>>
>>
>>
>>
>>
>>
>>
Đặc biệt, tại cuộc họp báo cùngngày, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng thừa nhậnđể tăng giá xăng quá dày thời gian qua là một thiếu sót và Chính phủ sẽ rút kinhnghiệm.
Tăng nhanh hơn thế giới
Lý dotăng giá xăng đợt gần đây nhất ngày 21-2 được các doanh nghiệp (DN) kinh doanhxăng dầu đưa ra là giá thế giới tăng cao, cộng với việc điều chỉnh tỉ giáVND/USD.
Tuy nhiên, thời điểm đó giá nhập khẩu mặt hàng này chỉ tăng khoảng 400đồng/lít so với lần tăng giá trước đó 37 ngày. Chỉ riêng với xăng, tính từ ngày24-10-2009 đến lần tăng giá gần đây nhất là ngày 21-2-2010, giá mặt hàng này,theo các chuyên gia, đã tăng 8,76%, trong khi đó giá xăng nhập khẩu tại thịtrường Singapore chỉ tăng 3,75%.
Không thừa nhận mật độ điều chỉnhgiá xăng dầu là quá dày, ông Bùi Ngọc Bảo - tổng giám đốc Tổng công ty Xăng dầuVN (Petrolimex) - cho rằng tốc độ điều chỉnh giá hiện tại vẫn như các năm trước,gần như mỗi tháng một lần, trong khi quy định cho phép 10 ngày/lần.
Tuy nhiêntrên thực tế, mật độ số lần tăng giá thường cao hơn số lần giảm giá. Trong nămtháng qua, giá xăng tăng bốn lần cũng được đánh giá là mật độ quá dày so với mộtlần giảm.
 |
| Đại diện Hãng taxi Vinasun cho biết do giá xăng tăng liên tục nên giá cước taxi phải tăng thêm 500 đồng/km. Trong 800m đầu tiên là 10.000 đồng (ảnh trên) so với trước 9.500 đồng. Từ 1km tiếp theo đến 30km giá cước là 12.500 đồng so với trước đây là 12.000 đồng - (Ảnh: Trần Tiến Dũng) |
Nếu tính từ lúc DN được quyền tựđiều chỉnh giá (ngày 15-12-2009) đến nay, xăng đã hai lần tăng giá, một lần giảmgiá. Cả hai lần tăng giá trong giai đoạn này đều cao hơn mức tăng của thế giới.Chẳng hạn trong đợt tăng giá ngày 14-1, giá thế giới chỉ tăng tương đương 200đồng/lít thì trong nước tăng 450 đồng/lít. Ngày 21-2, giá thế giới tăng 400đồng/lít thì trong nước tăng 590 đồng/lít!
Mức chiết khấu quá cao
Một điểm khác thường không đượccơ quan quản lý giám sát đúng mức là việc chiết khấu các DN dành cho đại lýthường rất cao. Petrolimex có hệ thống đại lý hùng hậu nhất nên duy trì mứcchiết khấu cao luôn có lợi cho đầu mối này.
Trong khi đó, cũng vì Petrolimexchiếm thị phần áp đảo nên các DN khác phải chạy theo định hướng giá của đầu mốinày. Tương tự việc điều chỉnh giá, các DN kinh doanh xăng dầu nhỏ đều đang chạytheo mức chiết khấu do Petrolimex đưa ra.
Trong hai tuần đầu tháng 2-2010,khi giá nhập khẩu dầu liên tục xoay quanh mức 78-80 USD/thùng, các DN đầu mốivẫn im lặng dù thuế suất thuế nhập khẩu dầu giảm từ 20% còn 15%. Việc giảm thuếnày không cản được đợt tăng giá lúc đó, thậm chí lại kéo theo động thái tăng mứcchiết khấu cho đại lý.
Cụ thể, mức chiết khấu từ 600-700 đồng/lít các DN đã tănglên 800-1.000 đồng/lít. “Giảm mức chiết khấu xuống để giảm giá bán lẻ cho ngườitiêu dùng là điều nên làm nhưng chúng tôi không thể làm khác Petrolimex” -trưởng phòng kinh doanh một DN nhập khẩu thừa nhận.
Dù cơ chế điều hành xăng dầu đãthay đổi, công thức giá cũng được công khai nhưng vẫn còn khá nhiều nghịch lýtrong hoạt động này. Cơ quan quản lý nhà nước vẫn không nắm chắc chi phí hoạtđộng của DN. Bằng chứng là trong đợt tăng giá xăng ngày 21-2, trong khi một lãnhđạo Cục Quản lý giá cho rằng mức tăng hợp lý thì một lãnh đạo khác lại khẳngđịnh DN đầu mối có thể lãi 200 đồng/lít!
Cũng chính vì nhận thấy còn nhiềuđiểm bất hợp lý trong cơ chế điều hành giá xăng dầu hiện nay, nhiều ý kiến chorằng phải xem xét điều chỉnh cơ chế này cho phù hợp với thực tế, nhất là việcgiám sát chi phí của các đầu mối nhập khẩu.
|
TheoLê Nguyên Minh
