Tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc là liều thuốc mạnh nhằm góp phần kiểm soát lạmphát. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, chưa cần và chưa nên dùng đến côngcụ này, bởi có thể gây sốc thanh khoản cho các ngân hàng.
Đó là nhận định của Tổng thư ký hiệp hội ngân hàng Việt Nam Dương Thu Hương.
Theo bà Hương, thị trường tiền tệ đang chuyển động theo hướng tích cực,trong đó rõ nét nhất là ngoại tệ tín dụng (huy động - cho vay) đã có xuhướng giảm đi, ngoại tệ thương mại (mua - bán) tăng lên, lượng vốn tiền đồngcũng rục rịch chảy vào hệ thống ngân hàng.
Nhưng lạm phátvẫn có xu hướng tăng khó kiểm soát. Theo bà, công cụ tỷ lệ dự trữ bắt buộckhi nào thì cần dùng đến?
Có nhiều công cụ để điều tiết tiền tệ, kiểm soát lạm phát, trong đó cóđiều chỉnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc, nhưng không nhất thiết phải tung rấtcả ra cùng lúc, nhất là trong thời điểm hiện nay. Các ngân hàng đangphải tìm mọi cách huy động tiền đồng, nhằm đảm bảo thanh khoản hệ thống.
Mặc dù trần lãi suất huy động được quy định 14%/năm, song người gửi tiềnvẫn đòi hỏi cao hơn thế. Hôm qua, có lãnh đạo ngân hàng gọi điện cho tôibiết có doanh nghiệp mặc cả với họ mức lãi suất huy động lên tới 19%/năm.Mặc dù rất cần vốn, song ngân hàng này đã phải từ chối. Chi phí vốn đầuvào đã quá cao như vậy, nếu tăng dự trữ bắt buộc sẽ quá sức chịu đựngcủa ngân hàng.
![]() |
Tăng tỷ lệ dự trữ tiền đồng bắt buộc sẽ khiến nhiều ngân hàng gặp khó khăn trong thanh khoản (Ảnh minh họa: 60s.com.vn) |
Điều này nghịchlý với mong muốn của chính doanh nghiệp về cơ hội giảm lãi suất vay vốn?
Đúng là có tình trạng: doanh nghiệp có vốn lớn mà chưa cần đến đều mặc cả đểhưởng lãi suất huy động cao, trong khi những doanh nghiệp đói vốn, khát vốnlại mong mỏi lãi suất thấp. Mà thực tế hiện nay, nhiều doanh nghiệp sẵn vốnmang tâm lý chẳng dại gì sản xuất, kinh doanh cho mệt, mà gửi tiền vào ngânhàng, vừa lời lớn vừa an toàn.
Thậm chí, có doanh nghiệp còn nói với tôi, họđợi ngân hàng Nhà nước (NHNN) tăng tỉ lệ dự trữ bắt buộc, ngân hàng căngthẳng về vốn, khi đó doanh nghiệp đòi lãi suất bao nhiêu ngân hàng cũng phảichấp nhận. Với họ, đây cũng là một cơ hội kinh doanh hời.
Tất nhiên, phần lớn doanh nghiệp vẫn mong mỏi lãi suất vay vốn hạ xuống,song bản thân ngân hàng cũng không quyết định thay thị trường được. Mặt khác,lãi suất thị trường cao cũng là nhằm giảm cầu về vốn, thực hiện mục tiêukiềm chế tăng trưởng dư nợ tín dụng dưới 20% theo chỉ đạo của NHNN.
Nói như vậy,chính sách siết chặt tiền tệ hiện nay đã đủ liều, thưa bà?
Tăng trưởng tín dụng, tổng phương tiện thanh toán được kéo dưới mức 20%;hàng loạt lãi suất chủ chốt cũng vừa được NHNN tăng mạnh là những biện phápkhá mạnh nhằm siết chặt tiền tệ.
Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu cũng chorằng, nếu chúng ta đã thực hiện mọi biện pháp cần thiết mà tăng trưởng tíndụng vẫn quá cao, vượt xa chỉ tiêu 20% thì lúc đó mới xem xét khả năng tăngdự trữ bắt buộc. Còn bây giờ, NHNN chỉ dùng công cụ dự trữ bắt buộc trongtrường hợp các ngân hàng không giảm cho vay phi sản xuất về mức yêu cầu, nhưmột biện pháp xử phạt, chứ không phải dùng như một chính sách đại trà.
Song tôi cho rằng, chỉ riêng chính sách tiền tệ không “gánh” nổi trách nhiệmkiềm chế lạm phát, mà phải đồng bộ các giải pháp khác. Một loạt mặt hàngthiết yếu như điện, xăng dầu, than… tăng giá, không thể dùng chính sách tiềntệ để điều chỉnh. Hay đầu tư công, mức giảm đã đủ liều chưa? Con số 3.400 tỉđồng đầu tư công vừa được cắt giảm, theo tôi chỉ là “muối bỏ biển”, gấp 10lần như thế thì tổng cầu vẫn chưa giảm được bao nhiêu…
|
Theo ThảoNguyễn
SGTT