tăng sự hấp dẫn của các hoạt động tíndụng bằng VND. Khi đó, người dân sẽ chuyểnhướng sang các giao dịch VND, vì với việcgiao dịch trên thị trường “chợ đen” bị siếtchặt, lãi suất tiết kiệm USD xuống thấp, nếukhông bán USD cho ngân hàng, người dân khócó thể “sinh lời” từ lượng ngoại tệ đang gămgiữ.

Ông Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâmNghiên cứu Kinh tế và Chính sách thuộc Đạihọc Kinh tế-Đại học Quốc gia Hà Nội, cũngthừa nhận, với việc giảm lãi suất huy độngUSD có thể làm cho người dân cảm thấy đồngUSD yếu đi ở trong nước vì lãi suất tiềnđồng đang cao, người dân sẽ bán USD đi đểgửi tiết kiệm bằng VND hoặc một số tài sảnkhác. Như vậy thì nguồn cung sẽ tăng lên vàNhà nước có cơ sở để thu gom USD, làm tăngdự trữ ngoại hối và làm cho thị trường ngoạihối ổn định hơn.

Ông Thành cũng tỏ ra băn khoăn, một sốđiểm bất cập trong chính sách này mà chúngta cần phải thận trọng hơn. Ví dụ như phảicân nhắc rất rõ lãi suất đồng USD của ViệtNam hiện nay cao hơn so với các nước trongkhu vực.

Chính vì vậy, một lượng tiền lớn bằng USDcủa kiều bào gửi về nước đã được người thângửi vào trong hệ thống ngân hàng là vì lãisuất cao. Nếu hạ lãi suất xuống thấp như thếnày thì chúng ta phải tính toán là khả năngcó một lượng luồng vốn sẽ không chảy vàotrong hệ thống ngân hàng nữa.

Tuy nhiên, ông Thọ lại đưa ra lập luận,thu hút kiều hối để tạo cơ hội đầu tư khôngnhất thiết chỉ là gửi tiết kiệm mà họ có thểchuyển đổi sang VND giúp người thân kinhdoanh. Ngoài ra, khi thực hiện các dự án đầutư tại Việt Nam là phải dùng VND, điều đó sẽthúc đẩy hoạt động đầu tư, sản xuất kinhdoanh trong nước, tạo cơ hội đầu tư chứkhông chỉ gửi tiết kiệm.

Các chuyên gia khác cũng nhận định, nhữngbiện pháp của NHNN vừa đưa ra thì chỉ mộtthời gian ngắn nữa thôi sẽ có một lượngngoại tệ rất lớn được hoán đổi ra tiền đồng,nguồn cung ngoại tệ dồi dào hơn là cơ sở đểổn định tỷ giá.

Theo Minh Thúy
Vietnam+