Chứng khoán “nhấp nhổm” với tỷ giá, lãi suất

Thời điểm cuối năm 2010, đầu năm 2011, tỷ giá VND/USD vẫn khá bình ổn và daođộng không lớn. So với thời kỳ căng thẳng vài tháng trước đây, sự bình ổn đókhông chắc được đảm bảo sẽ kéo dài khi một số tổ chức trong và ngoài nước dựbáo khả năng giảm giá đồng nội tệ thêm từ 3%-5%, thậm chí là hơn 7% trongnăm nay.

Theo phân tích của Công ty Chứng khoán Rồng Việt, năm 2011, với con số lạmphát tại Việt Nam theo ước tính vào khoảng 7,8% - 9,1% trong khi ở Mỹ vàokhoảng dưới 2%, chênh lệch lạm phát có thể làm tỷ giá USD/VND tăng thêmkhoảng 5,8% - 7,1%.

Bên cạnh áp lực lạm phát, yếu tố không thể không nhắc đén đó là tâm lý thịtrường. Những thông tin khác nhau về dự trữ ngoại hối sẽ ảnh hưởng khá lớntới biến động của tỷ giá. Dư nợ ngoại tệ năm 2011 có khả năng tiếp tục tăngmạnh nếu mức chênh lệch lãi suất giữa VND - USD gia tăng, cùng với dó là yếutố mùa vụ có thể ảnh hưởng xấu đến tỷ giá.

Phân tích của Công ty Chứng khoán Thăng Long (TLS) nhìn nhận hiện tượng tỷgiá giảm nhiệt trong tháng 12 vừa qua là nhờ mức giải ngân FDI cao, kiều hốităng vọt cùng với việc thắt chặt tiền tệ của Ngân hàng nhà nước.

Bức tranhtổng thể về dòng vốn nước ngoài và kiều hối vào cho thấy sự bất ổn trên thịtrường ngoại hối chủ yếu do tình trạng găm giữ ngoại tệ. Các doanh nghiệpxuất khẩu cũng như người nhận kiều hối rất lưỡng lự bán lại ngoại tệ chongân hàng. Việc thắt chặt tiền tệ và dòng vốn ngoại dồi dào có khả năng giúpthị trường ngoại tệ ổn định trong nhiều tháng tới.

“Tuy nhiên nếu Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng cung tiền hàngnăm ở mức trên 20% như hiện nay thì khả năng tiền đồng có thể tiếp tục mấtgiá khoảng 5%-7% so với USD trong năm 2011”, tổ chức này nhận định.

Tín hiệu quan trọng nhất là CPI quý 1/2011 vẫn đang được chờ đợi, và thị trường tự nó sẽ định mức rủi ro

Theo TLS, nếu sử dụng phương pháp ngang giá lãi suất thì tỷ giá tiền đồngphải nằm trong khoảng 20.800-21.340. Nếu tính theo ngang giá sức mua với mộtrổ hàng hóa là tỷ trọng thương mại của các đối tác thương mại chính của ViệtNam thì tiền đồng đang cao giá khoảng 5%-6%.

Tỷ giá trên thị trường tự dotrong khoảng 21.000 - 21.300 VND/USD thực sự đang phản ánh tương đồng vớigiá trị được xác định bởi các mối quan hệ nói trên. Tuy vậy cán cân thươngmại tiếp tục được dự báo thâm hụt sẽ là sức ép với tỷ giá trong nửa đầu năm2011.

“Chúng tôi dự báo điều chỉnh tỷ giá có thể sẽ diễn ra trong giai đoạn này,trừ khi các dòng tiền nóng chảy vào trong nước nhằm tận dụng chênh lệch lãisuất cao hiện tại. Sức ép tỷ giá sẽ giảm mạnh trong nửa sau năm 2011”, cácchuyên gia kinh tế của TLS nhận xét.

Bình ổn tỷ giá là một trong những chính sách trọng tâm trong năm 2011. Tuynhiên, theo ông Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốcgia, việc bình ổn không có nghĩa là không thể điều chỉnh tỷ giá ở mức vàiphần trăm. Theo chuyên gia này, để bình ổn được tỷ giá trong năm 2011, cầnlàm đồng bộ 4 biện pháp.

Thứ nhất, sử dụng công cụ thị trường trong điều tiết cung tiền. Mục tiêu cụthể là bỏ hẳn quy định về định mức cho vay tín dụng trong Thông tư 19,chuyển sang sử dụng công cụ truyền thống là dự trữ bắt buộc, trong đó dự bắtbuộc bằng ngoại tệ phải cao hơn nội tệ. Trên cớ sở đó tạo ra chênh lệch vềlãi suất hợp lý: Lãi suất tiền gửi ngoại tệ phải thấp xuống, cho vay cao lên.Dân chúng thấy gửi ngoại tệ không lợi bằng gửi nội tệ và vay ngoại tệ khôngcó lợi bằng vay nội tệ.

Thứ hai, nỗ lực giảm lạm phát xuống. Thứ ba là ngân hàng trung ương có thểphải can thiệp để giảm chênh lệch tỷ giá giữa thị trường tự do và chính thức.Cuối cùng, nếu cần thiết, sẽ phải thực hiện điều chỉnh tỷ giá.

Như vậy việc điều chỉnh tỷ giá có thể chỉ là biện pháp sau cùng. Tuy nhiên,điều thị trường lo lắng là việc điều hành hiện tại khiến việc dự đoán độngthái chính sách là rất khó khăn. Điển hình như các quyết định chính sáchtrong năm 2010 luôn được thực hiện rất bất ngờ.

Bao giờ lãi suất giảm?

TIN LIÊN QUAN

Nếu thừa nhận thị trường chứng khoán thường đi trước các động thái chínhsách, thì rất có thể sự tích lũy trong hơn một tháng gần đây phản ánh kỳvọng sự nới lỏng tiền tệ vào cuối quý 1 hoặc đầu quý 2/2011. Nhiều tổ chứctrong nước cũng cho rằng lãi suất sẽ được giảm xuống ngay khi có tín hiệugiảm sức ép lạm phát.

Tuy nhiên, yếu tố định lượng “khi nào” cũng không phải dễ. Tín hiệu đượcquan tâm nhất có lẽ là mức tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Câu hỏi còn lạilà động thái tiền tệ được thực thi ngay khi có tín hiệu lạm phát giảm haykhi tín hiệu chắc chắn về lạm phát giảm? Nếu thực hiện ngay khi có tín hiệu,khả năng nới lỏng tiền tệ sẽ bắt đầu cuối quý 1. Nếu chờ tín hiệu chắc chắn,có lẽ thị trường phải đợi thêm đến quý 2. Bản thân cơ quan quản lý cũng pháttín hiệu thắt chặt tiền tệ từ 3-6 tháng, một khoảng thời gian khá dài để cóthể dự đoán về thời điểm.

TLS lựa chọn khả năng lạc quan khi dự đoán việc lạm phát giảm xuống từ quý1/2011 sẽ gần như kéo theo việc chính phủ sẽ thực hiện các giải pháp nớilỏng tiền tệ. Diễn biến của CPI, theo tổ chức này, dự kiến bắt đầu giảm  dầntừ nửa sau của quý 1, giảm mạnh hơn trong quý 2 và đạt đáy trong quý 3. Trêncơ sở đó, mặt bằng lãi suất cho vay được kỳ vọng sẽ giảm từ quý 1 và giảmmạnh hơn trong quý 2, tạo đáy trong quý 3/2011. Sau đó, lãi suất có thể tăngnhẹ vào quý 4.

Xét về thời điểm, lập luật của TLS cũng tương tự dự báo của ông Lê XuânNghĩa. Theo vị chuyên gia này, yếu tố quan trọng nhất đẩy CPI tăng cao làgiá nông phẩm sẽ sụt giảm mạnh từ tháng 3/2011 trở đi. Khả năng lạm phát sẽgiảm nhẹ vào cuối quý 1, đầu quý 2 và giảm mạnh từ đầu quý 3.

Một vấn đề cũng hết sức đau đầu đối với khả năng kìm giữ CPI là hàng loạthàng hóa cơ bản có khả năng tăng giá như xăng dầu, điện, than và cả tỷ giá.Tuy nhiên ông Nghĩa khá lạc quan, cho rằng mặc dù có tính đến tăng giá xăngdầu tương đương năm 2010, tăng giá than, điện thì tác động tới tăng giá CPItối đa không quá 2%-2.5%.

Rất có thể suy luận trên cũng đang phổ biến với các thành phần của thịtrường và chứng khoán đang được nâng đỡ bởi kỳ vọng. Dù sao, tín hiệu quantrọng nhất là CPI quý 1/2011 vẫn đang được chờ đợi, và thị trường tự nó sẽđịnh mức rủi ro.

Theo Nguyễn Hoàng
VnEconomy