- Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
- Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
- Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
- Mục này không có nhuận bút.
Bí quyết làm 'gà bay' cúng Rằm tháng Giêng đang 'hot' trên mạng xã hội
Luộc gà cánh tiên đã chẳng dễ, tạo dáng gà bay càng khó hơn.
Vài ngày qua, mạng xã hội rần rần những tấm ảnh gà bay trong mâm cúng Rằm tháng Giêng của dòng họ Lê Quang ở xã Thạch Châu, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Nhiều người trầm trồ và thán phục trước sự khéo léo của người thực hiện ra được các tư thế "bay" đa dạng của gà luộc như thế.
Vốn dĩ gà luộc được bày trên mâm cúng thường được chặt đĩa hoặc luộc gà cánh tiên truyền thống, nhưng gà cúng của dòng họ Lê lại tạo dáng đứng, hai cánh dang ra như chuẩn bị bay. Ngoài những lời thán phục, trầm trồ cũng không ít người tỏ ra ái ngại trước hình ảnh gà được tạo dáng "lộ liễu" như vậy.
Ảnh: MXH
Gà luộc có dáng từ quỳ phục đến đứng thẳng, đều xòe hai cánh như tư thế chuẩn bị bay. Mặc dù còn nhiều tranh cãi nhưng những hình ảnh về "phi đội gà bay" trong mâm cúng ngày Rằm tháng Giêng này khiến không ít người chung một sự tò mò: Làm thế nào mà người ta có thể tạo ra được những con gà luộc có dáng đứng như thế?
Mỗi một vùng miền đều mang theo những nét văn hóa riêng, và gà luộc tạo dáng bay là một trong những truyền thống của dòng họ Lê ở Hà Tĩnh. Để tạo được thế gà đứng dang cánh bay không phải là một điều đơn giản.
Ngoài dao cạo thông thường, muốn có "gà bay" còn phải cần đến đinh dài, nẹp tre và dây buộc. Nghe cũng có phần thấy... đau đớn! Dẫu vậy, theo lệ xưa tục cũ, đặc biệt là truyền thống của nhiều nơi, gà cúng được xếp theo nguyên tắc riêng. Bởi vậy, "gà bay" có dáng đứng, dáng quỳ khá phổ biến ở các gia đình và dòng họ tại Hà Tĩnh.
Ảnh: MXH
Công đoạn luộc được gà thế đứng rất kỳ công, không phải đôi ba phút là xong, từ lúc tạo hình, luộc đến việc nắn chỉnh tạo hình cho đẹp phải mất nhiều giờ.
Ảnh: MXH
Với gà cúng được tạo dáng đứng sẽ dùng đinh đóng từ dưới chân gà xuyên thẳng lên đùi để giữ chân được thẳng. Nẹp tre và dây buộc sẽ được sử dụng để tạo thế gà theo ý của gia chủ. Mỗi công đoạn đều có bí quyết riêng. Chẳng hạn như bước luộc gà, cần dùng nồi lớn và lửa phải đều trong khoảng thời gian nhất định. Khi luộc gà, phải quan sát và chú ý để thế gà nguyên vẹn, không nứt hay rách da. Gà luộc xong phải căng bóng, không được rách da.
Nhiều gia đình không quét nghệ hay dùng mỡ gà để tạo màu đẹp cho gà luộc. Muốn gà sáng màu tự nhiên, không thâm đen thì sẽ có cách xử lý theo bí quyết riêng của mỗi dòng họ, chẳng hạn như ngâm gà qua nước muối pha loãng với tỷ lệ phù hợp.
Ảnh: MXH
Khi luộc gà xong xuôi, việc bày biện gà để dâng lên mâm cúng cũng rất quan trọng. Nhiều nhà sẽ dùng thêm các nguyên phụ liệu để cố định và tạo chỗ đứng cho gà giúp mâm cỗ chu đáo và mang tính nghệ thuật hơn. Chẳng hạn gà đứng sẽ có rùa vàng hoặc quả dừa, hòn non bộ, còn gà quỳ sẽ có hoa quả hoặc mâm xôi gấc.
Đối với con cháu trong dòng họ, biết làm "gà bay" đẹp để cúng là một niềm tự hào. Gà cúng trong ngày Rằm tháng Giêng càng đẹp thì ngụ ý cho năm ấy may mắn. Có thể đối với người khác là cầu kỳ, nhưng việc sáng tạo thế gà cúng của dòng họ Lê cũng là một cách để lưu giữ văn hoá và nuôi dưỡng truyền thống gia đình.
Về việc tạo thế gà luộc kiểu này, chưa có tài liệu nào nói rõ về thời gian xuất hiện. Tuy nhiên, trong cuốn Việc làng của Ngô Tất Tố có nói đến cách luộc gà lạ kỳ này, đó là buộc tạo kiểu rồi dội nước sôi xuyên đêm chứ không phải kiểu "luộc gà chẳng qua đến bỏ vào nước mà đun là cùng" đâu.
Xin trích dẫn đôi chút thế này:
" - Ai biết chằng gà thì đem gà ra chằng đi. Sau một tiếng dạ rất gọn, mấy anh con trai linh lợi bưng hai con gà đặt vào hai chiếc mâm đồng và để lên một cái bàn kê ở gian giữa. Rồi một người khác đem đến cho họ một bó thanh tre và một cuộn dây gai. Dùng tre làm cốt và dây cuốn ngoài, họ buộc cho hai con gà ngỏng cổ, giương cánh, đứng trên mặt mâm. Rồi họ lấy những ruột non, ruột già và bộ dạ dày của nó chằng từ đầu mỏ quặt sang hai cánh làm cho con gà thành ra cái hình con phượng ngậm bức cuốn thư.
Cả đám xúm lại ngắm nghía, ai nấy đều cho là được. Bấy giờ họ mới giục nhau đun nước luộc gà. Mỗi con gà đó, từ cổ đến chân có thể cao đến gần hai thước, hai cánh của nó cũng phải đến hơn một thước, tôi không hiểu rằng luộc vào nồi nào cho vừa, nhưng vẫn yên lặng để xem họ làm ra sao.
Luôn trong một lúc thấy họ bắc bếp đến sáu chiếc nồi ba mươi, nồi nào nước cũng gần đến miệng. Nửa đêm, cả sáu nồi nước đều sủi. Người ta liền bưng cả hai mâm gà xuống đó. Dưới hai ngọn đèn hai dây sáng như ban ngày, năm sáu cái gáo chĩa vào các nồi múc nước giội từ đầu gà trở xuống. Và cứ giội luôn như thế không lúc nào ngơi, hết nồi nước ấy, họ lại nấu nồi nước khác, trong bếp không lúc nào không sẵn nước sôi. Giội đến gần sáng thì gà vừa chín. Té ra cái kiểu luộc gà của họ là vậy.
Chờ cho đôi gà đều nguội, họ cởi hết các dây chằng, đặt vào giữa mâm xôi rồi đem ra đình và đưa lên chùa. Lễ xong, con gà của ông chủ nhà tôi cân được 7 cân. Ông ấy sung sướng bảo tôi:
- Đời như thế là mãn nguyện!"
Hóa ra, để có "gà bay" như vậy, người ta phải giội nước sôi từ đầu xuống nguyên đêm mà không cho gà vào nồi sôi sùng sục để giữ dáng lẫn da gà không bị rách. Đấy là các cụ xưa thì kỹ càng thế, còn bây giờ chẳng biết có cầu kỳ như thế không nữa.
Chỉ biết là, để có tư thế bay lạ ấy, gà phải tắm nước nóng nguyên đêm!
Theo phunuvietnam.vn
-
Vào bếp3 giờ trướcChả cá là món ăn quen thuộc của người Việt Nam. Món ăn này không chỉ thơm ngon, hấp dẫn mà còn cung cấp nhiều dưỡng chất cho cơ thể.
-
Vào bếp7 giờ trướcCà bát muối xổi chấm mắm tôm đánh bông, ăn cùng canh cua rau đay mồng tơi cho bữa cơm mùa hè thì ngon "thủng nồi trôi rế".
-
Vào bếp13 giờ trướcTôm và măng trúc là hai nguyên liệu cần thiết trong khẩu phần ăn giúp nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh.
-
Vào bếp14 giờ trướcMì xào trứng là món ăn quen thuộc của nhiều gia đình Việt bởi sự đơn giản, nhanh gọn và đầy đủ dinh dưỡng.
-
Vào bếp1 ngày trướcGỏi tép bông điên điển là món ăn đậm đà hương vị miền Tây, nếu bạn muốn đổi vị với món ăn lạ miệng, thanh mát này, có thể tham khảo gợi ý sau.
-
Vào bếp1 ngày trướcBún đậu mắm tôm là món ăn đặc trưng của Hà Nội, nổi tiếng với hương vị dân dã, đậm đà và đầy đủ dưỡng chất.
-
Vào bếp1 ngày trướcCá hồi nướng bơ tỏi là món ăn quen thuộc với nhiều gia đình bởi hương vị thơm ngon, béo ngậy và cách chế biến đơn giản.
-
Vào bếp1 ngày trướcĐây là một bữa sáng nóng hổi, ngon miệng, không cầu kỳ nhưng rất đẹp mắt và bổ dưỡng.
-
Vào bếp2 ngày trướcCanh chua mang đến cảm giác thanh mát, kích thích vị giác, giúp giải nhiệt hiệu quả, đặc biệt là vào những ngày hè nóng bức.
-
Vào bếp2 ngày trướcLoại quả này có chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe cùng hương vị ngọt ngào và được nhiều người yêu thích.
-
Vào bếp2 ngày trướcMón canh vừa ngon, siêu ngọt lại rất bổ dưỡng, có chút lạ miệng, chắc chắn ai cũng thích.
-
Đầu bếp chỉ thêm vào 1 nguyên liệu khi làm sốt cà chua mà siêu thơm ngon lại không chứa chất phụ giaVào bếp2 ngày trướcDưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ lại với bạn cách tự làm sốt cà chua tại nhà. Bí quyết của đầu bếp là cho thêm loại nguyên liệu này để có vị chua tươi ngon.
-
Vào bếp3 ngày trướcĐể vừa ngon miệng lại giúp đổi vị cho bữa ăn quen thuộc thì bạn hãy tham khảo gợi ý thực đơn cơm tối dưới đây nhé!