Tập đoàn điện lực(EVN) để xảy ra thiếu điện, cắt điện thường xuyên, ảnh hưởng lớn đến sảnxuất và đời sống của nhân dân, trong khi luôn kêu thiếu vốn, lỗ và đòi tănggiá điện, đầu tư ngoài ngành hàng nghìn tỷ đồng. 

Đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) cho rằng,từ bài học Vinashin, cần tiến hành kiểm toán, thanh tra toàn bộ hoạt độngcủa các tập đoàn kinh tế Nhà nước còn lại, nhất là đối với EVN.

Đầu tư ngoài ngành hàng nghìn tỷ đồng

Theo bà Nga, trong khi để xảy ra thiếu điện, cắt điện thường xuyên, luônkêu thiếu vốn, lỗ, đòi tăng giá điện thì năm 2008, EVN lại đề nghị thưởngcho cán bộ trong ngành hơn 1.000 tỷ đồng và lại bỏ ra hơn 2.000 tỷ đồng đểđầu tư lĩnh vực tài chính, chứng khoán (cơ bản là không hiệu quả).

Bà Nga kiến nghị: “Đề nghị Quốc hội và Chính phủ cho kiểm toán, thanh tratoàn bộ hoạt động của các tập đoàn kinh tế Nhà nước còn lại, nhất là đối vớiTập đoàn Điện lực, trên cơ sở đó báo cáo với Quốc hội toàn diện về tổ chứcvà họat động của các tập đoàn thí điểm. Nếu khẳng định thành công thì đềnghị Quốc hội sửa luật để tạo hành lang pháp lý cho tổ chức và hoạt động củatập đoàn kinh tế Nhà nước”.

Trong khi đó, theo Đại biểu Huỳnh Ngọc Đáng, hơn 10 năm qua, năm nào cảnước cũng thiếu điện. Còn năm nay, có thêm “cái mới” là ngành điện đã phảicúp điện luân phiên ngay giữa mùa mưa.

Đại biểu này cho rằng, điện khôngchỉ là sản xuất, thu hút đầu tư, là đời sống văn minh mà còn là chỉ số hàilòng của người dân đối với Chính phủ. Do vậy, khủng hoảng thiếu điện cũngnguy hiểm ngang bằng tham nhũng và nguy cơ thụt hậu. Để xảy ra khủng hoảngthiếu điện tức là đã cản trở đất nước hướng tới mục tiêu trở thành một nướccông nghiệp phát triển.

Đến lượt EVN bị
Dù luôn kêu thiếu vốn, lỗ, đòi tăng giá điện… nhưng năm 2008, EVN lại đề nghị thưởng cho cán bộ trong ngành hơn 1.000 tỷ đồng và lại bỏ ra hơn 2.000 tỷ đồng để đầu tư ngoài ngành (Ảnh: Trung Kiên)

Trong 10 năm qua, có quá nhiều ý kiến lập luận về nguyên nhân thiếu điện,người thì cho rằng tại thủy điện, có vị cho rằng do giá điện chưa theo giáthị trường. “Cử tri mong muốn các vị đừng tranh luận nữa mà hãy làm đi chodân nhờ. Tôi thấy báo cáo của Chính phủ chưa thực sự quan tâm tình trạngđang rất khẩn cấp này. Nếu quy chế kỳ họp cho phép, nên yêu cầu lãnh đạo Tậpđoàn điện lực Việt Nam đến trực tiếp báo cáo, giải trình về tình hình thiếuđiện trước Quốc hội”, ông Đáng nói. 

Có phần trách nhiệm của Bộ Công thương

Cho rằng EVN là doanh nghiệp độc quyền suốt nhiều năm qua, Đại biểu LêVăn Cuông đặt vấn đề: “EVN là doanh nghiệp Nhà nước độc quyền sản xuất, phânphối trên 60% sản lượng điện của cả nước. Nhiều năm qua họ được coi như concưng của nền kinh tế, nên nhận được nhiều ưu ái. Khi có thành tích họ vơ vàovà chia tiền thưởng cao, còn khi thiếu điện thì không thấy ai đứng ra nhậntrách nhiệm. Thử hỏi vai trò, trách nhiệm của Nhà nước ở đâu?”.

Ông Cuông cũng cho rằng, trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đặtquyết tâm đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp, song khi thiếuđiện triền miên, Bộ Công thương và lãnh đạo EVN cứ hứa tới, hứa lui để biệnminh cho sự yếu kém, thiếu trách nhiệm của mình. “Thiếu điện nhiều năm liêntục và sắp tới lại thiếu điện nữa, tôi đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân,báo cáo trước Quốc hội để nếu còn gì vướng mắc thì Quốc hội, Chính phủ tậptrung xem xét, tháo gỡ”, Đại biểu Cuông đề nghị. 

Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng cho biết, việcchưa đảm bảo cung ứng điện trong thời gian vừa qua có phần trách nhiệm củaBộ Công thương. Ông Hoàng cũng đã giải trình thêm về một số nguyên nhân gâythiếu điện:

“Năm 2010, đặc biệt là mùa khô từ tháng 5 - 7 tình hình cung ứng điện cónhiều khó khăn. Khó khăn này có nhiều nguyên nhân, trước hết chúng tôi thấycó trách nhiệm về mặt chỉ đạo. Đó là việc thực hiện tổng sơ đồ phát triểnđiện giai đoạn 6 từ năm 2006 - 2010 và có tầm nhìn đến năm 2015. Nếu thựchiện đúng theo quy hoạch của giai đoạn 6 thì chúng ta sẽ không xảy ra tìnhtrạng thiếu điện như vừa rồi”.

Cuối năm, trình Chính phủ đề án tái cơ cấu EVN

“Để khắc phục tình trạng thiếu điện hiện nay cũng như trong các năm tới thì giải pháp quyết liệt nhất và quyết định nhất là phải đẩy mạnh tiến độ xây dựng các công trình nguồn điện theo Tổng sơ đồ 6 và sắp tới đây là Tổng sơ đồ 7. Đây là giải pháp quan trọng nhất, phải có nguồn thì mới có khả năng cung ứng điện. Giải pháp thứ hai mà các đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước quan tâm là vấn đề tái cơ cấu ngành điện, trong đó có EVN. Năm 2009 chúng tôi đã phối hợp với các bộ, các ngành xây dựng đề án về tái cơ cấu ngành điện. Tuy nhiên, do một số nội dung chưa đáp ứng được yêu cầu cho nên vừa qua Chính phủ yêu cầu chúng tôi tiếp tục phối hợp với các bộ, các ngành của EVN hoàn chỉnh đề án này và từ nay cho đến cuối năm 2010 thì trình Chính phủ đề án đó”.

Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng

TheoMạnh Đồng - Bích Ngọc
Đất Việt