“Vài ngân hàng làm thì không đáp ứng được nên có lẽ phải có quy chế bằngđộng lực kinh tế hoặc cách điều hành để mọi ngân hàng phải có trách nhiệmgiải quyết đô la cho những nhu cầu chính đáng…” - TS Cao Sỹ Kiêm nói.
Bên lề kỳ họp Quốc hội, TS Cao Sỹ Kiêm - Nguyên thống đốc Ngân hàng nhànước Việt Nam đã có cuộc trao đổi với báo giới xung quanh vấn đề ngoạitệ hiện nay trên thị trường.
Xin ông chobiết, việc Chính phủ yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty nhà nước phải bánngoại tệ cho ngân hàng có phải là hình thức kết hối không?
Đây không phải là hình thức kết hối. Vì kết hối có nghĩa là doanh nghiệp cóngoại tệ buộc phải bán ngay một phần hoặc toàn bộ cho ngân hàng, đây là biệnpháp mệnh lệnh hành chính được xem là giải pháp cuối cùng.
Nhưng yêu cầu của Ngân hàng nhà nước (NHNN) là những doanh nghiệp nhà nướccó mặt hàng xuất khẩu và đem về nguồn ngoại tệ dư thừa phải bán lại ngoại tệcho ngân hàng. Bởi có những doanh nghiệp xuất khẩu thì họ có ngoại tệ, còncó những doanh nghiệp như dược thì cần phải hỗ trợ ngoại tệ để thanh toán.
Hay nói một cách khác, ngoại tệ được tạo ra từ các tổng công ty, tập đoànnhà nước là tiền của nhà nước nên khi cần số tiền đó để ổn định tình hìnhchung thì các doanh nghiệp này có nghĩa vụ phải thực hiện điều đó.
 |
| Ông Cao Sỹ Kiêm trả lời phỏng vấn báo chí (Ảnh: Việt Hưng) |
Ông đánh giáthế nào về thị trường ngoại tệ sau khi thực hiện Nghị quyết 11/NQ-CP củaChính phủ. Có chuyện găm giữ ngoại tệ của ngân hàng không, thưa ông?
Nguồn cung ngoại tệ đã tốt hơn, ngân hàng đã bán ra được trên 300 triệu USDnhưng mới là bắt đầu thực hiện. Thống đốc NHNN cũng đã tuyên bố việc găm giữngoại tệ của ngân hàng là không nhiều, hầu như không có. Nhưng theo tôi,việc găm giữ của doanh nghiệp thì có nhưng không có số liệu và không có aiđứng ra điều tra.
Nhưng cũngkhông phải tự nhiên doanh nghiệp lại găm giữ bởi cơ hội đi mua ngoại tệ khicần cũng không dễ…?
Tại chính sách của ta không rõ ràng. Từ trước đến giờ, chính sách ngoại hốiđặt ra nhưng không kiểm soát chặt chẽ, không xử lý kịp thời các vấn đề làmkhông đúng trong một thời gian dài, cho đến khi tình hình nguy cấp mới phảikiểm tra. Đó một phần là do khuyết điểm của mình.
Không chỉ doanhnghiệp, nhiều người có nhu cầu mua ngoại tệ chính đáng đang gặp rất nhiềukhó khăn. Theo ông, vấn đề mấu chốt nằm đâu?
Một số ngân hàng bắt đầu có chủ trương phục vụ với chính sách được nới lỏnghơn và tạo điều kiện thuận lợi hơn như được thu phí… Theo tôi, NHNN phải cótổng kết và quy chế rõ ràng tuyên bố cho tất cả ngân hàng làm.
Bởi vài ngân hàng làm là không đáp ứng được vì nhu cầu ngoại tệ của dân rảikhắp nước. Nên có quy chế bằng động lực kinh tế hoặc cách điều hành để mọingân hàng phải có trách nhiệm giải quyết đô la cho nhu cầu chính đáng củanhân dân như đi khám bệnh, du học, công tác, du lịch…
Thực tế, việchạn chế ngoại tệ trên thị trường tự do vẫn đang được làm nhưng không hiệuquả. Bởi vậy, dư luận không khỏi nghi ngờ cho lần quyết tâm này…?
Trước chúng ta không làm nghiêm túc, “đánh trống bỏ dùi”, giờ phối hợp vớicông an và các cấp chính quyền, hy vọng sẽ đồng bộ hơn. Nhưng xin lưu ý làviệc đồng bộ chỉ thực hiện được khi làm kiên quyết, thường xuyên và phải cóđiều kiện môi trường để nó tồn tại.
Cụ thể nhu cầu của dân là bình thường, có cung thì phải có cầu nếu không đápứng được sẽ thành giao dịch ngầm. Anh lựa nó vào đúng đường cho chạy thì tốt,còn nếu vít cắt ngang sẽ thành mạch ngầm.
Theo ông, làmthế nào để thu hút người dân bán ngoại tệ?
Ai cũng cố tìm chỗ “trú ngụ” tốt nhất để đảm bảo tài sản. Sau vàng là đếnUSD, muốn giải quyết gốc, lâu dài là phải giữ hoặc nâng giá trị đồng ViệtNam, cộng với tâm lý và dịch vụ để cải thiện dần chứ cũng không thể một chốclát làm được.
Theo Lan Hương
Dân trí
