"Diễn biến thị trường xăng dầu được cập nhật từng ngày từng giờdưới sự giám sát của Chính phủ và các đơn vị chức năng, trên cơsở công khai minh bạch. Làm sai, chúng tôi sẽ chịu trách nhiệm",Cục trưởng Cục Quản lý Giá giãi bày.
Cục trưởng Cục Quản lý Giá - Nguyễn Tiến Thỏa chia sẻ sau khi BộTài chính phát đi thông báo về việc giá bán lẻ xăng dầu trongnước chưa được giảm như kỳ vọng của đại bộ phận người tiêu dùng.
Ông Thỏa nói, những người làm công tác điều hành giá cả cũng làngười tiêu dùng và hiểu người dân khi hằng ngày phải đối mặt vớichuyện giá cả tăng cao. Song theo ông, việc giữ ổn định giá bánlẻ xăng dầu đã là một cố gắng đối với cả cơ quan quản lý lẫndoanh nghiệp. Bởi một khi giá thế giới nhập khẩu vẫn cao hơn giábán lẻ trong nước tới hơn 500 đồng, quỹ bình ổn cạn kiệt, thuếcũng được điều chỉnh đến ngưỡng rất thấp thì việc giảm giá làkhông thể tính đến.
![]() |
Nhiều người dân tỏ ra thất vọng khi một lần nữa giá xăng dầu bán lẻ không giảm |
Trong thông báo phát đi chiều tối, Bộ Tài chính tiếp tục khẳngđịnh thị trường thế giới đang tồn tại nghịch lý: Trong lúc giádầu thô liên tục giảm và xuống mức rất thấp (78,92 USD mộtthùng) thì giá xăng dầu thành phẩm - cơ sở để tính giá bán lẻtrong nước lại luôn giữ ở mức rất cao (122,45 USD một thùng). Dovậy, khi giá dầu thô xuống thấp trong một khoảng thời gian khádài gây tâm lý chờ đợi của người tiêu dùng rằng - giá bán lẻtrong nước có cơ hội điều chỉnh giảm.
Theo Nghị định số 84 của Chính phủ, giá bán lẻ trong nước đượccăn cứ trên cơ sở giá Platt’s giao dịch ở thị trường Singaporedự trữ lưu thông 30 ngày chứ không phải căn cứ vào giá dầu thô.Trong giai đoạn từ ngày 12/7 đến ngày 10/8, giá xăng A92 thànhphẩm ở mức 122,45 USD một thùng, dầu diezel loại 0,05S giá129,80 USD một thùng, dầu hoả giá 129,25 USD một thùng thùng.Dầu mazut giá 671,50 USD một tấn. Và dầu thô bình quân trong 30ngày cũng ở mức 93,87 USD một thùng.
Như vậy, với giá nhập khẩu này, sau khi trừ đi các khoản thuế,phí, mỗi lít xăng A92 về đến cảng vào khoảng 21.758 đồng, caohơn so với giá bán lẻ là 458 đồng. Nghĩa là, mỗi lít xăng, doanhnghiệp lỗ ít nhất 458 đồng. Tương tự mỗi lít dầu diezel và dầuhỏa doanh nghiệp lỗ lần lượt 342 đồng và 383 đồng. Riêng dầumazut, mức lỗ cao nhất với 530 đồng mỗi kg.
Tuy nhiên, trong thông báo phát đi, Bộ Tài chính đưa ra 2 con sốkhiến những người quan tâm đến mặt hàng xăng dầu không khỏi bănkhoăn. Đó là mức giá xăng A92 thành phẩm nhập khẩu giao dịch tạithị trường Singapore bình quân trong 30 ngày 10/6 đến 11/7 chỉ ởmức 118,76 USD một thùng. Còn giai đoạn từ 12/7 đến 10/8, giásản phẩm này bình quân ở mức 122,45 USD một thùng.
Mức giá 118,76 USD một thùng trung bình trong 30 ngày trong giaiđoạn từ đầu tháng 6 đến giữa tháng 7 mà Bộ Tài chính công bốthực sự là con số gây sốc. Ngay cả những người tiêu dùng còn"bán tín bán nghi" trước tuyên bố của bà Đàm Thị Huyền, Phó tổnggiám đốc Petrolimex rằng: "Lẽ ra xăng đã giảm giá trong tháng 6"cũng bắt đầu đặt câu hỏi: Phải chăng Bộ Tài chính đã hy sinhquyền lợi của người tiêu dùng khi giá bán lẻ trong nước có điềukiện giảm cơ quan này đã vội vã áp thuế và tăng trích quỹ bìnhổn? Từ chỗ nghi ngờ, dư luận chuyển sang trì triết khi cho rằnggiá xăng dầu trong nước luôn được điều hành theo kiểu: "Tăngnhanh mà giảm chậm" hay "tăng mạnh mà giảm nhỏ giọt".
Cục trưởng Nguyễn Tiến Thỏa không bình luận trước ý kiến củalãnh đạo Petrolimex mà chỉ khẳng định rằng: Đây là phát biểukhông có cơ sở.
Ông cho hay giá bán lẻ được căn cứ vào mức giá bình quân của 3thời điểm, gồm 30 ngày gần nhất, 30 ngày của tháng trước và 30ngày tại thời điểm điều chỉnh phương án giá gần đây nhất. Tươngtự, tháng 6, khi giá thế giới xuống thấp, doanh nghiệp lãi vàitrăm đồng mỗi lít xăng, Liên bộ Tài chính - Công Thương đã xâydựng 3 phương án để xin ý kiến Chính phủ.
Lúc bấy giờ, thị trường xăng dầu trong nước đang rất "loạn".Trong khi các nhà nhập khẩu lớn bắt buộc phải nhập xăng dầu vớigiá cao để đảm bảo lưu thông 30 ngày theo quy định, một số doanhnghiệp nhỏ đã tranh thủ giai đoạn giá thế giới xuống thấp đểnhập hàng về. Do nhập được hàng rẻ hơn, doanh nghiệp trích hoahồng cho đại lý tới 700-900 đồng để cạnh tranh và gây "nhiễu"thị trường. Khi đó, Chính phủ đã quyết định chọn giải pháp tăngthuế để hạn chế cạnh tranh không lành mạnh, đồng thời yêu cầudoanh nghiệp tăng trích quỹ bình ổn để phòng khi giá thế giớităng trở lại, khoản tiền dữ trự này sẽ được tung ra để bình ổn,thay vì tăng giá bán lẻ.
Một lý do khác nữa khiến Liên bộ Tài chính - Công Thương tăngthuế thay vì giảm giá bán là vì mức lãi của doanh nghiệp thờiđiểm ấy chỉ khoảng 200-300 đồng. Trong khi, suốt một thời giandài, ngân sách nhà nước thất thu khi thuế nhập khẩu giữ ở mức0%. Nguyên tắc điều hành giá tại thời điểm ấy là ưu tiên thuế,quỹ bình ổn, sau đó mới là giảm giá.
Lýgiải về chuyện xăng tăng mạnh và giảm nhỏ giọt, đại diện Côngxăng dầu Đồng Tháp cho hay quy định của Nhà nước là doanh nghiệpchỉ được đề xuất điều chỉnh giá bán trong khoảng thời gian 30ngày. Khi trình lên Bộ Tài chính, doanh nghiệp phải chờ cơ quannày tính toán và thông thường các mức tăng cho phép đều thấp hơnrất nhiều so giá nhập khẩu. Chẳng hạn, tại thời điểm giá bán lẻtrong nước xăng A92 là 18.000 đồng, giá nhập khẩu 21.000 đồng.
"Lẽ ra nếu tính đúng tính đủ, doanh nghiệp phải tăng tới 3.000đồng. Thế nhưng Bộ Tài chính chỉ cho tăng 1.000 đồng và lên mức19.000 đồng. Vì thế mà, ngay cả các thời điểm tăng, doanh nghiệpvẫn lỗ tới 2.000 đồng. Nếu Nhà nước cho tăng đúng, tăng đủ thìkhi giá giảm, doanh nghiệp có thể giảm giá ngay đâu đến nỗi đểdư luận phải bức xúc như vậy", ông nói.
Vịlãnh đạo Công ty Xăng dầu Đồng Tháp tiết lộ khi ký hợp đồng nhậpkhẩu xăng dầu, các đối tác nước ngoài thường tính giá cho doanhnghiệp Việt theo công thức 2-1-2 hoặc 5-1-5. Nghĩa là, với nhữnglô hàng giao ngay và được bơm trực tiếp xuống tàu, đối tác sẽtính giá bán theo tỷ lệ 2-1-2. Tức là giá của ngày giao hàngcộng với giá của 2 ngày trước và 2 ngày sau. Còn với những lôhàng ký hợp đồng, cách tính theo tỷ lệ 5-1-5, tức là giá củangày hôm này cộng với 5 ngày trước và 5 ngày hôm sau. "Thôngthường, hôm nay chúng tôi ký hợp đồng thì 15 ngày sau mới cóhàng. Và giá cũng được tính tại thời điểm 15 ngày sau tính theocác công thức kể trên. Nói điều này để thấy không phải khi giágiảm là doanh nghiệp có thể mua ngay được hàng như thể mua rau ởchợ", ông nói.
Ông cho biết thêm tới đây doanh nghiệp sẽ kiến nghị Bộ Tài chínhniêm yết công khai giá cơ sở để người tiêu dùng tiện theo dõi.Qua đó, dư luận phần nào cái khó của doanh nghiệp để họ khôngchịu tiếng xấu là: Chỉ biết có tăng mà không chịu giảm. Khi tăngthì tăng cao mà khi giảm thì chỉ vài trăm đồng...
Theo Vnexpress