Tổng cục Thống kê vừa chínhthức công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3/2010. So với tháng trước, CPItháng này đã tăng 0,75%. Đây là lần thứ 2 trong vòng 5 năm trở lại đây, CPItháng 3 tăng so với tháng 2.

Đối chiếu với tháng 12/2009, chỉsố giá tháng 3 đã tăng 4,12%; so với cùng kỳ năm 2009 tăng 9,46%. CPI bình quânquý 1/2010 đã tăng 8,51% so với cùng kỳ năm ngoái.

Như vậy, mức tăng CPI tháng 3 sát với dự báo tăng 0,7-0,9% của VnEconomy đưa rangày 15/3. Đến ngày 19/3, trong phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộtrưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh đã dự báo CPI tháng này có thể tăng 0,5%.

Xét xu hướng trong 12 tháng qua, CPI tháng này có mức tăng thấp hơn 3 tháng gầnđây, là giai đoạn thị trường và xu hướng tiêu dùng gắn với Tết Nguyên đán (từ0,36-1,96%). Tuy nhiên, mức tăng 0,75% của tháng 3 lại cao hơn 9 tháng còn lại,chỉ từ -0,17% đến 0,62%.

So với cùng kỳ các năm gần đây, CPI tháng này thấp hơn mức tăng 2,99% của tháng3/2008, năm có lạm phát đặc biệt cao, tới 19,9%, nhưng lại cao hơn hầu hết cácnăm khác (CPI tháng 3/2009 giảm 0,17%; 2007 (-0,2%); 2006 (-0,5%); 2005 (+0,1%).Con số của tháng này xấp xỉ tháng cùng kỳ năm 2004, tăng 0,8%, là năm có lạmphát tới 9,5% cả năm.

CPI tháng 3 tăng 0,75%: Báo hiệu rủi ro lạm phát

Nhiều mặt hàng đồng loạt tăng giá trong tháng tính CPI

Việc CPI tháng này giảm tốc so với tháng trướccũng chưa hẳn đã là điều đáng mừng, bởi vì mứctăng 0,75% của tháng 3 đã so với mặt bằng giákhá cao trong dịp Tết Nguyên đán. Hơn nữa, CPItăng liên tục 3 tháng đầu năm báo hiệu rủi rolạm phát cao trong năm 2010.

Giả định chỉ số giá 3 tháng đầu năm bằng khoảng50% cả năm, theo một số thành viên Chính phủ vàchuyên gia kinh tế phát biểu gần đây, có thể chorằng lạm phát cả năm 2010 sẽ vào khoảng 8%? Nếukịch bản này xảy ra, lạm phát cả năm nay sẽ vượtmục tiêu phấn đấu của Chính phủ, kiềm chế dưới7%.

Vềnguyên nhân dẫn đến chỉ số giá tháng 3 tăng cao như trên, một mặt đây là thángcó liên quan đến rằm tháng Giêng, thời điểm nhu cầu tiêu dùng tăng và mặt bằnggiá thường bị đẩy lên. Tuy nhiên, đây không phải tác nhân ảnh hưởng quá lớn.

Trong tháng qua, nhiều mặt hàng nguyên, nhiên liệu chiến lược đã tăng giá bánđồng loạt, như xăng được điều chỉnh tăng 3,6% vào ngày 21/2, giá than (bán chođiện) tăng đến 47% tùy loại, giá điện tăng 6,8%, giá nước (Tp.HCM) tăng khoảng50% đều áp dụng từ ngày 1/3. Tiếp theo còn phải kể đến gas, xi măng, sắt thép…cũng đã tăng giá trong tháng qua.

Ngoài ra, việc điều chỉnh tỷ giá USD/VND cũng là nguyên nhân tác động đến giámột số mặt hàng có nguồn gốc nhập khẩu.

Trong khi đó, về nguyên nhân giúp kìm hãm chỉ số giá chỉ có mặt hàng dầu điềuchỉnh giảm vào ngày 3/3, được cho là có thể giúp giảm giá tiêu dùng khoảng0,053%, theo như tính toán của Bộ Tài chính.

Trở lại với 11 nhóm hàng hóa dịch vụ tiêu dùng thiết yếu, trong tháng 3, nhóm cótốc độ tăng chỉ số giá cao nhất là nhà ở và vật liệu xây dựng (1,38%). Đây cũnglà nhóm “hứng chịu” nhiều nguyên nhân gây tăng giá nhất do là tập hợp của tiềnthuê nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng.

Nhóm có quyền số cao nhất, hàng ăn và dịch vụ ăn uống, đi liền sau với mức tăng1,03%. Tuy có thấp hơn nhưng chiếm tới gần 40% quyền số trong rổ hàng hóa tínhCPI nên sức “áp đặt” lên chỉ số giá của nhóm này mạnh mẽ hơn.

CPI tháng 3 tăng 0,75%: Báo hiệu rủi ro lạm phát

Trong nhóm, duylương thực có chỉ số giá giảm 0,9%, thực phẩm đãtăng 1,5%, ăn uống ngoài gia đình tăng 1,75%.

Ở các nhóm còn lại, giao thông tăng 0,92%, liênquan đến tăng giá xăng và nhu cầu đi lại nhữngngày sau Tết, thị trường du lịch cũng khởi đầumùa lễ hội. Ở động thái ngược lại, chỉ số giánhóm bưu chính viễn thông giảm 0,2%. Các nhómcòn lại có mức tăng từ 0,15-0,56%.

Chỉ số giá vàng tháng 3 tăng 1,21%; chỉ số giáUSD tăng 1,28% so với tháng trước.

Liên quan đến chỉ số giá những tháng sắp tới,theo phân tích của TS. Vũ Thành Tự Anh, Giám đốcnghiên cứu Chương trình Giảng dạy Kinh tếFulbright, quy luật độ trễ chính sách tiền tệvào khoảng 5-7 tháng đối với trường hợp ViệtNam. Như vậy, có nhiều khả năng đỉnh điểm tácđộng chính sách tiền tệ sẽ rơi vào tháng 4 hoặc5.

Với việc CPI có thể còn tăng trong các tháng tới,chỉ số vĩ mô này sẽ ảnh hưởng đến chính sách lãisuất cơ bản, lãi suất thỏa thuận, tỷ giá VND/USD,cũng như thị trường chứng khoán và các kênh đầutư khác.

TheoAnh Quân
CPI tháng 3 tăng 0,75%: Báo hiệu rủi ro lạm phát