Còn đang tuổi ngồi trên ghếnhà trường, những đứa trẻ ở xã Đăk Som, huyện Đăk Glong, Đăk Nông đã cưới vợ,lấy chồng rồi sinh con khi mới 15-16 tuổi.
Vô tư làm... cha mẹ
Năm 15 tuổi, đang học lớp 5 Trường Cấp I - II Vừ A Dính (xã Đăk Som), hai cô béVàng A Sáu và Vàng A Khuyên đã được nhiều người đến nhà xin hỏi cưới cho contrai họ. Vậy là A Sáu và A Khuyên nghỉ học đi lấy chồng. Đến nay, sau hơn 2 nămnghỉ học, mỗi cô đều đã sinh được 2 con.
Theo thống kê của Trường Cấp I -II Vừ A Dính, chỉ tính từ đầu năm 2009 đến nay, trường đã có hơn 10 học sinh lớp6, 7 bỏ học để lấy chồng, cưới vợ. Trong đó, 4 cô bé đã mang thai và chuẩn bịsinh con.
 |
| Những cô gái người Mường, người Mông ở Đăk Som lấy chồng và sinh con khi mới 15, 16 tuổi. |
"Lên chức" cha nhưng những chàngtrai 15, 16 tuổi vẫn vô tư như cỏ dại. Giàng A Them đang chuẩn bị làm cha, kể:"Mới học đến lớp 6 bố mẹ bắt mình nghỉ học để cưới vợ. Bố mẹ nói cưới vợthích hơn đi học. Vậy là mình lấy vợ. Cưới vợ được 5 tháng thì vợ mình có bầu".Thấy cuốn sách tiếng Việt lớp 6 vứt lăn lóc ở góc nhà, chúng tôi nhặt lên xem.
Giọng A Them đượm buồn: "Đangvui chơi ở trường với thầy cô, với bạn bè, giờ phải ở nhà lấy vợ rồi làm rẫy,trồng sắn... Nhưng mà không lấy vợ sớm cũng không được. Ở Đăk Som này, bạn bètụi mình khi 15-16 tuổi đều đã lấy vợ, sinh con rồi".
Cô giáo Hà Thu Sen - một giáo viên lâu năm của Trường Cấp I - II Vừ A Dính, ưutư: "Nếp nghĩ lấy chồng, lấy vợ đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân nênchúng tôi rất khó vận động họ từ bỏ. Bởi vậy, ở trường này, chỉ có 1% nữ sinhhọc đến lớp 7, còn 99% học tới lớp 6 đã lấy chồng".
Lệ làng khó bỏ
Mang những băn khoăn về hủ tụctảo hôn trao đổi với nhiều cán bộ chức năng ở Đăk Som, chúng tôi đều nhận đượcnhững cái lắc đầu thản nhiên. Anh Trạng A Sử - Phó Bí thư Xã đoàn Đăk Som nói:"Chúng tôi cũng biết Luật Hôn nhân - Gia đình nhưng phong tục của người Mông,người Mường đã có từ lâu đời rồi nên không thể bỏ được"!
|
Quan niệm dựng vợ, gả chồngsớm ở Đăk Som cũng đang để lại nhiều hệ lụy cho cuộc sống lứa đôi, tạo gánhnặng cho xã hội. Theo phong tục của người Mông, người Mường, người chồng cóthể dễ dàng bỏ vợ và lấy người khác bất cứ lúc nào. Do đó, có người đã bỏ 2-3 cô vợ rồi vẫn nghiễm nhiên lấy một cô vợ khác ở tuổi vị thành niên.
Cũng theo phong tục người Mông, khi người con gái muốn bỏ chồng, bên nhà gáiphải đền 100kg thịt heo và 2 triệu đồng cho nhà chồng. Do lấy nhau quá dễdãi, lúc mới 15, 16 tuổi, chung sống khó thuận hòa, hạnh phúc nên rất nhiềucô gái đã chấp nhận bị phạt để được bỏ chồng. Để rồi sau đó có thể bỏ con đilấy chồng khác.
A Lơng, 19 tuổi, kể: "Cách đây 4 năm, mình đang học lớp 5 thì bố mẹ bắtđi lấy chồng. Khi sinh được một đứa con, chồng chán mình nên mình bỏ chồng".Cũng như những cô gái khác, A Lơng sẽ lại lấy chồng, chỉ tội cho đứa con nhỏcủa cô, sống thiếu cha thiếu mẹ, vạ vật bên lề cuộc đời những người sinhthành ra bé mà không màng tới chuyện dưỡng dục.
Theo Hà Văn Đạo
Dân Việt
