Chuối là món ăn dân dã, rẻ tiền và thường được chế biến
thành nhiều món ngon như chuối ép, chuối chiên, mứt chuối... mà bất cứ
ai từng một thời gắn với làng quê đều rất quen thuộc.
Riêng ở Quảng Nam, có một món ăn khá độc đáo chế biến từ chuối là chuối sấy khô.
Nhớ những ngày còn nhỏ mỗi khi nghe tin mẹ làm món chuối sấy khô là mấy
chị em tôi nhảy cẫng lên vì sung sướng. Những miếng chuối sấy dẫu đã
được xếp đầy thau mà tôi vẫn cứ trách thầm sao mẹ không làm nhiều thêm
nữa để tôi thỏa cơn thèm. Chỉ là những miếng chuối sấy nho nhỏ, xinh
xinh như bao món quà quê dân dã khác với vị ngọt của đường, vị cay nhẹ
ấm áp của gừng, mùi thơm nồng hương chuối của ngày trước mà sao kỳ lạ
thật, dẫu bây giờ đã lớn, đã đi xa nhưng lòng vẫn thấy thương, thấy nhớ.
Chuối sấy được chế biến rất đơn giản, nguyên liệu duy nhất chỉ là
những nải chuối chín. Đơn giản là thế nhưng để có chuối sấy ngon thì
phải có bí quyết riêng. Theo người quê tôi, muốn chuối sấy ngon, giòn
phải chọn bằng được nải chuối vừa chín tới để có độ dẻo và dính. Chuối
xanh quá làm lát chuối bị cứng và có vị chát, chuối chín quá sẽ cho ra
những chuối mềm nhũn và hơi chua. Nếu chọn được chuối tiêu, chuối bom có
chứa nhiều vitamin B1, C, muối khoáng thì rất tốt.
Chuối sau khi bóc vỏ, thái lát mỏng. Người chế biến chuối sấy khô phải
biết cách xắt chuối vừa đủ mỏng để khi nướng lên, chuối có độ giòn, ăn
không thấy ngán, vừa phải đủ dày để không bị rách. Khi xắt chuối nhanh
tay cho các lát chuối vào bát nước đã có pha ít nước chanh.
Đợi chuối ngấm nước chanh chừng mươi phút, sau đó những lát chuối tươi
này được vớt ra để ráo nước tiếp tục trộn với một ít đường cát trắng chờ
đến khi đường tan hết đặt chuối lên khay nướng trên lửa than hồng,
không xếp chồng các lát chuối lên nhau.
Khi sấy để lửa vừa phải, thường xuyên trở chuối đều và nhanh tay để
chuối lên màu vàng nâu tự nhiên. Khi nào xếp các miếng chuối chồng lên
nhau mà không bị bết dính là mẻ chuối đã đạt chất lượng. Chuối sấy rất
dễ ăn, vừa đủ bùi, vừa đủ ngọt lại cất giữ được lâu. Sau khi chuối đã
khô, đợi chuối nguội bảo quản nơi khô ráo.
Chuối sấy khô xứ Quảng tuy mộc mạc, dân dã là thế, nhưng với những người
xa xứ, là món quà quê giản dị thân thương được gói ghém cẩn thận. Riêng
với những du khách khi đến vùng đất này, chuối sấy là món quà không thể
thiếu để dành tặng bạn bè, người thân khi trở về.