Tiếp tục làm rõ vấn đề giá gasbán lẻ hiện nay đang trong tình trạng “mua rẻ, bán đắt”, ngày 7-4 chúng tôi đãcó cuộc trao đổi với đại diện một số công ty kinh doanh gas và chuyên gia trongngành.
* Ông Đặng Vinh Sang (tổng giámđốc Công ty TNHH một thành viên dầu khí TP.HCM, Saigon Petro):
“Gas từ Dung Quất nên được đấugiá”
- Thưa ông, vì sao giá gas muađược từ nguồn Dung Quất rất rẻ nhưng giá bán lẻ trong nước không giảm?
- Saigon Petro chỉ mới bắt đầumua gas từ Nhà máy lọc dầu Dung Quất (hiện nhà máy chưa được bàn giao chính thức)qua một công ty khác từ tháng 4-2010 với số lượng ít, chỉ chiếm 30% tổng sảnlượng của chúng tôi do nhà máy này hoạt động chưa ổn định. Saigon Petro phảinghiên cứu, trong trường hợp chất lượng không đảm bảo theo tiêu chuẩn của chúngtôi, ví dụ như hàm lượng olefin (olefin là nguồn nguyên liệu cho công nghiệp hóadầu.
Trong quá trình lọc, chất này cóthể còn lại trong gas với hàm lượng thấp hoặc cao. Khi bị đốt cháy sẽ tạo bụithan đen và lửa đỏ) cao trong gas thì chúng tôi phải có phương án làm giảm xuốngtrước khi bán ra cho người tiêu dùng.
Chúng tôi đã đi lấy mẫu gas củaNhà máy lọc dầu Dung Quất để kiểm tra và thấy hàm lượng olefin cao, proban chỉ15% nên cho áp suất thấp. Đây là một hoạt động kiểm soát chất lượng thông thườngđối với tất cả loại gas chúng tôi mua về, kể cả hàng nhập khẩu.
Hiện nay chúng tôi đã có côngthức pha chế giữa gas có hàm lượng olefin thấp (bằng 0 từ Nhà máy tách khí DinhCố, 0-10% từ gas nhập) với gas có hàm lượng olefin cao của Nhà máy lọc dầu DungQuất để giảm xuống mức sử dụng được. Sau khi pha xong gas phải có hàm lượngolefin dưới 15% mới có thể sử dụng tốt đối với mục đích dân dụng. Còn đối vớihàng công nghiệp, dùng cho taxi thì phải dưới 10%.
| |
| Bơm gas từ tàu xuống kho gas của Công ty cổ phần kinh doanh khí hóa lỏng miền Nam tại Cần Thơ (Ảnh: L.N.M.) |
- Như vậy có thểhiểu rằng thị trường đang có ba loại gas khácnhau với chất lượng từ thấp đến cao, vì sao lạichỉ có một giá?
- Đúng là thị trường hiện có gaschất lượng cao với hàm lượng olefin bằng 0 từ Nhà máy Dinh Cố, gas pha trộn vàgas có hàm lượng olefin cao. Theo tôi, loại gas có hàm lượng olefin trên 25% thìkhông sử dụng được cho bất kỳ mục đích nào nên bắt buộc phải pha chế. Thị trườngvẫn có người bán gas với hàm lượng olefin từ 40-45% là việc không chấp nhận đượcbởi gas đó sẽ làm lửa đỏ, gây nghẹt bếp và cho mùi hôi có thể ảnh hưởng đến sứckhỏe... Hơn nữa, họ đang lừa người tiêu dùng về chất lượng.
Đối với gas dân dụng, giữa loạigas có hàm lượng olefin dưới 10% với loại trên 15% thì không chênh lệch nhau vềgiá nhiều nên không thể có hai loại giá khác nhau. Còn đối với những công ty cóbán gas hàm lượng olefin cao từ 40-45% là không thể chấp nhận.
Tôi nghĩ gas từ Nhà máy lọc dầuDung Quất khi bán nên được đấu giá để không thất thoát nguồn thu cho nhà máy củaNhà nước, do gas có thể có hàm lượng olefin cao thì chỉ nên bán cho các đơn vịcó khả năng pha chế để đảm bảo chất lượng trước khi đưa đến người tiêu dùng.
* Một phó chủ tịch Hiệp hội GasVN:
“Quên” quyền lợi người tiêudùng
Tôi nghĩ trong khi Nhà máy lọcdầu Dung Quất chưa chạy ổn định, lượng gas cung cấp chưa đều đặn nên mức độ rủiro cho đơn vị cung ứng là có, do đó họ được hưởng giá ưu đãi cũng bình thường.Hơn nữa, trong tình hình lãi suất cao như hiện nay, những đơn vị kinh doanh cầnvốn lưu động lớn như các công ty gas rất khó khăn. Thời gian tới khi Nhà máy lọcdầu Dung Quất hoạt động ổn định, các công ty được mua giá rẻ sẽ bán cho ngườitiêu dùng giá rẻ hợp lý.
Cũng phải thừa nhận hiện naynhiều công ty dù mua được giá tốt nhưng mải chạy theo việc phát triển thị trường,tranh giành hệ thống phân phối, tăng mức chiết khấu cho đại lý nên “quên” mấtquyền lợi người tiêu dùng.
* Ông Trần Trung Chính (chủ tịchChi hội Gas miền Nam):
Cần công bố và kiểm soát chấtlượng
Tôi không có đủ thẩm quyền và cơsở để trả lời về nguồn hàng, chất lượng và giá cả từ các nhà máy phân phối gascủa Việt Nam. Tuy nhiên với tư cách chủ tịch Chi hội Gas miền Nam, tôi xin thaymặt hội viên phản hồi một số vấn đề liên quan đến bài báo của các bạn về việcgiá .
Về giá, có thể nói các công ty đãvận hành theo cơ chế thị trường. Chỉ có thể nói nguồn cung gas hiện nay đượccung cấp từ ba nguồn chính: Nhà máy chế biến khí Dinh Cố, Nhà máy lọc dầu DungQuất và nguồn nhập khẩu (không thể nói nguồn Dung Quất trộn với nguồn Dinh Cố làmột nguồn cung).
Để đảm bảo kiểm soát gas cung cấpra thị trường đúng chất lượng công bố, Nhà nước cần quy định và yêu cầu các nhàmáy sản xuất gas trong nước công bố chất lượng gas, đồng thời kiểm định 100%nguồn gas nhập khẩu phải đảm bảo đủ tiêu chuẩn chất lượng mới cho phép lưu thôngphân phối ra thị trường. Như vậy người tiêu dùng sẽ biết và có cơ sở để lựa chọnmua sản phẩm với chất lượng và giá cả phù hợp.
Theo Lê Nguyên Minh
