CPI nằm ngoài dự báo

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh, giáhàng hóa tăng là do tác động của nhiều yếu tố trong và ngoài nước. Lànền kinh tế mở, VN cũng được lợi từ việc tăng giá các mặt hàng xuất khẩunhưng do nhập siêu, giá hàng hóa của thị trường thế giới biến động tácđộng mạnh đến giá cả hàng hóa trong nước. Nguyên nhân nội tại xuất pháttừ cung - cầu hàng hóa, hệ thống phân phối và sâu xa hơn là năng suấtlao động thấp. Ngoài ra, còn có nguyên nhân tăng giá do lễ, Tết, sức muacủa thị trường tăng cao.

Sữa là mặt hàng liên tục tăng giá trong thời gian qua (Ảnh: Hồng Thúy)

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng giá cả một sốmặt hàng thiết yếu hiện vẫn chưa theo sát thị trường, nếu điều chỉnh,chắc chắn sẽ có tác động đến CPI. Thực tế cho thấy cuối năm 2009, một sốmặt hàng như than, phân bón, xi măng đã tăng giá, đến tháng 1-2010, giáđiện lại tăng thêm 6,8% khiến CPI năm nay diễn biến bất thường, vượtngoài quy luật.

Gánh nặng đời sống

Do lương thực, thực phẩm là nhóm có quyền sốcao nhất trong rổ hàng hóa tính CPI và là mặt hàng thiết yếu của đờisống nên khi nhóm này tăng giá mạnh đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sốngcủa những người có thu nhập trung bình trở xuống. Nếu tính chung từ đầunăm 2010 đến nay, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống đã tăng 12,46%. Nhómnhà ở và vật liệu xây dựng cũng bất ngờ tăng 1,74%, tác động mạnh đếnđời sống vì nhóm này bao gồm tiền thuê nhà ở, điện, nước, chất đốt vàvật liệu xây dựng.

Theo quy luật, giá cả hàng hóa thường tăng vàocác tháng cuối năm nhưng năm nay đã tăng bất thường, dù công tác bình ổngiá vẫn đang được nỗ lực thực hiện. TPHCM là một điểm sáng bình ổn giánhưng CPI tháng 11-2010 vẫn tăng 1,73%. UBND TP Hà Nội cũng vừa chi thêm45 tỉ  đồng cho các doanh nghiệp trữ hàng hóa bình ổngiá, tăng điểm bán hàng bình ổn từ 108 lên 385 điểm, thực hiện thángkhuyến mãi quy mô rầm rộ nhất trong năm...

Thế nhưng, ông Nguyễn VinhPhú, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội, cho biết lượng hàng bình ổn chỉcòn khoảng hơn 10 mặt hàng thiết yếu, trong khi hàng hóa trong siêu thịlên đến 30.000 mặt hàng nên hiệu quả chưa được như mong muốn.

Theo ôngPhú, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là cung - cầu hợp lý, không để“sốt” hàng hóa cục bộ làm tăng giá bất thường. Việc chống đầu cơ thựchiện rất tốt nhưng vẫn xảy ra nghịch lý giá cả hàng hóa các chợ đầu mối,siêu thị không tăng song giá cả tại chợ lẻ vẫn tăng, không kiểm soátđược.

Ngoài các biện pháp bình ổn giá, kiểm tra,thanh tra giá hàng hóa, hạn chế nhập khẩu, Chính phủ cũng đã thắt chặtchính sách tiền tệ để hạn chế tiền trong lưu thông, hãm đà tăng tỉ giángoại tệ... để kiềm chế lạm phát ở mức 8%. Tuy nhiên, các chuyên giakinh tế cho rằng mục tiêu kiềm chế lạm phát dưới hai con số đang trở nênkhó khăn hơn rất nhiều.