Lãi suất ngân hàng dù đã giảm, vẫn ở mức trên 19%, các doanh nghiệp Việt Namxoay xở đủ cách để huy động nguồn vốn đôla Mỹ từ bên ngoài, chấp nhận lãi suấtcao hơn hẳn so với mức lãi suất mà các doanh nghiệp thuộc các nước đang pháttriển trong khu vực như Indonesia, Thái Lan hoặc Trung Quốc đang trả.
Nếu kế hoạch huy động 200 triệu đôla Mỹ bằng việc phát hành trái phiếu kỳ hạnnăm năm trên thị trường Singapore được tiến hành suôn sẻ như dự định, công tyHoàng Anh Gia Lai (HAGL) của ông Đoàn Nguyên Đức sẽ vẫn phải trả cho các nhà đầutư một mức lợi tức cao hơn hẳn mặt bằng thị trường quốc tế hiện tại.
Ông Đức chobiết, việc tín nhiệm nợ quốc gia của Việt Nam đang bị các tổ chức đánh giá quốctế hạ điểm xấu như hiện nay chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới cả đánh giá tín dụng củadoanh nghiệp thuộc khối tư nhân như HAGL.
Tình hình không dễ dàng khiến HAGLphải thuê hai tổ chức Moody’s và Standard & Poor’s đánh giá công ty. Nhưng ngaycả khi tự tin rằng kết quả đánh giá được công bố đầu tháng tới có thể giúp côngty vay vốn, ông Đức vẫn tiên liệu rằng chi phí vay sẽ cao hơn nhiều so với cácdoanh nghiệp nước ngoài cùng ngành.
Giá cao vẫn phải vay
“Các doanh nghiệp lớn đều đang khát vốn”, ông Đức chia sẻ. “Chi phí cao hơn thìtôi vẫn vay, vì cao hơn cũng không thể cao bằng lãi vay trong nước hiện nay”.
Theo tính toán của ông Đức, yếu tố biến động tỷ giá khi trả nợ là không đáng kểđối với HAGL vì dự tính trong vòng hai năm tới, công ty này sẽ bắt đầu có cáckhoản thu ngoại tệ từ xuất khẩu của những dự án trồng cao su, khai khoáng vàthuỷ điện ở Việt Nam, Lào và Campuchia. Riêng về thị trường địa ốc trong nước,ông Đức cho là vẫn đang “rất thê thảm” và HAGL dự định sẽ còn giảm giá mạnh đốivới ba dự án chung cư mà tập đoàn này sẽ tung ra bán trong năm tới.
 |
| Ngành đóng tàu trong nước từng vay vốn nước ngoài để thực hiện dự án. Trong ảnh: chiếc tàu vận tải biển trọng tải 11.000 tấn do Việt Nam đóng (Ảnh: Lê Quang Nhật) |
Hồi đầu năm nay, Chính phủ phát hành trái phiếu với mức lợi tức 6,95%. Đây làmức trước khi vụ Vinashin thua lỗ đổ bể, và trước khi nền kinh tế bộc lộ rõnhững yếu kém về cấu trúc như hiện nay, từ lạm phát hai con số, tiền đồng mấtgiá, đến cuộc đua lãi suất của ngân hàng. Ở thời điểm hiện nay, theo tiến sĩkinh tế Trần Vinh Dự, một giám đốc thuộc công ty TNK Capital Partners, nếu Chínhphủ phát hành trái phiếu, thì lợi tức phải trả cho nhà đầu tư sẽ vượt quá 7%.
Đối với những doanh nghiệp như HAGL, chi phí vốn sẽ lên tới 9%/năm hoặc cao hơn.Ông Dự cho rằng rất khó để tìm những nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận rủi ro chovay. Ông nói: “Ngay cả nếu tìm được người mua trái phiếu trong thời điểm này,doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với rủi ro tỷ giá, khiến cho chi phí vốn cao hơn”.
Ngay cả với mức chi phí vay vốn USD cao lên tới 9 - 10%/ năm, thì vẫn khôngnhiều doanh nghiệp Việt Nam có đủ khả năng tiếp cận với nguồn vốn nóng của nướcngoài. HAGL là một trong số ít doanh nghiệp tiếp cận được với nguồn vốn này, từviệc bán 60 triệu USD trái phiếu chuyển đổi cho Temasek của Singapore, đến việcbán 70 triệu USD cổ phiếu riêng lẻ cho Deutsche Bank. Mới đây, có thêm công tyCP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP.HCM (CII) cũng đã bán được 25 triệu USD trái phiếuchuyển đổi cho Goldman Sachs. Với đa số các công ty vừa và nhỏ, việc tiếp cậnnguồn vốn vay nước ngoài hiện nay là rất khó khăn.
Chi phí vốn 6 - 7% tìm ở đâu?
Tình cảnh doanh nghiệp tư nhân như vậy, doanh nghiệp nhà nước cũng sẽ không dễdàng gì hơn trong việc vay vốn ngoại. Các tập đoàn nhà nước lớn như tập đoàn Dầukhí, tập đoàn Than khoáng sản đều đã phải hoãn các kế hoạch phát hành trái phiếuvay vốn ở nước ngoài lại do tình trạng tín nhiệm nợ quốc gia đang xấu và việcVinashin chưa trả nổi nợ vay nước ngoài.
Tuy vậy, theo ông Nguyễn Tiến Dũng, phótổng giám đốc tập đoàn Dầu khí (PVN), tập đoàn này không từ bỏ ý định huy độngvốn đầu tư. Ông Dũng cho biết PVN đang chuẩn bị huy động 1 tỉ USD từ việc pháthành trái phiếu doanh nghiệp ra nước ngoài. “Vẫn cần rất nhiều vốn”, ông Dũngnói. “Tuy nhiên mọi việc đều phải tính kỹ. Chúng tôi cố gắng thực hiện nhưng chỉphát hành với chi phí hợp lý”.
Chi phí vốn vay USD ở mức 6 - 7%, theo ông Dũng là chấp nhận được. Các chuyêngia tài chính cho rằng ở thời điểm này, doanh nghiệp nhà nước khó có thể vayđược ở mức chi phí ấy. PVN hiện vẫn đang chuẩn bị một đợt xúc tiến đầu tư tại Mỹvào thời gian tới. Năm ngoái tập đoàn này đã tổ chức hai đợt xúc tiến tại Nhậtvà Hàn Quốc, và cho rằng vẫn có rất nhiều nhà đầu tư quan tâm.
“Tình hình đang nan giải, nhưng vẫn phải cố gắng, và bao giờ cũng phải có hyvọng”, ông Dũng nói như vậy về kế hoạch vay vốn của tập đoàn.
Theo Lan Anh
SGTT
