Gần đây nhiều bạn đọc phản ảnh khivay vốn ngân hàng (NH), có tiền đem trả trước hạn đã bị phạt. Nhiều trường hợptiền phạt ngang ngửa lãi suất vay vốn.
Anh Q. (TP.HCM) vay 600 triệu đồng tại phòng giao dịch Phó Cơ Điều (NH An Bình)để mua nhà, thời hạn vay mười năm, bắt đầu từ tháng 10-2009, lãi suất 13,5%/năm,thay đổi mỗi sáu tháng. Đến hạn điều chỉnh lãi suất vào tháng 4-2010, NH thôngbáo lãi suất mới là 17,2%/năm.
Thấy lãi suất quá cao, anh Q. thu xếp trả nợtrước hạn nhưng nhân viên NH thông báo tiền phạt trả lãi trước hạn 132 triệuđồng trên số tiền nợ còn lại là 570 triệu đồng. Tính ra tiền phạt tương đươngtiền lãi anh Q. phải trả ít nhất trong hai năm nữa.
Phạt theo hợp đồng
Không đồng ý với mức lãi phạt quá lớn như trên, anh Q. thắc mắc thì được NH AnBình giảm phí phạt còn 64 triệu đồng. Anh Q. vẫn chưa đồng ý đóng số tiền phạtnhưng không biết khiếu nại cách nào vì NH đã phạt theo các điều khoản được quyđịnh trong hợp đồng vay vốn.
Theo hợp đồng ký kết, NH chỉ quy định “các loại phí khác (bao gồm cả phí trả nợtrước hạn) áp dụng theo biểu phí quy định của NH tại thời điểm phát sinh. Trongtrường hợp bất khả kháng, NH sẽ được toàn quyền ấn định mức phí”.
Trong khi đó khi vay vốn, anh Q. đã không hỏi kỹ trước khi ký hợp đồng. Anh chobiết khi NH chỉ nói là phí phạt sẽ không đáng kể nên anh không yêu cầu NH ghi rõtrong hợp đồng.
| |
| NH có bộ phận tư vấn khách hàng, người vay nên hỏi để hiểu tường tận các quy định trong hợp đồng (Ảnh: T.Đạm) |
Lãnh đạo phòng giao dịch Phó Cơ Điều (NH An Bình) cho biết biểu phí hiện hànhđược tính căn cứ theo số tiền trả trước hạn và thời gian trả nợ trước hạn. Nhưvậy nguyên tắc là thời hạn trả trước càng dài thì phí càng cao. Do anh Q. vayvới thời hạn 10 năm nhưng trả vốn chỉ sau sáu tháng vay nên phải chịu mức phạtcao. Tuy nhiên, hiện NH cũng xem xét các chính sách để giảm thêm mức phí trả nợtrước hạn cho anh Q..
Nơi thu nơi không
Hiện hầu hết NH đều thu phí trả trước hạn nhưng cách tính khác nhau. Có NH quyđịnh mốc thời gian như trả vốn trước 1/2 thời gian vay theo hợp đồng phí sẽ caohơn nhưng nếu trả sau 2/3 thời gian vay thì mức phí rất thấp. Cũng có NH giớihạn mức phí tối đa không quá 10 triệu đồng, tối thiểu 100.000 đồng.
Tuy nhiên phần lớn NH đều tính theo nguyên tắc thời hạn trả trước càng dài thìphí càng cao. Với cách tính này, nếu người vay chỉ trả trước hạn một phần thìmức phí không nhiều, nhưng nếu trả dứt nợ gốc thì mức phí thường ngang ngửa lãisuất vay vốn.
|
Phí trả nợ trước hạn không mới và theo đúng thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, tại VNcó nơi thu nơi không là tùy vào chính sách của từng NH. Khi tìm hiểu vay vốn,nhiều khách hàng chỉ chú trọng đến lãi suất mà không để ý các điều khoản ràngbuộc đi kèm. Nhân viên tư vấn cũng chỉ yêu cầu khách hàng đọc hợp đồng và ký chứít giải thích thêm.
Do vậy trường hợp phát sinh các tình huống ngoài hợp đồng, người vay sẽ bị động.Chưa kể nhiều người bị phạt vì cứ cho rằng khi vay mà có tiền trả trước hạn làNH... mừng nên không tìm hiểu về các ràng buộc khi trả trước hạn.
Vì sao trả trước hạn bị phạt? Nhiều NH cho biết khi huy động vốn, họ cũng phảichịu ràng buộc với bên cho vay. Nếu vay vốn từ nước ngoài mà trả trước hạn thìcũng bị phạt. Còn với huy động vốn trong nước, nếu đã cam kết với người gửi thìphải trả cho đúng lãi suất đã cam kết, không thể trả trước hạn cho người gửitiền. Vì thế các NH phải có kế hoạch sử dụng vốn chặt chẽ. Đặc biệt là với cáctrường hợp vay trả góp, vay dài hạn.
Theo A.Hồng
