Sau hàng loạtvụ cháy xe do nghi ngờ chất lượng xăng, mới đây Bộ Công thương khẳng định:các doanh nghiệp đầu mối phải chịu trách nhiệm về chất lượng xăng dầu tronghệ thống phân phối của mình.


Đồng thời cácdoanh nghiệp tăng cường kiểm tra, giám sát và ràng buộc hợp đồng với các đạilý để hạn chế tình trạng xăng dỏm.

Về lâu dài,theo các chuyên gia, cần sửa đổi cái gốc tạo kẽ hở cho xăng dỏm hoành hànhlà một số điểm bất hợp lý trong nghị định 84.

Ràngbuộc từ hợp đồng

Sở Khoa học -công nghệ TP.HCM cho biết đã yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu báocáo quy trình quản lý, kiểm tra chất lượng xăng dầu của từng doanh nghiệptrong hệ thống phân phối và các đại lý.

Theo ông PhanMinh Tân, giám đốc Sở Khoa học - công nghệ TP.HCM, doanh nghiệp đầu mối phảicó ràng buộc trách nhiệm của các bên trong hợp đồng mua bán xăng dầu với cácđại lý và thường xuyên kiểm tra việc chấp hành các điều khoản trong hợp đồngcủa đại lý.

Ông Điền, mộtđại lý xăng dầu ở Bình Dương, cho biết trong hợp đồng với công ty đầu mối cóquy định doanh nghiệp đầu mối chịu trách nhiệm về chất lượng xăng dầu đếntrước khi xăng đổ vào bồn. Sau đó nếu phát hiện hàng không đạt chất lượng,lỗi do đại lý, đại lý phải chịu phạt của cơ quan chức năng và công ty đầumối cũng sẽ phạt hợp đồng tùy theo số lượng hàng vi phạm.

Buông lỏng chất lượng xăng dầu: Nắm người có tóc!

Petrolimex đã yêu cầu công ty thành viên tăng cường kiểm tra, kiểm soát để đảm bảo chất lượng xăng dầu. Trong ảnh: một cửa hàng xăng dầu của Petrolimex đã từng bị kiểm nghiệm trong mẫu xăng có nước - Ảnh: TIẾN THÀNH

Tổng giámđốc một đầu mối nhập khẩu xăng dầu tại khu vực phía Nam cho biết quanđiểm của ông là khi phát hiện xăng dầu kém chất lượng, cần rà lại quytrình, bên nào sai phải xử lý thật nghiêm.

Theo ông NguyễnXuân Sơn - tổng giám đốc Tổng công ty Dầu VN (PV Oil), công ty đầu mối khôngcó quyền kiểm tra, kiểm soát. “Chúng tôi không có chức năng gì để xộc vàocửa hàng người ta yêu cầu lấy mẫu kiểm nghiệm như các cơ quan quản lý thịtrường, quản lý tiêu chuẩn đo lường chất lượng, cũng không thể kiểm trachứng từ hóa đơn để biết họ lấy hàng từ những nguồn nào...” - ông Sơn nói.Do không kiểm tra trực tiếp nên vừa qua PV Oil cho nhân viên đóng vai ngườitiêu dùng đi mua xăng và kiểm nghiệm chất lượng. Khi phát hiện đại lý viphạm sẽ ngưng cung cấp hàng, cắt hợp đồng.

Tương tự, ôngBùi Ngọc Bảo, chủ tịch hội đồng thành viên Tập đoàn Xăng dầu VN(Petrolimex), cũng đã có văn bản yêu cầu các công ty thành viên phải tăngcường kiểm tra, kiểm soát, đặc biệt ở những khâu dễ phát sinh tiêu cực. Cáccông ty thành viên của Petrolimex cũng thực hiện ký với các tổng đại lý, đạilý xăng dầu về việc nghiêm túc thực hiện quy định tại nghị định 84, khôngmua bán xăng dầu trôi nổi, đảm bảo đúng chất lượng...

Khôngmua hàng trôi nổi

Ông Phan MinhTân cho rằng việc doanh nghiệp đầu mối phải chịu trách nhiệm liên quan nếuđể xảy ra tình trạng xăng dỏm được quy định rất rõ trong nghị định 84. Cụthể, thương nhân kinh doanh xăng dầu phải thực hiện các quy định hiện hànhvề quản lý chất lượng xăng dầu trong quá trình nhập khẩu, sản xuất, pha chế,tồn trữ, vận chuyển và bán cho người tiêu dùng; chịu trách nhiệm về chấtlượng xăng dầu trong hệ thống phân phối thuộc mình quản lý.

Về trách nhiệmcủa các tổng đại lý, nghị định 84 cũng quy định tổng đại lý có nghĩa vụ kiểmtra, giám sát hoạt động của các đại lý trong hệ thống phân phối của mình,liên đới chịu trách nhiệm với các hành vi vi phạm của đại lý trong kinhdoanh xăng dầu. Ông Tân cho biết hiện nay Sở Khoa học - công nghệ đã nhậnđược báo cáo của các doanh nghiệp về quy trình kiểm tra, giám sát chất lượngxăng dầu trong hệ thống bán hàng. Sở đang kiểm tra việc thực hiện của doanhnghiệp trên thực tế có đúng như báo cáo.

Theo các tổngđại lý xăng dầu, một số đại lý lấy hàng từ nhiều nguồn, thậm chí là nhữngtổng đại lý lớn. Hàng vẫn có hóa đơn chứng từ. Để yêu cầu đại lý thực hiệnnghiêm chỉnh việc một đại lý chỉ được lấy hàng từ một nguồn, cần có sự liênthông giữa các cơ quan chức năng. Cơ quan thuế khi quyết toán thuế cho doanhnghiệp phải từ chối quyết toán cho các đại lý xăng dầu có hóa đơn chứng từcủa nhiều đại lý, chuyển vụ việc qua quản lý thị trường để kiểm tra xử lý.

Sớmsửa nghị định 84

Trong khi đó,lãnh đạo Petrolimex cho rằng dù nghị định 84 quy định trách nhiệm như trênnhưng chưa nêu rõ chịu trách nhiệm đến đâu và cụ thể là chịu trách nhiệm nhưthế nào. Vì vậy, sắp tới nếu sửa nghị định 84 cần phải quy định cụ thể,không thể nói chung chung là liên đới. Trường hợp xảy ra sai phạm, doanhnghiệp đầu mối phải chịu trách nhiệm đến đâu, khâu nào là của tổng đại lý,khâu nào của đại lý...

Các đại lý bánlẻ xăng dầu cũng cho rằng cần sửa nghị định 84 để quy định hoạt động lưu mẫuphục vụ việc truy xuất xăng dỏm ở khâu nào, từ đó mới quy trách nhiệm chotừng bên. Trường hợp không phải do quá trình vận chuyển hoặc xăng dỏm từdoanh nghiệp đầu mối, tổng đại lý, thì đại lý sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Đại diện mộtđại lý bán lẻ xăng dầu của Công ty TNHH một thành viên Dầu khí TP.HCM(Saigon Petro) cho biết trên thực tế doanh nghiệp đầu mối, tổng đại lý chỉchịu trách nhiệm về chất lượng xăng dầu trong vòng giới hạn không quá bảyngày. Nghĩa là trường hợp phát hiện xăng dỏm, doanh nghiệp cũng chỉ chịu chokiểm nghiệm mẫu nếu mẫu được lưu trong thời gian bảy ngày trở lại. “Mỗitháng chúng tôi bán được khoảng 40.000 lít xăng. Nếu chỉ lấy hàng làm haiđợt, thời gian bán phải đến hai tuần mới hết một lô. Như vậy, từ ngày thứtám đến ngày thứ 15, nếu phát hiện xăng dỏm đại lý phải tự chịu, doanhnghiệp đầu mối hoàn toàn vô can” - đại diện doanh nghiệp này nói.

TS Ngô TríLong, nguyên phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học thị trường giá cả, chorằng cái gốc là nghị định 84 đã lỗi thời và phải sửa ngay cho phù hợp vớiđiều kiện kinh doanh hiện tại.

Chịu trách nhiệm đến cùng

Bộ Công thương vừa có văn bản gửi các cơ quan báo chí khẳng định từ nay các doanh nghiệp xăng dầu phải chịu trách nhiệm đến cùng về chất lượng xăng dầu trong hệ thống của mình. Theo Bộ Công thương, đầu mối quản lý nhà nước về chất lượng xăng dầu là Bộ Khoa học - công nghệ, Bộ Công thương có trách nhiệm kiểm tra, kiểm soát hệ thống phân phối, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường.

Vì vậy, lãnh đạo Bộ Công thương đã yêu cầu Cục Quản lý thị trường tiếp tục tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Các cơ quan chức năng sẽ phải kiểm tra cả việc chấp hành quy định tổng đại lý xăng dầu chỉ được ký hợp đồng với một doanh nghiệp đầu mối; đại lý chỉ được ký hợp đồng cho một tổng đại lý hoặc một doanh nghiệp đầu mối. Bộ Công thương cũng cho biết Vụ Thị trường trong nước sẽ rà soát lại các quy định tại nghị định 84 để tăng cường trách nhiệm về quản lý chất lượng xăng dầu của doanh nghiệp đầu mối, tổng đại lý, đại lý và cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Đồng thời vụ này cũng sẽ rà soát, kiến nghị sửa đổi các quy định liên quan đến giá, chi phí lưu thông, hoa hồng đại lý... cho phù hợp tình hình thực tế.

Cầm Văn Kình

Theo TTO