Truyền thông Trung Quốc đòi chủ quyền Okinawa của Nhật?

Bắc Kinh và Tokyo có thể sẽ bị lôi kéo vào một cuộc tranh chấp lãnh thổ mới sau khi tờ Nhân Dân nhật báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 8/5 lớn tiếng kêu gọi "xem xét lại" chủ quyền của Nhật Bản đối với Okinawa.

Theo bài viết trên tờ Nhân Dân nhật báo của đảng Cộng sản Trung Quốc, Trung Quốc có chủ quyền đối với chuỗi đảo Ryukyu, trong đó bao gồm cả Okinawa, đã bị Nhật Bản tước đoạt và không trả lại cho nước này sau khi Chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc.

"Những vấn đề chưa được giải quyết liên quan tới Ryukyu đã đến lúc cần phải được xem xét lại" - tác giả bài viết Trương Hải Bằng và Lý Quốc Cường là các học giả tại Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc tuyên bố.

Đảo Okinawa của Nhật - Ảnh: Reuters

Bài báo cũng nhắc lại lập luận của Chính phủ Trung Quốc cho rằng nhóm đảo Senkaku, nằm gần Okinawa và quần đảo Ryukyu, đang nằm dưới sự kiểm soát của Nhật Bản mà Bắc Kinh cùng tuyên bố chủ quyền, gọi là Điếu Ngư, cũng thuộc chủ quyền của nước này dựa theo các chứng cứ lịch sử mà nước này đữa đưa ra, nhưng đã bị Tokyo bác bỏ.

Căn cứ để Trung Quốc đòi chủ quyền Okinawa mà bài báo nhắc đến bắt nguồn từ gốc gác của quần đảo này, vốn là vương quốc Ryukyu hồi thế kỷ 15. Ryukyu từng triều cống cho các hoàng đế Trung Quốc, ngay cả sau khi bị một chính quyền phong kiến Nhật Bản chiếm đóng vào năm 1609. Okinawa chính thức trở thành một phần của lãnh thổ Nhật Bản vào năm 1879.

Vị trí của Okinawa ở phía nam Nhật Bản thể hiện trên bản đồ. Nguồn: Japan Security Watch

Tờ Financial Times nhận định với một số người ở Trung Quốc, chỉ cần chừng ấy chứng cứ lịch sử là đủ để cáo buộc Nhật Bản chiếm Okinawa một cách phi pháp. Đơn cử là ông Đường Thuần Phong, cựu quan chức của Đại sứ quán Trung Quốc tại Tokyo, đang ra sức vận động Bắc Kinh suy nghĩ lại. “Sự thận trọng trong quá khứ gây ra rất nhiều tác hại. Khi tôi còn ở Nhật, tôi thậm chí không biết Ryukyu từng thuộc về Trung Quốc” - ông Đường nói.

Luận điệu của Trung Quốc vấp phải phản ứng của nhiều chuyên gia quốc tế. “Một khi bạn dùng mối quan hệ chính quốc - chư hầu trong quá khứ để tranh giành chủ quyền của thế kỷ 20, tức là bạn đang làm nhiều người lo lắng” - ông June Teufel Dreyer, một chuyên gia về Trung Quốc và Nhật Bản của Đại học Miami (Mỹ), nhắc nhở.
 
Còn giáo sư Chu Vĩnh Thăng của Đại học Ngoại giao Trung Quốc cảnh báo: “Dùng Ryukyu để giải quyết tranh chấp Điếu Ngư sẽ phá vỡ quan hệ Trung - Nhật. Nếu chính quyền Bắc Kinh thực sự xem xét đến vấn đề Okinawa, chắc chắn đó sẽ là tiền đề của chiến tranh”.

Cảnh sát biển Nhật Bản đuổi một chiếc thuyền đánh cá Trung Quốc gần đảo Miyako ở Okinawa ngày 2 tháng 2 năm 2013 - Nguồn AFP

Okinawa là nơi có nhiều căn cứ không quân và hải quân Mỹ cùng dân số 1,3 triệu người, vốn được xem là có mối quan hệ gần gũi hơn với Nhật về mặt chủng tộc, ngôn ngữ, và văn hóa so với Trung Quốc.