Ông Ưng Phan Chí Dũng - Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ, Bộ Công Thương cho biết,hiện nay sản lượng sữa tươi trong nước mới chỉ đáp ứng 21% nhu cầu của ngườitiêu dùng. Theo ước tính của bộ này, sản lượng sữa tươi thanh, tiệt trùng năm2010 đạt 484 nghìn tấn và con số này sẽ đạt tới 1.533 ngàn tấn vào năm 2025.
Thị trường còn nhiều tiềm năng
Đây là những dự báo có cơ sở, bởi trên thực tế, hiện mới chỉ có 10% dân số tiêuthụ 78% các sản phẩm từ sữa (chủ yếu là trẻ em ở Hà Nội và TPHCM) với mức tiêuthụ bình quân là 9 kg/người/năm.
Đây là một con số quá ít ỏi so với một số nướctrong khu vực và trên thế giới như Thái Lan (25kg), Pháp (130kg), Úc (320kg).Còn theo Tổ chức lương thực thế giới FAO, nhu cầu về các sản phẩm sữa đang tăngnhanh ở các nước đang phát triển (65,7kg/người/ năm 2009 và dự tính 67,2 kg/người/năm 2010), song đã bão hòa ở các nước phát triển (248kg/người/năm 2009 và dựtính 247,6kg/người/ năm 2010).
Việt Nam hiện là nước đứng thứ 3 về sản lượng sữatrong khu vực (311 nghìn tấn năm 2009) nhưng là nước có tỷ lệ tăng trưởng caonhất (trung bình 24,7% mỗi năm trong giai đoạn 1997 - 2009). “Triển vọng củangành sữa, đặc biệt là đối với sản phẩm sữa tươi của Việt Nam, là rất lớn và sẽtăng cao trong thời gian tới”, ông Trịnh Văn Tiến, Viện Chính sách và Chiến lượcphát triển nông nghiệp, nông thôn nhận định.
Nói về mức độ cạnh tranh về mặt giá cả so với các hãng sản xuất nước ngoài, ôngTiến cho rằng các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có khả năng cạnh tranh về chiphí bởi chúng ta có nguồn nguyên liệu tại chỗ, giá nhân công thấp.
Tuy nhiên,ông Tiến lưu ý hiện nguồn nguyên liệu trong nước mới chỉ đáp ứng 28% nhu cầu sảnxuất, do đó đẩy mạnh phát triển nguồn cung tại chỗ là một điều mà các doanhnghiệp cần chú trọng để có thể nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm nhập siêu,cạnh tranh được trên thị trường.
Niềm tin “đánh cắp”?
 |
| Vinamilk hiện đang là nhà cung cấp sữa tươi hàng đầu trên thị trường Việt Nam |
Mặc dù cơ hội thị trường còn rất lớn, song theo Cục Quản lý Cạnh tranh, Bộ CôngThương, nhiều doanh nghiệp cung ứng sữa tươi đang dần mất điểm khi không minhbạch trong việc ghi các thông tin về sản phẩm, khiến người tiêu dùng không phânbiệt được đâu là sữa tươi tiệt trùng, đâu là sữa hoàn nguyên. Theo phân tích củađại diện Công ty Hanoimilk, năm 2008, tổng sản lượng “sữa tươi tiệt trùng” bántrên thị trường là 439.113 lít.
Trong khi đó sản lượng sữa bò tươi của cả nướcnăm 2008 chỉ đạt 262.160 lít (đáp ứng được 60% sản lượng sản xuất sữa tươi tiệttrùng). Năm 2009, tổng lượng sữa tươi cả nước khoảng 270 triệu lít, trong khi đólượng sữa tươi mà các doanh nghiệp sản xuất sữa đưa ra thị trường lên đến 452,8triệu lít, chưa kể đến các sản phẩm khác phải sử dụng nguyên liệu sữa tươi nhưsữa đặc có đường, sữa chua…
| |
Điều này không khỏi khiến nhiều người đặt câu hỏi: “Sữa tươi ở đâu nhiều thế? Vàđó có phải là sữa tươi 100% nguyên chất hay không?”. “Đâylà một thực tế mà chúng ta đã đề cập đến từ lâu, nhưng đến nay vẫn chưa đượcgiải quyết, do một số doanh nghiệp (chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ có cơ sở hạtầng kém, thiết bị sản xuất thủ công) chạy theo lợi nhuận đã bán ra thị trườngsản phẩm sữa kém chất lượng, thành phần không đúng với công bố làm ảnh hưởng đếnuy tín ngành sữa”, ông PhanChí Dũng nhận định.
Thêm vào đó, việc kiểm định chất lượng sữa chỉ dừng lại ởkhâu kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, một số chỉ tiêu ghi trên bao bì mà chưakiểm tra, phân tích được chất lượng và hàm lượng các vi chất trong thành phầnsữa.
Ông Lê Hoàng Vinh, Giám đốc Công ty Sữa Ba Vì chỉ ra, nếu tính theo giá sữanguyên liệu sữa bột nhập khẩu hiện nay là 2.000 USD/tấn, thì giá nguyên liệu cho1 lít sữa pha là khoảng 5.000 đồng/lít, trong khi đó giá mua nguyên liệu sữatươi trung bình là 7.200 đồng/lít. Rõ ràng, mua sữa bột pha chế sẽ được lợi hơn30% so với sử dụng nguyên liệu sữa bò tươi.
Nóng lòng chờ quy định mới
|
Lý giải nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, ông Phan Chí Dũng cho biết, trongquy định hiện nay về tiêu chuẩn sản phẩm sữa, sữa tươi tiệt trùng (TCVN 7028:2009), sữa tươi thanh trùng (TCVN 5860:2007), sữa hoàn nguyên tiệt trùng vàsữa pha lại tiệt trùng (TCVN 7029:2009) là chưa chính xác và dễ gây hiểu lầm chongười sử dụng.
Theo ông, đối với 3 sản phẩm này nên phân loại tên sản phẩm dựatrên chế độ xử lý nhiệt được quy định ghi nhãn là sữa tiệt trùng và sữa thanhtrùng trong đó ghi cụ thể tỷ lệ thành phần nguyên liệu có trong sản phẩm (100%nguyên liệu sữa bò tươi, hay sữa bột, hoặc 99% nguyên liệu sữa bò tươi hay sữabột và các thành phần khác…).
Thành phần nguyên liệu cần được ghi rõ trên nhãnhoặc bao bì của sản phẩm để người tiêu dùng dễ dàng nhận biết và lựa chọn sảnphẩm. Nếu làm được điều này, doanh nghiệp không những khẳng định được chất lượngcủa sản phẩm mà còn tạo niềm tin bền vững với người tiêu dùng.
|
Được biết Bộ đã kiến nghị Quốc hội sớm thông qua Luật Bảo vệ quyền lợi ngườitiêu dùng (đã được Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ 7 vừa qua) và đềnghị Thủ tướng Chính phủ, các cơ quan chức năng có chính sách và biện pháp hỗtrợ các hộ nông dân phát triển số lượng đàn bò sữa và nâng cao chất lượng nguồnsữa tươi nguyên liệu. Đối với việc kiểm tra giám sát chất lượng sữa trong quátrình sản xuất, Bộ Công Thương đang xây dựng Thông tư để thực hiện trong năm2011.
Khi những quy định này được đi vào hiện thực, có lẽ người tiêu dùng sẽ yên tâmhơn về chất lượng; các doanh nghiệp sản xuất sữa tươi cũng có thêm động lực đểđẩy mạnh đầu tư, tạo đà phát triển vững mạnh trong thời gian tới.
Doanh nghiệp
