Thị trường phát điện cạnh tranh sẽ được triển khai thí điểm từ 1/7. Nhiềucâu hỏi được đặt ra, trong đó có những lợi ích của người dân và các đơn vịtham gia cạnh tranh phát điện.
Ông Phạm Quang Huy - Trưởng phòngthị trường Điện lực, Cục Điều tiết điện lực - cho biết, hiện nay Việt Nam đang ởcấp độ thị trường bán buôn điện cạnh tranh, nghĩa là khâu truyền tải thuộc độcquyền nhà nước. Triển khai thị trường phát điện cạnh tranh đòi hỏi nhiều yếu tố,do đó, trước mắt Việt Nam chưa thể triển khai ngay được thị trường bán lẻ điệncạnh tranh, thị trường mà khách hàng có thể lựa chọn mua từ bất cứ công ty phânphối nào.
Để triển khai thị trườngphát điện cạnh tranh, hiện Bộ Công Thương đã mời các nhà tư vấn nướcngoài tham gia vào quá trình xây dựng kế hoạch vận hành thí điểm. Môhình phát điện cạnh tranh ở Việt Nam là tập trung và chào giá theo chiphí.
![]() |
Giá điện và chất lượng phục vụ sẽ có lợi cho khách hàng trong thị trường phát điện cạnh tranh? |
Các đơn vị tham gia cạnh tranh phát điện là cácnhà máy điện có công suất từ 30 MW trở lên đấu nối vào lưới điện quốc gia.Đơn vị mua buôn duy nhất là công ty mua bán điện của EVN. Đơn vị vận hành hệthống điện và hệ thống quốc gia là Trung tâm Điều độ điện lực quốc gia.
Theo ông Trần Tuệ Quang, Trưởng ban Giá, phí (CụcĐiều tiết điện lực), năm nay chúng ta sẽ đưa thị trường phát điện cạnh tranhvào vận hành, nếu không có cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ theo cơ chế thịtrường thì tài chính ngành điện sẽ không đảm bảo. Cơ chế giá bán điện hiệntại không tách được chi phí sản xuất kinh doanh theo các khâu nên không phátđược tín hiệu thu hút đầu tư.
Do đó, giá bán điện theo cơ chếthị trường sẽ được phân tách thành giá của 4 khâu: phát điện, truyền tải, điềuhành - quản lý ngành và dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, phân phối - bán lẻ điện.Giá phát điện được kiểm tra, điều chỉnh theo biến động của thông số đầu vào cơbản gồm tỷ giá, giá nhiên liệu, cơ cấu sản lượng điện phát. Giá truyền tải, điềuhành - quản lý ngành và dịch vụ phụ trở hệ thống điện, phân phối - bán lẻ điệnkhông điều chỉnh theo biến động của thông số đầu vào cơ bản. Thời gian tối thiểugữa hai lần điều chỉnh giá bán điện là 3 tháng.
Trước những thông tin mà Bộ Công Thương đưa ratại Hội nghị triển khai thị trường phát điện cạnh tranh thí điểm, đại diệnnhiều doanh nghiệp vẫn còn những băn khoăn. Ông Hoàng Xuân Quốc - Tổng Giámđốc Công ty CP Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 - cho rằng, cơ chế giá điệntheo Quyết định 24 là để dành riêng cho EVN tăng giá điện bán lẻ cho ngườisử dụng. Còn đối với các nhà đầu tư khác có được áp dụng điều này hay khôngthì chưa rõ.
Ông Quốc lấy ví dụ, nếu đến ngày 1/6 giá điệntăng 5% thì các nhà đầu tư sẽ được tăng bao nhiêu % của 5% mà EVN được ápdụng. Giá điện có thể tăng lên 10 cent, trong khi giá điện mà các doanhnghiệp ngoài bán cho EVN chưa đến 5 cent. Vậy 20 năm sau, giá điện lên 15cent thì các nhà máy điện vẫn bán cho EVN 5 cent?
“Nếu bài toán không được xử lý về cơ chế thìviệc chúng ta đang làm hiện nay chỉ làm lợi duy nhất cho EVN chứ chưa thểnói là huy động, kêu gọi đầu tư được nhà máy mới. Vì giá điện hiện nay mớilà tăng giá điện bán lẻ mà chưa có chơ chế cho giá bán buôn” - ông Quốc nói.
Theo Diệu Chi
Dân trí