Cái hi hữu và lạ lùng đó đều xuất phát từ những động thái được xem là kỳ cục, lạlùng từ cả phía doanh nghiệp lẫn nhà quản lý, mà cụ thể là Cục đăng kiểm VN.
Vànếu không có sự vào cuộc quyết liệt từ Bộ Giao thông vận tải thì chưa thể biếtđược rằng liệu việc này còn kéo dài đến bao lâu, gây thiệt hại cả về mặt vậtchất, tài sản uy tín thương hiệu của một doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe máytại VN. Rất nhiều vấn đề được đặt ra, nhưng, một điều đáng lưu ý được nhiềungười đặt ra là không hiểu vì sao trong vụ việc này Cục Đăng kiểm VN lại sốtsắng đến vậy ? Cái sốt sắng đó sẽ là bình thường nếu làm đúng chức năng.
Không có chức năng vẫn làm
Cách đây hơn một tháng, khi mẫu sản phẩm xe máy Diamond Blue do Cty CP côngnghiệp tàu thuỷ và xe máy Vinashin được tung ra thị trường và nhanh chóng gâysốt cả về chất lượng, mẫu mã lẫn giá cả.
Bản thân những chiếc xe này cũng đãđược Cục đăng kiểm VN cấp giấy chứng nhận xuất xưởng. Nhưng “đùng một cái” chỉmột thời gian ngắn sau, chính Cục đăng kiểm VN lại ra quyết định thu hồi giấychứng nhận đã cấp và không cấp tiếp cho những động co mới nhập khẩu của nhà sảnxuất, lắp ráp xe máy này.
Một điều đáng lưu ý là trước đó, phía Honda VN vàPiaggio VN cũng họp công bố thông tin rằng mẫu xe này đã vi phạm quyền sở hữutrí tuệ của họ. Lạ lùng ở chỗ:
Về phía Piaggio cứ khăng khăng rằng mẫu xe Diamond Blue đã ăn cấp gần như toànbộ kiểu dáng về mẫu xe Vespa LX của họ, nhưng họ lại không hề có hoặc căn cứtrên một cơ sở nào cả. Và sâu hơn, xa hơn là họ chưa hề đăng ký bảo hộ kiểu dángtại VN. Nhiều chuyên gia cho rằng đây chẳng khác gì một kiểu tố cáo ngược.
Về phía Honda VN cũng cứ khăng khăng khẳng định rằng động cơ Honda lắp trên mẫuxe Diamond Blue không phải do Honda Sundiro Motor sản xuất. Mặt khác, tại VN chỉcó Honda VN mới được sử dụng động cơ này, lắp vào sản phẩm và bán cho người tiêudùng.
Tuy nhiên, những lập luận và căn cứ của Honda VN chưa đủ sức thuyết phụcvì bản thân Cty CP công nghiệp tàu thuỷ và xe máy Vinashine đã khẳng định đượcnguồn gốc của mẫu xe này được sản xuất từ chính Honda Sundiro Motor Trung Quốcvà họ có quyền sử dụng động cơ mang nhãn hiệu này tại thị trường VN.
Cty nàykhẳng định và đủ giấy tờ chứng minh rằng động cơ này được mua từ Cty Shen ZhenAero Space Guang Yu Industry Trung Quốc và đã được Cục kiểm nghiệm, kiểm dịchxuất nhập cảnh tỉnh Quảng Đông và tỉnh Hải Nam, Trung Quốc xác nhận về nguồn gốcxuất xứ.
 |
Trong vấn đề này một điểm cần nhấn mạnh là việc tranh chấp thương mại, quyềnSHTT trong kinh doanh thời hội nhập là bình thường, nhưng vấn đề là cơ sở pháplý, chứ không phải cứ “Ông lớn, có tên tuổi” như Honda hay Piaggio là chiếnthắng.
Lần lại thời gian cách đây 1 tháng có thể thấy cả Honda VN, Piaggio VN lẫn Cụcđăng kiểm cùng lên tiếng khẳng định tính bất hợp pháp của dòng xe Diamond Bluevà điểm tưởng chứng kết thúc của vụ việc này nằm ở chỗ Cục đăng kiểm VN yêu cầuthu hồi giấy chứng nhận.
Nhưng đó cũng chỉ là tưởng, vì lại đùng một cái, mới đây, ngày 29/12/2010 Cụcđăng kiểm lại cấp lại giấy đăng kiểm cho mẫu xe này. Nói là đùng chỉ mang tínhthời gian và quy tắc xử sự của Cục đăng kiểm VN chứ về bản chất là nhờ ở sự vàocuộc của Bộ Giao thông vận tải. Hầu hết những ai liên quan được hỏi đều cho rằngnếu Bộ GTVT không vào cuộc thì chưa chắc Cục đăng kiểm VN đã cấp lại đăng kiểmcho mẫu xe Diamond Blue.
Lạ, rất lạ là đằng khác. Lạ vì không ai hiểu tại saolại có chuyện như vậy. Ngay trong Công văn số 9128/BGTVT- KHCN của Bộ GTVT yêucầu Cục đăng kiểm VN hãy làm đúng chức trách, nhiệm vụ của mình; những vấn đềkhông liên quan sẽ do các ban ngành, cơ quan quản lý khác thực hiện.
Hậu quả và trách nhiệm
Thiệt hại của Cty CP công nghiệp tàu thuỷ và xe máy Vinashin là rất lớn do nhữnghệ luỵ được xem là tuỳ tiện từ phía Cục đăng kiểm VN. Về mặt vật chất có thểtính toán được khi mà hàng loạt người đã mua xe quay trở lại trả xe. Những xemới thì không dám mua vì sợ không đăng ký được. Tiếp theo là thiệt hại về thờigian, công sức. Nhưng thiệt hại lớn nhất vẫn là uy tín của chính doanh nghiệp -điều mà bản thân các nhà quản lý và doanh nghiệp phải luôn nỗ lực, nỗ lực hếtsức mới có được.
Mất thì dễ nhưng tìm lại và gây dựng lại mới khó hơn. Trong vụviệc này, việc đột ngột thu hồi giấy chứng nhận xuất xưởng từ phía Cục đăng kiểmVN đã rất nhanh làm mất uy tín của Cty CP công nghiệp tàu thuỷ và xe máyVinashin. Và việc cấp lại giấy chứng nhận trên thì chưa chắc đã lây lại được uytín đó.
Trong vấn đề này cần nhấn mạnh đến việc gây dựng và đánh mất uy tín vì đó làđiều sống còn của doanh nghiệp. Bản thân những doanh nghiệp khác như Honda VNhay Piaggio VN cũng đều và luôn đề cao điều đó và ngay cả khi thấy DN khác viphạm quyền của mình họ nhanh chóng vào cuộc (chưa bàn đến chuyện có hay không cơsở chắc chắn để vào cuộc).
Và bản thân các nhà quản lý, nhất là trong bối cảnhhội nhập hiện nay, trong bối cảnh cải cách hành chính, trong đó có cải cách hànhchính vì doanh nghiệp đang là một trong những chương trình trọng điểm, quantrọng của Chính phủ cần phải nỗ lực giúp đỡ, hỗ trợ DN chân chính hoạt động.Trường hợp này được xem là một ngoại lệ hi hữu để các nhà quản lý những lĩnh vựckhác phải học hỏi và rút kinh nghiệm.
Tuy nhiên một vấn đề khác cần nhấn mạnhtrong sự việc này là ai phải chịu những thiệt hại của Cty CP công nghiệp tàuthuỷ và xe máy Vinashin? Hãy để chính họ lý giải và trả lời. Còn trước mắt thìkhông ai khác ngoài Cty CP công nghiệp tàu thuỷ và xe máy Vinashin đang phảichịu thiệt thòi, đang phải cố gắng cả về công sức, trí tuệ và tiền bạc để lấylại uy tín không phải do mình đánh mất trên thương trường.
Theo Linh Anh
DĐDN
