Vắng bóng robot trong tai nạn hạt nhân tại Nhật

Còn 24 giờ để ngăn thảm họa hạt nhân

Chuyện 50 người bảo vệ nhà máy hạt nhân

Vùng đông bắc Nhật thiệt hại như thế nào

Tuyết rơi dày, người Nhật thêm khốn khó

Robot vốn được sử dụng khá phốbiển trong ngành năng lượng hạt nhân, như các kỹ sư châu Âu đã chế tạo loạingười máy có thể leo tường tại những môi trường phóng xạ. Điều này khiến nhiềungười đặt câu hỏi vì không thấy công ty chủ quản nhà máy điện Fukushima I sửdụng bất cứ người máy nào cho công tác cứu hộ.

Thayvào đó một nhóm công nhân đã được giao nhiệm vụ trực tiếp làm mát khẩn cấp cáclò phản ứng bằng phương pháp thủ công, trong nguy cơ bị nhiễm xạ nguy hiểm. Họlàm việc căng thẳng và chỉ thỉnh thoảng mới nghỉ để tránh bị phơi nhiễm quánhiều khi tiếp xúc gần với nhiên liệu hạt nhân.

Robot phục vụ ăn sáng tại Nhật. Ảnh: AFP

Thứ năm vừa qua, các côngnhân đã phải tạm dừng công việc cứu hộ tại nhà máy Fukushima I và lùi raphía xa, do khu vực này quá nóng và mức độ nhiễm xạ tăng cao. Thời điểm khókhăn này được cho là điều kiện lý tưởng để các robot phát huy tác dụng làmthay phần việc nguy hiểm cho con người, nhưng điều này đã không diễn ra.

Dù nổi tiếng thế giới là đất nướccông nghệ cao, Nhật Bản vẫn duy trì những yếu tố được cho là "bảo thủ" trongcuộc sống thường ngày. Theo Telegraph, tại Nhật vẫn sử dụng con người làm nhữngcông việc mà ở nhiều nơi khác trên thế giới đã chuyển sang tự động hoá từ lâunhư vận hành thang máy hay cảnh báo lái xe tại những đoạn đường đang sửa chữa.

Trong khi đó, Nhật Bản đứng đầuthế giới về công nghệ robot, từ lâu đã sử dụng chúng trong hầu hết các dâychuyền sản xuất phức tạp hoặc dùng robot để rò tìm nạn nhân trong đống đổ nátcủa những trận động đất. Trong ngành công nghiệp hạt nhân, robot cũng từng đượcsử dụng ứng phó với hai tai nạn nghiêm trọng nhất thế kỷ là Three Mile Islandtại Mỹ và Chernobyl ở Liên Xô.

Ngaytại nhà máy Fukushima I, robot cũng được triển khai làm việc tại các khu vựcnhiễm xạ cao và một quan chức Bộ Khoa học Nhật Bản xác nhận điều này. Tuy nhiên,quan chức Cục an toàn hạt nhân nước này là Hidehiko Nishiyama khẳng định: "Chúngtôi không có báo cáo nào về việc robot đang được sử dụng tại đây".

Kim Seungho, kỹ sư phụ tráchthiết kế các robot cho những nhà máy điện nguyên tử của Hàn Quốc, cho biết: "Bạnbuộc phải thiết kế các robot chuyên dành cho những trường hợp khẩn cấp tại nhữngnhà máy này ngay khi chúng được xây dựng, để robot có thể tự dò đường trên cáchành lang, bậc thềm và vị trí các van đóng".

Tuy vậy, nhà máy Fukushima I củaNhật Bản được xây dựng từ những năm 70 của thế kỷ trước, một thời gian dài trướckhi các robot đạt đến độ thông minh có thể thực hiện các công việc phức tạp.Hiện robot cũng chỉ được triển khai làm các công việc cố định đơn giản như giámsát các đường ống hoặc bảo trì không phức tạp.

Hơn nữa theo Kim Seungho, ngườihiện cũng là phó giám đốc về công nghệ tại Viện nghiên cứu năng lượng nguyên tửHàn Quốc, vấn đề ngân sách đã hạn chế, thậm chí là loại bỏ việc duy trì nhữngrobot chuyên ứng phó tình huống khẩn cấp tại nhiều nhà máy hạt nhân tại nước ôngcũng như trên thế giới.

"Những nhà quản lý nhà máy điệnhạt nhân không thích nghĩ đến những tình huống nghiêm trọng nằm ngoài sự kiểmsoát của con người", Kim nhận xét thêm.

Trong khi đó, nhà máy FukushimaI, cách Tokyo 220 km, bị hỏng nặng sau trận động đất và sóng thần hôm 11/3. Hệthống làm mát tự động bị tê liệt, khiến 4 trong số 6 lò phản ứng tại đây gặp sựcố cháy nổ, phát tán phóng xạ ra môi trường. Tai nạn tại Fukushima I đẩy nướcNhật đối mặt với nguy cơ hứng thảm hoạ thứ ba là ô nhiễm phóng xạ sau động đấtvà sóng thần.

Theo Đình Nguyễn
Vnexpres