Nhu cầu sử dụng rautrong bữa ăn hằng ngày còn phổ biến hơn cả thịt, cá… nhưng trên thựctế, hầu hết người tiêu dùng (NTD) đang ăn phải các loại rau không antoàn vệ sinh thực phẩm.


Điệp khúcbuồn rau “bẩn”

Chỉ riêng 2 thành phốlớn Hà Nội và TP.HCM mỗi ngày đã tiêu thụ hàng ngàn tấn rau, nhưnglượng rau sạch cung cấp cho hai thị trường này chỉ như muối bỏ biển.Hầu hết người tiêu dùng vẫn phải nhắm mắt ăn mà không biết nó cóthực sự “sạch” không.

Báo chí đã có nhiềubài viết về rau với những từ “rùng mình”, “kinh hoàng”, “báo độngđỏ”… Nhưng rồi mọi người cũng phải ăn rau vì tìm đỏ mắt ngoài chợkhông thấy rau sạch, mà nếu có rau được coi là sạch thì số lượngcũng chẳng thấm gì với nhu cầu tiêu thụ và giá cả cũng đắt hơn mongmuốn của đa số NTD.

Họa thực phẩm “bẩn”: Rau ơi là rau!
 

Những năm gần đây,nhiều tỉnh, thành đã có chương trình sản xuất rau an toàn, song cóvẻ như đó là giải pháp “xoa dịu” lòng dân hơn là một dự án chiếnlược mang tầm quốc kế dân sinh. Thực tế là có những dự án trồng rausạch đã phá sản. Thậm chí, có những doanh nghiệp tư nhân hô hào làcung cấp rau sạch nhưng lại lừa đảo bằng cách trà trộn rau bẩn vàorau sạch rồi tuồn ra thị trường.

Chưa hết, trong thựctế câu chuyện rau sạch vẫn chứa đựng quá nhiều điều bất ổn và nghịchlý. Mới đây tại hội thảo “Định hướng sản xuất và tiêu thụ rau muốngnước” do Công ty cổ phần nông nghiệp GAP phối hợp với trạm Khuyếnnông liên quận 12 - Gò Vấp (TP.HCM) tổ chức, những nông dân tham giachương trình trồng rau muống nước an toàn tại khu phố 2, tổ 312,phường Thạnh Xuân, quận 12, TP.HCM thổ lộ rằng: họ cũng muốn trồngrau sạch nhưng không tìm được đầu ra. Nếu họ tự mang ra chợ bán,người mua nhìn rau không bắt mắt thì chê không mua. Cuối cùng họphải làm cho rau muống của mình trắng, mướt hơn bằng cách sử dụnghóa chất để dễ bán.

Việc ăn rau được sảnxuất, tiêu thụ mất vệ sinh an toàn như nhiễm vi sinh vật, hóa chấtđộc hại, kim loại nặng… ảnh hưởng đến sức khỏe là điều mà ngành y tếthường xuyên cảnh báo.

Tại hội thảo nêutrên, bà Nguyễn Thị Hồng - trưởng trạm Khuyến nông liên quận 12 - GòVấp cũng thẳng thắn nói: “Trước tình hình vệ sinh an toàn thực phẩm(VSATTP) đáng báo động như hiện nay, nhất là những ca ngộ độc thựcphẩm đã xảy ra, trong đó các loại thực phẩm được chế biến từ cácnguồn rau xanh là những nguyên nhân trước tiên cần xem xét. Tác hạinhãn tiền của việc ăn rau “bẩn” là ngộ độc, nhưng đáng sợ hơn lànhững hóa chất độc hại trong rau này sẽ ngấm dần vào cơ thể người ăncó thể dẫn đến các bệnh nan y như  ung thư…”.

Hậu quả của rau bẩnvô cùng to lớn, thế nhưng, “điệp khúc buồn” rau bẩn vẫn được “biểudiễn” ngày này qua tháng nọ. Rau bẩn là chuyện biết rồi, khổ lắm,nói mãi. Nói mãi mà vẫn không lay chuyển được tình hình. Vậy thì làmsao tránh rau bẩn?

Phải “thôngminh” hơn khi mua rau

PGS.TS Trần Đáng,nguyên cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm từng khuyến cáo NTDhãy “thông minh” hơn trong việc chọn mua rau để tự bảo vệ mình vàgia đình. Ông cũng truyền đạt kinh nghiệm chọn rau quả tươi là muacủa những người bán hàng quen; nhìn không thấy dính “chất lạ” nhưcác vết lấm tấm hoặc vết trắng vì có nhiều loại rau quả không antoàn còn dính cả chất bảo vệ thực vật trên cuống lá, núm quả…; mùithì ngửi không thấy mùi hắc, mùi hóa chất bảo vệ thực vật.

Vị tiến sĩ còn ân cầnchỉ cho NTD cách rửa như phải nhặt lá kỹ, ngâm trong chậu ngập trànnước từ 10 - 15 phút, rửa lại dưới vòi nước, ngoài ra cũng có thểngâm thuốc tím…

Một số nhà chuyên môncho rằng, việc ngâm nước muối, thậm chí là nước rửa rau bán trên thịtrường cũng không thể hoàn toàn đảm bảo rau bẩn trở thành rau sạch.Việc ngâm rau trong nước muối nhạt cũng chỉ có thể làm sạch một sốvi sinh vật, còn các loại tạp chất, thuốc trừ sâu thì khó loạitrừ bằng phương pháp này. Kinh nghiệm được áp dụng khá hiệu quả làrửa kỹ dưới vòi nước chảy mạnh rồi cho vào máy khử độc bằng khíozon.

Thói quen của NTD muarau phải xanh mướt, nõn nà vẫn tồn tại. Nhưng đó là sự chọn lựakhông khôn ngoan. Chính rau nhìn bắt mắt nhất thường là đã sử dụngthuốc trừ sâu hoặc hóa chất bảo vệ thực vật.

Bà Lê Thị Tú Anh -Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần nông nghiệp GAP chia sẻ:“Rau nhìn bề ngoài xanh mướt, trắng nõn cho rằng đó là rau ngon làmột quan niệm sai lầm. Rau an toàn có thể nhìn không bắt mắt nhưngkhi ăn nó vẫn ngon, và quan trọng nhất là nó tốt cho sức khỏe củaNTD".

Theo tiết lộ của mộtnông dân trồng rau ở phường Thạnh Xuân, quận 12, TP.HCM thì đừng cóchê rau có sâu, hoặc nhìn không đẹp, chính đó mới là loại rau antoàn hơn. Còn bó rau nào nhìn to mà cầm lên thấy nhẹ, lá rau thìxanh mướt, hay rau muống trắng nõn là chắc chắn đã dùng thuốc trừsâu, hóa chất kích thích tăng trưởng.

Mới đây, tôi được mộtngười chia sẻ bài phỏng vấn những nông dân trồng rau quả có tựa Đằngsau rau tươi quả đẹp là cái gì, và cuối cùng đã phán một câu “xanhrờn” là “cái chết thầm lặng”! Vậy, mong NTD hãy tự trang bị thêm mộtchút kiến thức để chọn rau, quả an toàn cho mình, để không phải nhận“cái chết thầm lặng”.

Mẹo chọn một số loại rau quả

Rau muống: Đừng mua những bó rau trông quá mướt mắt, trắng nõn, bó to nhưng cầm lên thấy nhẹ. Loại rau muống như vậy có thể trồng ở nguồn nước ô nhiễm, sử dụng “thần dược” kích thích tăng trưởng, hoặc các hóa chất độc hại khác. Rau muống luộc thấy nước luộc xanh lè là bón nhiều đạm, nhưng nước quá trong cũng có thể rau không an toàn.

Rau cải: Tránh mua rau cải có thân mập mạp, lá to, xanh mướt và đều. Có thể rau cải đó đã bón nhiều phân đạm nitrat không tốt cho người ăn.

Giá đỗ: Giá đỗ càng trắng càng mập thì càng tiềm ẩn những chất độc hại bên trong. Thường loại giá này có sử dụng phân bón và hóa chất kích thích nẩy mầm siêu tốc, cho năng suất cao nhưng lại nguy hại đến sức khỏe của người sử dụng. Giá này khi xào sẽ có nước đục, ăn kém ngon.

Cần nước: Những cây cần nước thân phình to, thân và ngó có màu trắng nõn bất thường thì tuyệt đối không nên mua. Có thể nó đã được canh tác không đảm bảo VSATTP.

Đậu cô ve: Những quả đậu nhìn đẹp, dài, bóng, ít lông tơ, phân đốt rõ có thể do dùng nhiều phân bón lá, phun thuốc trừ sâu cận ngày thu hoạch. Ăn loại đậu này dễ bị độc hại.

Mướp đắng: Đừng bị hấp dẫn bởi những quả to, màu xanh đậm, da láng bóng. Như vậy là mướp đắng đã bón nhiều đạm, và chất kích thích sinh trưởng. Những quả hơi nhỏ, vỏ có nhiều gân nhỏ li ti là loại nên mua.

Thiên Thảo
(Tổng hợp)

Theo TNO