“Tí tách” vốn ngoại

Nếu nhìn vào cường độ giao dịch trung bình theo tháng, dòng vốn cũng đanggiảm rất mạnh. Năm ngoái, bình quân mỗi tháng, khối ngoại rót ròng vào thịtrường hơn 1.345 tỷ đồng.

Con số đó trong 7 tháng đầu năm nay chỉ còn bìnhquân hơn 520 tỷ đồng, tương đương giảm tới 61%. Mặc dù còn hai phiên nữa mớikết thúc tháng 7, nhưng tổng lượng vốn vào của tháng này đến nay mới đạt gần30,3 tỷ đồng. Rất có triển vọng tháng 7/2011 sẽ là tháng có mức vốn vào ròngcủa khối ngoại thấp nhất trong 19 tháng trở lại đây.

Một điểm cũng đáng chú ý là hoạt động giao dịch thỏa thuận mà chủ yếu là cácthương vụ chuyển nhượng lớn đóng góp một phần khá cao trong tổng mức giá trịmua ròng của nhà đầu tư nước ngoài trong 7 tháng năm nay. Có thể kể đến mộtsố thương vụ “khủng” như mua gần 1,6 triệu VNM ngày 5/4 trị giá 162,7 tỷđồng; mua 4 triệu KDC ngày 15/6; mua 6,43 triệu VNM ngày 24/6...

Dường như điểm nhấn của hoạt động mua vào của nhà đầu tư nước ngoài nửa đầunăm nay là các chuyển nhượng thỏa thuận, đặc biệt là tại HSX. Trong tổng sốvốn gần 16.146 tỷ đồng vào ròng của năm 2010, tỉ trọng vào qua các giao dịchthỏa thuận trên HSX chỉ chiếm 11,2%, tương đương 1.813 tỷ đồng. Trong 7tháng đầu năm nay, mặc dù mức vốn vào ròng tuyệt đối thấp hơn (3.642 tỷđồng) nhưng trong đó có tới 859,5 tỷ đồng là vào qua thỏa thuận, chiếm tỉ lệ24%.

Tuy nhiên bức tranh giao dịch trên HSX qua khớp lệnh, nơi thường tập trungphần lớn tỉ trọng dòng vốn vào của khối ngoại qua các năm trước, lại kháxấu. Năm ngoái, bình quân mỗi tháng, vốn ngoại mua ròng trên sàn này quakhớp lệnh (không tín thỏa thuận) 1.120 tỷ đồng thì 7 tháng năm nay chỉ còn312 tỷ đồng. Các giao dịch khớp lệnh thường được quan sát như một biểu hiệncủa triển vọng tác động đến cung cầu hàng ngày, thay vì các giao dịch thỏathuận mang tính cá biệt.

Đặc biệt trong hai tháng trở lại đây, trong khi tổng lượng vốn vào tínhchung cả hai sàn, qua cả hai phương thức giao dịch vẫn là dương - dù khá yếu - thì riêng biến động qua giao dịch khớp lệnh của HSX lại là âm. Cụ thể,tháng 6 vừa qua, lượng vốn rút ròng qua khớp lệnh là 69,6 tỷ đồng, trong khitháng 5 còn là +175,6 tỷ đồng. Trong tháng 7, tính đến ngày 27/7, giá trịkhớp lệnh ròng hiện đang là -81,9 tỷ đồng. Nếu hai phiên cuối tháng không cógì đặc biệt, khả năng HSX sẽ ghi nhận thêm một tháng bán ròng nữa là cao.

Cả nhà đầu tư trong nước lẫn nước ngoài đều hạn chế "vận động" trong bối cảnh thị trường còn rủi ro cao (Ảnh: VnEconomy)

Khối ngoại hạ nhiệt giao dịch một cách đáng chú ý và chuyển sang bán ròngqua khớp lệnh dù vẫn mua ròng qua thỏa thuận. Điều này phản ánh hai khíacạnh.

Thứ nhất, thanh khoản trên sàn khớp lệnh quá thấp nên có thể một lượngbán yếu của khối ngoại cũng nổi bật do nhóm này giảm mạnh mua vào. Hoạt độngmua bán khá trái ngược, chẳng hạn có phiên bán mạnh hàng loạt cổ phiếublue-chip, đặc biệt là khối ngân hàng tài chính, thì sau đó lại xuất hiệnmột số phiên mua vào khối lượng lớn (so với thanh khoản tại thời điểm đó).Đây có thể là hoạt động cơ cấu lại danh mục hoặc hạ giá vốn.

Thứ hai, các giao dịch thỏa thuận thường có khối lượng lớn và có trọng điểm.Thường thì để mua hay bán một lượng lớn, thậm chí là cả một danh mục đầu tưthì khó thực hiện qua phương thức khớp lệnh. Có vẻ như hoạt động chuyểnnhượng danh mục được tìm kiếm với các đối tác riêng lẻ vừa qua xảy ra nhiều.

Hiện có những góc nhìn khác nhau về thực tế hạ nhiệt của dòng vốn ngoại. Bốicảnh thị trường chung khó khăn cũng được cho là một nguyên nhân khi các quỹlớn “càng vùng vẫy, càng lún sâu” và tốt nhất là hạn chế vận động. Việc tiếnhành thỏa thuận khối lượng lớn cũng có thể được xem là chốt lời, nhưng cũngcó thể là phải cắt lỗ và cơ cấu sâu sắc lại hướng đầu tư.

TIN LIÊN QUAN

Công ty Chứng khoán BSC cho rằng có thể nguyên nhân còn xuất phát từ việcthị trường không thu hút thêm được các dòng vốn ngoại mới, trong khi dòngvốn cũ, nhất là các quỹ đầu tư chỉ số đã ổn định danh mục. Giai đoạn cuốinăm 2010, dòng vốn ngoại vào rất mạnh (như số liệu đã nói ở trên) là nhờ sựtham gia của các quỹ chỉ số. Sau khi đã xây dựng được danh mục với giá trịtài sản ổn định, các quỹ này chỉ còn giao dịch ở quy mô nhỏ, chủ yếu với mụcđích điều chỉnh danh mục, bám sát biến động của chỉ số.

Trong khi đó, từ đầu năm đến nay, lượng hàng hóa mới không được bổ sung đángkể, nhất là việc cổ phần hóa và niêm yết doanh nghiệp lớn. Việc gọi vốn mớicủa các quỹ cũ cũng gặp khó khăn. Cơ cấu giao dịch của dòng vốn ngoại tậptrung vào nhóm hàng tiêu dùng (điển hình là VNM) và dầu khí, công nghệ. Nóichung sự lựa chọn của dòng vốn ngoại là không nhiều do vẫn là các gương mặtcũ.

Một góc nhìn khác của Công ty Chứng khoán VCBS lại cho rằng lo ngại vĩ mô lànguyên nhân quan trọng khiến dòng vốn ngoại ít vận động.

Phân tích này chorằng sau quyết định thay đổi tỉ giá cuối tháng 2, khối ngoại đã bán ròngnhiều phiên và thu hẹp hoạt động mua. Phải đến cuối tháng 3, đầu tháng 4hoạt động mua ròng mới tăng trở lại. Biến động số liệu thực tế cũng ủng hộquan điểm này khi giá trị mua ròng tính chung hai sàn (trừ trái phiếu) tháng2 là 156,8 tỷ đồng, giảm rất mạnh từ mức 1.556,8 tỷ đồng của tháng 1. Tháng3/2011, giá trị mua ròng cũng chỉ đạt 191,8 tỷ đồng nhưng tháng 4 vọt lênmức 886,6 tỷ đồng.

“Có thể thấy trong thời gian này mặc dù chưa hoàn toàn tin tưởng trở  lạinhưng khối ngoại đã có phần bình  tâm đôi chút sau một loạt các chính sáchvà nghị quyết của Chính phủ thể hiện quyết tâm cao thực hiện mục tiêu kiềmchế lạm phát và ổn định vĩ mô.

Tuy nhiên sau một thời gian khá dài chờ đợimà các vấn đề vĩ mô chẳng có dấu hiệu nào cho thấy sẽ chuyển biến theo hướngtích cực, lạm phát trong tháng 5 có giảm so với tháng 4 nhưng vẫn ở mức cao,dần dần niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài với thị  trường đã bị lunglay.

Kết quả  là từ sau tháng 5 trở đi xu hướng bán ròng trở nên ngày một rõnét và là xu hướng chính của khối ngoại, những phiên mua ròng mạnh hiếm hoixuất hiện, chủ yếu đến từ những thương vụ lớn thông qua giao dịch thỏathuận”, VCBS nhận xét.

Mặc dù có nhiều nguyên nhân để lý giải hiện tượng “nằm im” của dòng vốnngoại, nhưng rõ ràng số liệu hàng ngày không thể “nói dối”. Ngoài những tácđộng từ thị trường thế giới, vấn đề nội tại vẫn được coi là mối lo chính dùcác dòng vốn dài hạn vẫn chưa rời bỏ thị trường.

Theo Khánh Hà
VnEconomy