Đã có rất nhiều ý kiến về việc sửdụng thuốc kích thích ăn cho trẻ. Thực chất có thuốc kích thích ăn hay không?

Trong lĩnh vực dinh dưỡng và yhọc thì không có tên thuốc cụ thể nào dùng trị chứng biếng ăn của trẻ, vì có rấtnhiều nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn. Do vậy, phải tìm đúng nguyên nhân khiếntrẻ biếng ăn thì cho thuốc mới đúng bệnh. Có thể kể đến những nguyên nhân sau:

Trẻ biếng ăn, do đâu?

Phải tìm đúng nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn thì cho thuốc mới đúng bệnh

Biếng ăn do tình trạng sứckhoẻ hoặc môi trường thay đổi: như mọc răng, chích ngừa, thay đổi thời tiết(nóng nực, lạnh quá, ngứa…), thay đổi người và môi trường chăm sóc (đi học…)Tình trạng này sẽ qua nhanh và không ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng rất ít đến tìnhtrạng dinh dưỡng của trẻ, “thuốc” lúc này là… không cần phải can thiệp gì cả.

Biếng ăn do bệnh nhiễm trùng:như viêm hô hấp cấp (viêm họng, viêm phế quản…), rối loạn tiêu hoá (tiêu chảy,ngộ độc thức ăn…)… Trẻ đang mắc bệnh thường biếng ăn do đau đớn, do dùng nhiềuthuốc gây đắng miệng, do sốt làm giảm dịch tiêu hoá… “Thuốc” lúc này là khôngnên ép trẻ ăn mà nên chọn những thức ăn có năng lượng cao, thơm ngon, hấp dẫntrẻ và phải chấp nhận trẻ ăn ít khi đang bị bệnh. Sau khi hết bệnh sẽ cho ăn bù.

Biếng ăn do khẩu vị không hợp:trường hợp này hay gặp ở trẻ ăn dặm. Trẻ thường thích ăn lạt nhưng các bà mẹ haynêm mắm muối theo khẩu vị của mình, do đó trẻ từ chối thức ăn. “Thuốc” lúc nàylà hãy tìm ra sở thích của trẻ, trẻ thích ăn gì thì nêm thứ đó.

Biếng ăn do thiếu chất dinhdưỡng: như thiếu máu, thiếu kẽm, thiếu vitamin… “Thuốc” lúc này là nhữngloại thuốc bổ. Tuy nhiên, phải biết chính xác trẻ thiếu chất gì, nếu ta “bổ” cáitrẻ không thiếu thì trẻ sẽ biếng ăn hơn. Khi uống đúng loại thuốc, trẻ sẽ ănngon miệng, nhưng những loại thuốc này cũng không gọi là “thuốc kích thích ăn”mà chỉ gọi là thuốc bổ (bổ sung vitamin và muối khoáng) mà thôi.

Biếng ăn do tâm lý: trẻbiếng ăn do bữa ăn không vui vẻ (phải ăn một mình, luôn bị doạ nạt, la mắng thậmchí đánh đòn), làm trẻ ức chế cứ tới bữa là muốn ói, không nuốt được…; hoặc trẻcó cảm giác bị bỏ rơi (mẹ đi làm sớm, hoặc không có thời gian tiếp xúc với con);hoặc trẻ có cảm giác được cưng chiều (bữa ăn là công cụ trẻ trừng phạt hay khenthưởng người khác…) “Thuốc” lúc này là hãy quan tâm đúng mức tới trẻ, tạo mộtbữa ăn vui vẻ có không khí gia đình…

Biếng ăn bệnh lý: tức trẻbị bệnh biếng ăn thật sự, thường được cho là cơ chế thần kinh. Bệnh nhân bị suydinh dưỡng và không có biện pháp nào trong các biện pháp kể trên có thể cảithiện tình trạng của trẻ. Những trẻ này cần được theo dõi và điều trị trong bệnhviện.

Qua những nguyên nhân trên, tathấy “thuốc” trị biếng ăn rất khác nhau. Không có một thuốc nào kích thích trẻăn được cho mọi trường hợp.

Tuy nhiên, có một số thuốc dùng điều trị những bệnhkhác như dị ứng (Peritol), nội tiết (corticoides) có tác dụng phụ làm cho thèmăn. Nhưng, những tác dụng này sẽ không còn khi ngưng thuốc và nếu dùng lâu dàikhông đúng chỉ định của bệnh chính thì sẽ không tốt cho sức khoẻ của trẻ (chậmlớn, loãng xương, phù…)

Vì vậy, khi trẻ biếng ăn, ta nênđưa trẻ đi khám chuyên khoa dinh dưỡng để tìm ra giải pháp tốt nhất. Không nêntự động mua thuốc kích ăn, có thể tiền mất, tật mang.

Theo BS Nguyễn Thị Hoa
SGTT